Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
38 результатів

Словник букмола 1 oppslagsord

oppløsning, oppløysing

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

  1. det å få et stoff til å blande seg med et annet stoff, slik at blandingen blir ensartet;
    Приклад
    • oppløsningen av salt i vann skjer ganske raskt
  2. det å få noe til å skille seg i ulike bestanddeler;
  3. Приклад
    • en tid med moralsk oppløsning
  4. om fotografi, optisk instrument eller datagrafikk: mål på skarphet eller evne til å gjengi detaljer
    Приклад
    • satellittbilder med høy oppløsning;
    • oppløsningen på bildet er avhengig av terminalskjermen

Фіксовані вирази

  • gå i oppløsing
    falle fra hverandre, brytes ned
Сторінка статті

Словник нюношка 37 oppslagsord

oppløysing

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. det å løyse noko opp i mindre delar eller einingar
    Приклад
    • oppløysing av eit tal
  2. det at organiske stoff blir nedbrotne til enklare sambindingar
  3. det å få væskeforma, gassforma eller fast stoff til å blande seg med eit anna stoff slik at blandinga blir einsarta, til skilnad frå oppløysning
    Приклад
    • oppløysing av sukker i vatn
  4. om fotografi, optisk instrument, datagrafikk: mål på skarpleik, evne til å gje att detaljar
    Приклад
    • satellittbilete med høg oppløysing
  5. Приклад
    • moralsk oppløysing
  6. det å avskipe, avskaffe, få slutt på
    Приклад
    • oppløysinga av organisasjonen

Фіксовані вирази

  • gå i oppløysing
    falle frå kvarandre
Сторінка статті

ròtne på rot

Значення та вживання

gå i oppløysing;
forfalle;
Sjå: rot, ròtne
Приклад
  • skogen ròtna på rot
Сторінка статті

ròtne, rotne

ròtna, rotna

дієслово

Походження

norrønt rotna; av ròten

Значення та вживання

bli ròten, gå i oppløysing;
morkne
Приклад
  • maten ròtnar;
  • trestubben ròtnar

Фіксовані вирази

  • ròtne på rot
    gå i oppløysing;
    forfalle
    • skogen ròtna på rot
Сторінка статті

ròten, roten

прикметник

Походження

norrønt rotinn

Значення та вживання

  1. som er i ferd med å gå i oppløysing;
    morken
    Приклад
    • ròten fisk;
    • ròtne egg;
    • ein ròten stubbe
  2. som lett smuldrar eller går i oppløysing
    Приклад
    • ròten snø;
    • ròte fjell
  3. utan stor kraft;
    lat, doven, kraftlaus
    Приклад
    • ein ròten tråd;
    • hesten er ròten
  4. moralsk forderva;
    korrupt
    Приклад
    • eit ròte samfunn

Фіксовані вирази

  • behandle som eit ròte egg
    behandle svært forsiktig (for å unngå problem)
    • alle måtte gå på glør for henne og behandle henne som eit ròte egg
Сторінка статті

rot 1

іменник жіночий

Походження

norrønt rót

Значення та вживання

  1. del av ei plante som går ned i jorda
    Приклад
    • bjørka har lange røter;
    • frå rot til topp
  2. plante med særleg godt utvikla underjordisk del
  3. nedste del av noko som utgjer eit feste til noko anna;
  4. i overført tyding: noko som har festa seg som noko stabilt og akseptert;
    grunnlag, tilknyting, rotfeste (1, 2)
    Приклад
    • planen har ikkje rot i røyndomen;
    • ein kultur med djupe røter
  5. utgangspunkt for noko;
    Приклад
    • rota til alt vondt;
    • rota til problema ligg i fortida deira
  6. i matematikk: tal i høve til eit anna tal som det blir likt når ein multipliserer det med seg sjølv (éin eller fleire gonger)
    Приклад
    • rota av 16 er 4
  7. i språkvitskap: del av ord som kan stå aleine eller vere del av ei stamme (1, 5), og som er utan avleiingar eller bøyingsending;
    jamfør rotord

Фіксовані вирази

  • ha si rot i
    stamme frå
  • rykkje opp med rota
    fjerne for godt;
    utrydde
  • ròtne på rot
    gå i oppløysing;
    forfalle
    • skogen ròtna på rot
  • slå rot
    • utvikle røter og byrje å vekse
      • planta har slått rot og vil kanskje begynne å blomstre til sommaren
    • utvikle tilhøyrsle til ein stad;
      kjenne seg heime;
      til skilnad frå å vere rotlaus
      • dei slo raskt rot i den nye byen
    • feste seg, få grobotn
      • tankane slo rot
Сторінка статті

skilsmisse

іменник жіночий

Походження

gjennom bokmål, frå dansk; sisteleddet samanheng med norrønt missa ‘tap, sakn’

Значення та вживання

  1. oppløysing av eit ekteskap (etter løyve frå statsforvaltaren eller ved dom)
    Приклад
    • få skilsmisse
  2. Приклад
    • ei skilsmisse mellom kyrkja og staten har tvinga seg fram
Сторінка статті

tære

tæra

дієслово

Походження

norrønt tæra; frå lågtysk

Значення та вживання

  1. løyse opp;
    etse, smuldre
    Приклад
    • rust tærer
  2. slite på, bryte ned;
    jamfør tærande (1)
    Приклад
    • lediggang tærer

Фіксовані вирази

  • tære opp
    • gå i oppløysing
      • koparrøyra tærer opp;
      • snøen tærast opp
    • øydeleggje ved å smuldre eller etse opp
      • syra tærer opp metallet
  • tære på
    • svekkje, slite, gå ut over
      • det harde arbeidet tærer på han;
      • motgangen tærer på kreftene;
      • sola tærer på snøen
    • bruke av, forbruke
      • tære på ressursane
  • tære på flesket
    • svelte
    • greie seg med det ein har
      • dei må tære på flesket for å få budsjettene i hop
Сторінка статті

rase 2

rasa

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt rasa

Значення та вживання

  1. (gå i oppløysing og) gli ut eller styrte ned;
    rause nedover
    Приклад
    • vegen rasa ut;
    • muren rasa saman
  2. i overført tyding: falle kraftig
    Приклад
    • folketalet i bygda rasa nedover
  3. fare vilt fram;
    herje, ståke
    Приклад
    • rase rundt i bil;
    • stormen rasar
  4. vere sint;
    skjelle og smelle;
    jamfør rasande (1)
    Приклад
    • rase mot styresmaktene;
    • ho gret og rasa

Фіксовані вирази

  • rase frå seg
    herje fælt og så falle til ro
    • ungdomane måtte få rase frå seg;
    • stormen har rasa frå seg
Сторінка статті

koke 2

koka

дієслово

Походження

gjennom lågtysk, frå latin coquere, samanheng med kokk (2; kjøken

Значення та вживання

  1. om væske eller det som er i væska: ha slik temperatur at væska går over til damp;
    vere på kokepunktet
    Приклад
    • vatnet koker;
    • potetene kokte;
    • suppa har kokt lenge nok
  2. få til å koke (2, 1)
    Приклад
    • koke graut;
    • koke poteter;
    • koke middag
  3. lage til eller vinne ut ved koking
    Приклад
    • koke saft av blåbær
  4. vere i sterk og uroleg rørsle
    Приклад
    • havet larmar og koker;
    • silda koker ute på fjorden
  5. vere i sterk sinnsrørsle;
    jamfør kokande (2)
    Приклад
    • det kokte i han;
    • koke av sinne

Фіксовані вирази

  • koke bort
    gå i oppløysing;
    ikkje bli noko av
    • saka kokte bort;
    • koke bort i ingenting
  • koke i hop
    finne på, dikte opp;
    koke saman
    • koke i hop ei historie
  • koke inn
    (få til å) minke i volum ved oppvarming
    • koke inn krafta
  • koke ned
    redusere, konsentrere
    • det heile kokte ned til eit spørsmål om økonomi
  • koke opp
    • varme opp til kokepunktet
      • koke opp suppa
    • finne på, dikte opp
      • koke opp ei historie
  • koke over
    • fosse over kanten på kokekar
      • grauten kokte over
    • miste fatninga
      • det kokte over for ho
  • koke saman
    finne på, dikte opp;
    koke i hop
    • avisa kokte saman ei sak
  • koke ut
    vinne ut noko ved koking
    • koke ut kraft av kjøtbein
Сторінка статті

bort

прислівник

Походження

norrønt brott(u), burt(u) av í (á) braut (brott) ‘i veg’; jamfør braut

Значення та вживання

  1. frå ein stad (der nokon eller noko er) til ein annan stad som ligg lenger unna av stad, av garde;
    til skilnad frå ned (1) og opp (1)
    Приклад
    • gå dit bort!
    • fare langt bort;
    • kome bort frå;
    • bort om fjorden;
    • gå bort til nokon;
    • sjå bort i vegen;
    • bort på brua;
    • eg skal bort i kveld
  2. i ei anna lei
    Приклад
    • snu seg bort;
    • vende seg bort
  3. frå ein person si eige til ein annan person
    Приклад
    • auksjonere bort;
    • byte bort;
    • gje bort;
    • leige bort
  4. ut or syne;
    ikkje å sjå meir;
    Приклад
    • kome bort;
    • somle bort;
    • gløyme bort;
    • hefte bort tida;
    • visne bort

Фіксовані вирази

  • falle bort
    ikkje gjelde meir;
    bli borte;
    døy
  • gjere seg bort
    prestere dårleg;
    skjemme seg ut
  • gå bort
    • verte borte;
      forsvinne
      • flekken gjekk bort
    • døy
      • han gjekk bort etter kort tids sjukdom
    • vitje andre
  • gå seg bort
    gå seg vill
  • koke bort
    gå i oppløysing;
    ikkje bli noko av
    • saka kokte bort;
    • koke bort i ingenting
  • kome bort i
    • røre, snerte nokon eller noko
      • bilen fekk skrens og kom bort i steinar på venstre side
    • bli innblanda i (noko)
      • kome bort i uheldige miljø
  • love bort
    gjere lovnad om å gje noko
  • rive bort
    få til å døy
  • slå bort
    òg: ikkje vilje tale om (noko)
Сторінка статті