Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
37 treff

Bokmålsordboka 16 oppslagsord

smule 2

verb

Betydning og bruk

  1. knuse til smuler
  2. gå i oppløsning
    Eksempel
    • brødet smuler seg;
    • fjellet smuler opp
Artikkelside

smule 1

substantiv hankjønn

Opphav

beslektet med mole

Betydning og bruk

  1. liten del av noe som smuldres opp
    Eksempel
    • kaste smuler til fuglene
  2. liten mengde;
    grann
    Eksempel
    • samle opp smulene;
    • her var det ikke snakk om smuler

Faste uttrykk

  • en smule
    lite grann;
    litt
    • være en smule misfornøyd;
    • overdrive en smule;
    • en liten smule kjedelig;
    • ha en smule penger
  • hver smitt og smule
    absolutt alt;
    hvert et grann
  • smuler er også brød
    det som ser lite ut, kan også ha verdi;
    lite er bedre enn ingenting
Artikkelside

smul

adjektiv

Opphav

beslektet med smelte (2

Betydning og bruk

om sjø: rolig, stille
Eksempel
  • smul sjø;
  • komme inn i smult farvann
Artikkelside

en tanke

Betydning og bruk

lite grann;
Se: tanke
Eksempel
  • filmen var en tanke kjedelig;
  • buksa er en tanke for stor
Artikkelside

tanke 1

substantiv hankjønn

Opphav

av lavtysk danke; beslektet med takk (1 og tykke (3

Betydning og bruk

  1. det å tenke (1);
    Eksempel
    • klarne tankene;
    • komme i dype tanker;
    • tankene gikk i alle retninger;
    • ha noe i tankene
  2. noe man tenker på;
    forestilling i bevisstheten
    Eksempel
    • ha flere tanker i hodet samtidig;
    • det var en fornuftig tanke;
    • bli kvalm bare av tanken på mat;
    • tanken slo ned i henne;
    • leke med tanken
  3. måte å tenke om noe på;
    Eksempel
    • tenke gamle tanker;
    • hvem har satt deg på den tanken?
    • ha høye tanker om seg selv;
    • våre innerste tanker
  4. evne til tenking;
    Eksempel
    • den menneskelige tanke;
    • tankens begrensninger;
    • la tanken være fri
  5. Eksempel
    • ha tanker om å legge opp;
    • selv om det ble en fiasko, var tanken god;
    • hva var tanken bak vedtaket?
  6. medfølende tanke (1, 3);
    Eksempel
    • uten å ofre sine medmennesker en tanke;
    • sende en tanke til de som trenger det

Faste uttrykk

  • en tanke
    lite grann;
    en smule
    • filmen var en tanke kjedelig;
    • buksa er en tanke for stor
  • falle i tanker
    være åndsfraværende
  • få ut av tankene
    slutte å tenke på noe eller noen
    • han sliter med å få problemet ut av tankene
  • med tanke på
    når det gjelder
Artikkelside

en smule

Betydning og bruk

lite grann;
litt;
Se: smule
Eksempel
  • være en smule misfornøyd;
  • overdrive en smule;
  • en liten smule kjedelig;
  • ha en smule penger
Artikkelside

smuler er også brød

Betydning og bruk

det som ser lite ut, kan også ha verdi;
lite er bedre enn ingenting;
Se: smule
Artikkelside

stubb

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stubbr, av stuv

Betydning og bruk

  1. rest som står igjen av noe;
    stump
  2. kort stykke;
    bit
    Eksempel
    • det er bare en liten stubb å gå;
    • lese en stubb
  3. kort historie eller vise
    Eksempel
    • fortelle et par morsomme stubber;
    • synge en stubb

Faste uttrykk

Artikkelside

smuldre

verb

Opphav

beslektet med smule (1

Betydning og bruk

  1. løse seg opp i smådeler
    Eksempel
    • asfalten smuldrer
    • brukt som adjektiv:
      • smuldrende asfalt;
      • en smuldrete masse
  2. Eksempel
    • smuldre jordklumper
  3. i overført betydning: miste betydning;
    forsvinne
    Eksempel
    • makten begynner å smuldre;
    • resepekten smuldret

Faste uttrykk

  • smuldre bort
    bli borte;
    forsvinne
    • håpet har smuldret bort
  • smuldre opp
    • bli borte
      • gode intensjoner kan smuldre opp
    • løse seg opp i småbiter
      • betongen smuldret opp
Artikkelside

smitt

substantiv hankjønn

Opphav

av nynorsk smite ‘smøre (tynt) på’

Betydning og bruk

Faste uttrykk

Artikkelside

Nynorskordboka 21 oppslagsord

smule 2

smula

verb

Tyding og bruk

  1. knuse til smular
  2. gå i oppløysing;
    Døme
    • brødet smular seg;
    • fjellet smular opp
Artikkelside

smule 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med mole (1

Tyding og bruk

  1. liten del av noko som smuldrar opp;
    Døme
    • det var berre smular i kakeboksen
  2. lita mengd;
    grann
    Døme
    • samle opp smulane;
    • her gjeld det ikkje smular

Faste uttrykk

  • ein smule
    lite grann;
    litt
    • vere ein smule nervøs;
    • overdrive ein smule;
    • ein liten smule tvil;
    • ha ein smule ledig kapasitet
  • kvar smitt og smule
    absolutt alt;
    kvart eit grann
  • smular er også brød
    det som er lite, kan også ha verdi;
    lite er betre enn ingenting
Artikkelside

smul

adjektiv

Opphav

samanheng med smelte (3

Tyding og bruk

om sjø: roleg, still
Døme
  • smul sjø;
  • kome i smult farvatn
Artikkelside

ein tanke

Tyding og bruk

lite grann;
Sjå: tanke
Døme
  • ein tanke sukker i teen;
  • flytte bordet ein tanke lenger til høgre
Artikkelside

tanke 1

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk danke; samanheng med takk (1 og tykkje

Tyding og bruk

  1. det å tenkje på noko;
    Døme
    • vere klar i tanken;
    • kome i djupe tankar;
    • ha noko i tankane;
    • tankane gjekk i alle retningar
  2. det ein tenkjer;
    førestilling i medvitet
    Døme
    • berre ha éin tanke i hovudet;
    • ein edel tanke;
    • eg kan ikkje halde ut den tanken;
    • tanken slo ned i han;
    • leike med tanken
  3. måte å tenkje om noko på;
    Døme
    • tenkje gamle tankar;
    • tanken har slått meg;
    • kven har sett dei på den tanken?
    • ha høge tankar om seg sjølv
  4. evne til tenking;
    Døme
    • den menneskelege tanken;
    • late tanken vere fri;
    • ein tankens mann
  5. Døme
    • jau, det er tanken;
    • det var tanken å kome;
    • tanken bak vedtaket
  6. medfølande tanke (1, 3);
    Døme
    • ho har slik tanke for dei sjuke;
    • sende ein tanke til dei fattige
  7. lita mengd av noko;
    Døme
    • ein tanke sukker i teen;
    • flytte bordet ein tanke lenger til høgre

Faste uttrykk

  • ein tanke
    lite grann;
    ein smule
    • ein tanke sukker i teen;
    • flytte bordet ein tanke lenger til høgre
  • falle i tankar
    vere åndsfråverande
  • få ut av tankane
    slutte å tenkje på
    • ho fekk ikkje hendinga ut av tankane
  • med tanke på
    av eller med omsyn til;
    når det gjeld
Artikkelside

stubb

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stubbr; av stuv

Tyding og bruk

  1. rest som står att av noko;
    stump
    Døme
    • stubb og strå
  2. stutt stykke;
    bit
    Døme
    • det er berre ein liten stubb å gå;
    • lese ein stubb
  3. stutt forteljing eller vise
    Døme
    • fortelje eit par gode stubbar;
    • syngje ein stubb

Faste uttrykk

Artikkelside

smuldre

smuldra

verb

Opphav

samanheng med smule (1

Tyding og bruk

  1. løyse seg opp i småbitar
    Døme
    • granitten smuldrar
    • brukt som adjektiv:
      • smuldrande sement;
      • ein smuldra jordklump
  2. Døme
    • smuldre åkeren
  3. i overført tyding: få mindre innverknad;
    forsvinne

Faste uttrykk

  • smuldre bort
    bli borte;
    forsvinne
    • tradisjonen med hestesjå har smuldra bort
  • smuldre opp
    • bli borte
      • fritidstilboda smuldrar opp
    • løyse seg opp i småbitar
      • betongen smuldra opp
Artikkelside

smitt 2

substantiv hankjønn

Opphav

av smite (1

Tyding og bruk

Døme
  • ein liten smitt

Faste uttrykk

Artikkelside

rubb 1

substantiv ubøyeleg

Opphav

jamfør lågtysk rump un stump

Faste uttrykk

Artikkelside

grann 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt grand; samanheng med engelsk grind ‘knuse’

Tyding og bruk

svært liten del, ørlita mengd, smule
Døme
  • eit grann;
  • lite grann salt

Faste uttrykk

  • ikkje det/eit grann
    ikkje noko
    • det hjelpte ikkje det grann;
    • han forstod ikkje eit grann av dette
  • ikkje det skapte grann
    ingenting
  • kvart eit grann
    alt
    • dei åt opp kvart eit grann
Artikkelside
Side 1 av 3