Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
73 результатів

Словник букмола 0 oppslagsord

Словник нюношка 73 oppslagsord

lekam

іменник чоловічий

Походження

norrønt lík(h)amr, líkami; av lik (1 og ham

Значення та вживання

  1. menneske- eller dyrekropp;
    Приклад
    • det skrøpelege lekamet
  2. avgrensa stoffmengd i fast form
    Приклад
    • faste lekamar utvidar seg ved oppvarming

Фіксовані вирази

  • ei sunn sjel i ein sunn lekam
    god psykisk helse i ein frisk og sterk kropp
Сторінка статті

rombe

іменник чоловічий

Походження

frå gresk ‘krinsforma lekam’

Значення та вживання

parallellogram der alle fire sidene er like lange
Сторінка статті

sunn

прикметник

Походження

frå lågtysk og tysk

Значення та вживання

  1. som har god helse;
    Приклад
    • vere sunn og frisk;
    • sjå sterk og sunn ut
  2. god for helsa;
    Приклад
    • sunn og næringsrik kost;
    • mosjon er sunt
  3. som syner omtanke;
    fornuftig, praktisk
    Приклад
    • sunn skepsis
  4. bra, positiv
    Приклад
    • sunn ungdom;
    • slikt er ikkje sunn lesnad for barn
  5. god, solid
    Приклад
    • verksemda har ein sunn økonomi

Фіксовані вирази

  • ei sunn sjel i ein sunn lekam
    god psykisk helse i ein frisk og sterk kropp
  • sunn fornuft
    allmenn evne til å oppfatte kva som er hensiktsmessig, rett, klokt eller liknande;
    folkevit
    • bruke sunn fornuft for å avgjere saka;
    • vere utstyrt med sunn fornuft
Сторінка статті

tomografi

іменник чоловічий

Походження

av gresk tome ‘snitt’ og -grafi

Значення та вживання

i medisin: bilete av eit snitt igjennom ein lekam
Сторінка статті

tone 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opphavleg frå gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har ei viss høgd, styrke og kvalitet og er danna av regelfaste svingingar i ein lekam, til dømes streng på eit musikkinstrument eller stemmebanda hos menneske
    Приклад
    • sopranane sang dei høgaste tonane;
    • høyre vakre tonar;
    • han kan ikkje syngje ein tone
  2. Приклад
    • setje tone til eit dikt
  3. Приклад
    • fiolinen hadde ein vakker tone
  4. heving eller senking av røysta som uttrykk for stemning, innstilling og liknande;
    Приклад
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • han sa det i ein fortruleg tone
  5. måte å uttrykkje seg på;
    Приклад
    • brevet har ein venleg tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
  6. (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
    skikk og bruk, åtferd
    Приклад
    • det er ikkje god tone
  7. lys, skugge og fargar i samspel som gjev eit visst særpreg;
    Приклад
    • håret har ein raudleg tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • finne tonen
    kome godt overeins med;
    like
    • dei fann tonen under middagen;
    • vi finn raskt tonen
  • gje tonen
    spele eller syngje den tonen musikarane skal ta utgangspunkt i når dei skal stemme eller syngje
  • i høge tonar
    særs mykje
    • han prisa maten i høge tonar;
    • dei rosar arbeidet i høge tonar
  • nye tonar
    nye eller annleis haldning, synspunkt eller praksis hos nokon
    • dette var nye tonar frå leiinga
  • slå an tonen
    • spele første tone i eit musikkstykke
    • vise korleis noko skal gå føre seg;
      gje ramma for noko
      • opposisjonen slo an tonen for forhandlingane;
      • den første låten slo an tonen for konserten
  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

lik 1

іменник середній

Походження

norrønt lík ‘skapnad, lekam, lik’

Значення та вживання

død kropp, dødt menneske
Приклад
  • stelle liket;
  • vere bleik som eit lik

Фіксовані вирази

  • gå over lik
    ikkje sky noko
  • liggje lik
    liggje på ei seng fram til gravferda; vere død
  • over mitt lik
    ikkje tale om, aldri
  • pynte/sminke liket
    framstille noko betre enn det er;
    pynte/sminke brura, pynte/sminke grisen
    • fylkeskommunen vel å pynte liket for å spare pengar;
    • meklaren sytte for å sminke liket før salet
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Сторінка статті

masse 1

іменник чоловічий

Походження

av latin massa ‘deig, klump’; av gresk maza ‘mjøldeig’, av massein ‘kna’

Значення та вживання

  1. (formlaust) stoff;
    substans, ofte som råmateriale til noko
    Приклад
    • ein glødande masse;
    • køyre vekk masse frå tunnelarbeidet
  2. i fysikk: stoffmengd i ein lekam, målt i kilogram;
    til skilnad frå vekt (1)
    Приклад
    • ein masse på 1 kilogram veg om lag 1 newton på jorda
  3. særleg i bunden form: folk flest;
    dei breie laga av folket
    Приклад
    • leiarane har lite kontakt med massane

Фіксовані вирази

  • kritisk masse
    minste mengd av eit radioaktivt stoff som skal til for å starte ein kjedereaksjon
Сторінка статті

tallus

іменник середній

Походження

frå gresk ‘skot, spire, ung grein’

Значення та вживання

planteliknande lekam som ikkje har rot, stengel eller blad
Сторінка статті

levitasjon

іменник чоловічий

Походження

av latin livare ‘gjere lett, lyfte’

Значення та вживання

det at ein person eller lekam tilsynelatande kan gjerast i stand til å sveve i lufta (særleg i spiritisme eller liknande)

Фіксовані вирази

  • magnetisk levitasjon
    heving av ein gjenstad ved hjelp av magnetar
Сторінка статті

ånd

іменник жіночий

Походження

norrønt ǫnd ‘ande, pust, sjel, liv’

Значення та вживання

  1. medvit og tankeverksemd;
    Приклад
    • eit miljø både for ånd og lekam
  2. menneske som merkjer seg ut intellektuelt;
    Приклад
    • dei store åndene i antikken;
    • vere den leiande ånda i foreininga
  3. menneskesjel som noko uavhengig av kroppen;
    Приклад
    • han for att og fram som ei fredlaus ånd
  4. overnaturleg, ulekamleg vesen;
    Приклад
    • vonde ånder;
    • mane ånder
  5. Приклад
    • få ånda over seg
  6. Приклад
    • ånda i kristendomen;
    • vilkåra må ikkje stå i strid med ånda i traktaten
  7. innstilling til livet og omgjevnadene;
    Приклад
    • det er så god ånd i den heimen;
    • det rådde ei god ånd mellom dei;
    • vise god nasjonal ånd;
    • dette er ikkje i Ibsens ånd

Фіксовані вирази

  • forsvinne som ei ånd i ein fillehaug
    bli borte fort og lydlaust
  • tenande ånd
    ein som hjelper til på ein diskré måte, utan at det blir lagt merke til
Сторінка статті