Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
61 результатів

Словник букмола 28 oppslagsord

gran

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt grǫn; av grann (2

Значення та вживання

  1. bartre i furufamilien med flerårige nåler som sitter enkeltvis på kvistene;
    Picea
  2. materiale av gran (1)
    Приклад
    • et bord i gran
Сторінка статті

spire 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt spíra ‘stilk, lite tre’

Значення та вживання

  1. sped, ung plante som nettopp har begynt å gro
    Приклад
    • de første spirene av skvallerkål
  2. i overført betydning: sped begynnelse på noe
    Приклад
    • bære i seg spiren til noe;
    • dette var spiren til en eventyrlig utvikling
  3. person som er i en tidlig fase av gjerningen sin
    Приклад
    • en håpefull spire
  4. gran eller furu som er egnet til mast (1) eller annen del av en rigg (1);
    grov rundlast av gran;
Сторінка статті

skjeggran, skjegg-gran

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

Сторінка статті

tørr

прикметник

Походження

norrønt þurr

Значення та вживання

  1. som ikke inneholder eller er dekket av væte;
    Приклад
    • få tøyet tørt;
    • skifte på seg tørre klær;
    • tørr asfalt;
    • tørr luft;
    • tørr snø;
    • tørre brønner;
    • holde seg tørr på beina;
    • kjelen er kokt tørr;
    • grave grøfter for å gjøre området tørrere;
    • kaka var i tørreste laget
    • brukt som adverb:
      • maten må stå tørt
    • brukt som substantiv:
      • skifte på seg tørt
  2. som ikke står under vann;
    som er på landjorda
    Приклад
    • få tørt land under føttene igjen
  3. om vær og klima: uten nedbør
    Приклад
    • en tørr sommer;
    • det ventes en tørrere værtype
  4. som mangler naturlig fuktighet, for eksempel fett eller slim
    Приклад
    • tørre og magre hender;
    • tørr hud;
    • tørt hår;
    • være tørr i halsen;
    • tørr hoste
  5. som har tørket inn
    Приклад
    • tørt brød;
    • tørr ved;
    • en tørr gran
  6. om vin: som inneholder lite sukker;
    sec;
  7. som ikke drikker alkohol;
    jamfør tørrlagt
    Приклад
    • han har holdt seg tørr i fem år
  8. om lyd: skarp, knirkende
    Приклад
    • tørr stemme;
    • tørr latter
  9. uten vanlig tilbehør
    Приклад
    • spise maten tørr
    • brukt som substantiv:
      • spise tørt
  10. kort, kjølig, behersket, lakonisk
    Приклад
    • tørr humor
    • brukt som adverb:
      • svare tørt
  11. kjedelig, uinteressant, uttrykksløs
    Приклад
    • holde seg til de tørre fakta;
    • en tørr pedant av en lærer;
    • framstillingen var vel tørr

Фіксовані вирази

  • gå tørr
    bli tømt for vann eller annen væske
    • bekken har gått tørr
  • ha sitt på det tørre
    ikke risikere noe, ha gardert seg
  • holde kruttet tørt
    være forberedt på kamp
  • holde seg tørr
    • hindre at en blir våt
      • ha med paraply for å holde seg tørr
    • avstå fra alkohol eller annet rusmiddel
      • han har holdt seg tørr i fem år
  • på tørre never
    uten våpen
    • de slåss på tørre never
  • tørr bak ørene
    voksen, erfaren
    • han er bare 20 år og knapt tørr bak ørene;
    • hun er ikke tørr bak ørene ennå
  • tørre tårer
    simulert sorg;
    jamfør krokodilletåre
  • verken vått eller tørt
    verken drikke eller mat
    • han hadde ikke fått i seg verken vått eller tørt
Сторінка статті

grense 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

gjennom tysk og lavtysk, fra slavisk; jamfør russisk gran ‘grense’

Значення та вживання

  1. skillelinje mellom geografiske områder, for eksempel mellom stater, fylker, eiendommer
    Приклад
    • grensen mellom Norge og Sverige;
    • grensen er stengt;
    • bo like ved grensen;
    • rømme over grensen;
    • gå opp grensene mellom eiendommene
  2. tenkt linje mellom to tilstander
    Приклад
    • grensen mellom parodi og satire er hårfin
  3. punkt som ikke kan eller bør overskrides
    Приклад
    • dette er på grensen av det en kan tåle;
    • det er grenser for hva et menneske skal måtte finne seg i;
    • få dekket utgiftene sine innenfor rimelighetens grenser;
    • det får være grenser for tull;
    • han var på grensen til å gi opp

Фіксовані вирази

  • flytte grenser
    endre eller få til å endre oppfatning
    • vi må flytte grenser for hva som er sosialt akseptabelt;
    • den medisinske og teknologiske utviklingen flytter grenser for hva vi kan behandle
  • gå over alle grenser
    gå for vidt
    • nå gikk det over alle grenser
  • sette grenser
    • bestemme hva som er akseptabelt
      • foreldre er flinke til å sette grenser for barna sine
    • bestemme hva som er mulig
      • bare fantasien setter grenser
  • sprenge grenser
    utvide sin innsikt;
    vinne nye erfaringer
    • sprenge grenser og bevege seg ut i det ukjente
Сторінка статті

tørrgran

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

gran som har tørket på rot
Сторінка статті

gransokning, granasokning

іменник чоловічий

Походження

jamfør -sokning

Значення та вживання

person fra Gran i Oppland
Сторінка статті

julegran

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

(stort) juletre av gran
Приклад
  • julegrana på Universitetsplassen
Сторінка статті

grantre

іменник середній

Значення та вживання

Сторінка статті

grand prix

іменник чоловічий

Вимова

grang priˊ eller  gran priˊ

Походження

fra fransk ‘stor pris’

Значення та вживання

  1. høyeste utmerkelse på utstillinger, i konkurranse eller lignende
  2. stor (årlig) konkurranse (i sport, musikk)
    Приклад
    • delta i grand prix;
    • vinne grand prix
Сторінка статті

Словник нюношка 33 oppslagsord

gran

іменник жіночий

Походження

norrønt grǫn; samanheng med grann (2

Значення та вживання

  1. bartre i furufamilien med fleirårige nåler som sit enkeltvis på kvistene;
    Picea
    Приклад
    • ei stor gran
  2. materiale av gran (1)
    Приклад
    • eit bord i gran
Сторінка статті

spire 1

іменник жіночий

Походження

norrønt spíra ‘stilk, tynt tre’

Значення та вживання

  1. sped, ung plante som nett har byrja å gro
    Приклад
    • dei første spirene om våren
  2. i overført tyding: sped byrjing på noko
    Приклад
    • ei spire til nytt liv;
    • ei spire til større innsats
  3. person som står ved byrjinga av gjerninga si
    Приклад
    • ei håpefull spire
  4. gran eller furu som kan nyttast til mast (1) eller annan del av ein rigg (1);
    grovt rundtømmer av gran;
Сторінка статті

skjeggran, skjegg-gran

іменник жіночий

Значення та вживання

Сторінка статті

tinargran, tenargran, tennargran

іменник жіночий

Значення та вживання

gran med tinarved
Сторінка статті

tørr, turr

прикметник

Походження

norrønt þurr

Значення та вживання

  1. som ikkje inneheld eller er dekt av væte;
    Приклад
    • klesvasken er tørr;
    • vere tørr på føtene;
    • skifte på seg tørre klede;
    • tørr nysnø;
    • tørr luft;
    • vegen er tørr att etter regnet;
    • det er tørt i skogen i sommar;
    • bekken er tørr;
    • tørre kaker;
    • ha ein god og tørr kjellar
    • brukt som adverb:
      • maten må stå tørt
    • brukt som substantiv:
      • skifte på seg tørt
  2. som vatnet ikkje når;
    som er på landjorda
    Приклад
    • båten står tørr;
    • kome på tørt land
  3. om vêr og klima: utan nedbør
    Приклад
    • ein tørr sommar;
    • juli er varmare og tørrare enn normalt
  4. som manglar naturleg fukt, til dømes feitt eller slim
    Приклад
    • tørre og magre hender;
    • tørr hud;
    • tørt hår;
    • vere tørr i halsen;
    • tørr hoste
  5. som har tørka inn
    Приклад
    • tørt brød;
    • tørr ved;
    • ei tørr gran
  6. om vin: som inneheld lite sukker;
    sec;
  7. som ikkje drikk alkohol;
    jamfør tørrlagd
    Приклад
    • ho har vore tørr i fleire månader
  8. om lyd: skarp, knirkande
    Приклад
    • tørr stemme;
    • tørr latter
  9. utan (vanleg) tilhøyrsel
    Приклад
    • ete maten tørr
    • brukt som substantiv:
      • ete tørt
  10. kort, lakonisk, uttrykkslaus, kjøleg
    Приклад
    • tørre sanninga;
    • dette er dei tørre fakta;
    • sagt med tørre ord;
    • eit tørt svar;
    • tørr humor
    • brukt som adverb:
      • svare tørt
  11. keisam, uinteressant, uttrykkslaus
    Приклад
    • eit tørt fagspråk;
    • ei tørr framstilling;
    • ein tørr førelesar

Фіксовані вирази

  • gå tørr
    bli tømt for vatn eller anna væske
    • vasskjelda kan gå tørr
  • ha sitt på det tørre
    vere sikra, ha gardert seg
  • halde krutet tørt
    vere budd på kamp
  • korkje vått eller tørt
    korkje drikke eller mat
    • eg fekk ikkje i meg korkje vått eller tørt
  • på tørre nevar
    utan våpen
    • dei slåst på tørre nevar
  • tørr bak øyra
    vaksen, med naudsynt røynsle
    • ho har berre så vidt fylt 18 og er knapt tørr bak øyra;
    • han er framleis ikkje tørr bak øyra
  • tørre tårer
    simulert sorg;
    jamfør krokodilletåre
Сторінка статті

trykkje, trykke

trykkja, trykka

дієслово

Походження

jamfør gammalsvensk þrykkja

Значення та вживання

  1. presse, klemme;
    Приклад
    • han trykte handa hennar;
    • trykkje på knappen;
    • trykkje hardt på bremsen;
    • bakparten av bilen vart trykt inn i samanstøyten;
    • han trykkjer nasen flat mot vindauget;
    • trykkje saman avfall for å gjere det meir kompakt;
    • barnet trykkjer seg inn til mora;
    • dei trykte seg saman under parasollane
  2. vere avventande og kjenne seg brydd;
    Приклад
    • dei stod der og trykte og visste ikkje kva dei skulle gjere
  3. vere i ein vanskeleg situasjon
    Приклад
    • vi må hjelpe der det trykkjer mest
  4. underkue
    Приклад
    • kolonimaktene trykte ned andre folkeslag
  5. framstille (publikasjon, skrift eller liknande av) bokstavar eller bilete med trykkpresse eller liknande;
    jamfør trykt (1)
    Приклад
    • trykkje bøker
  6. lage avtrykk av mønster eller bilete på noko
    Приклад
    • trykkje mønster på stoff
  7. om visse småvilt og fuglar: liggje urørleg for ikkje bli sett
    Приклад
    • ein hare sat og trykte under ei gran

Фіксовані вирази

  • kvar skoen trykkjer
    kvar vanskane ligg
    • leiinga må vite kvar skoen trykkjer;
    • innbyggjarane kjenner kvar skoen trykkjer;
    • dei legg ikkje skjul på kvar skoen trykkjer
  • trykkje på
    gjere seg gjeldande
    • einsemda trykkjer på
  • trykkje på dei rette knappane
    gjere det rette i ein viss situasjon
  • trykkje til
    gjere eit krafttak
    • dei trykkjer til med angrepsspelet
  • trykkje til sitt bryst
    godkjenne;
    like godt
    • ein festival som lokalbefolkninga trykkjer til sitt bryst
Сторінка статті

grense 1

іменник жіночий

Походження

gjennom tysk og lågtysk, frå slavisk; jamfør russisk gran ‘grense’

Значення та вживання

  1. skiljelinje mellom geografiske område, til dømes mellom statar, fylke, eigedomar
    Приклад
    • grensa mellom Noreg og Sverige;
    • bu nær grensa;
    • gå opp grensene mellom eigedomane
  2. tenkt linje mellom ulike tilstandar
    Приклад
    • grensa mellom rett og urett;
    • dette ligg på grensa til det absurde
  3. punkt ein ikkje kan eller bør overskride
    Приклад
    • oppføre seg på grensa til det useriøse;
    • nå grensa for det ein kan tole;
    • på grensa til å vere ærekrenkjande;
    • halde seg innanfor visse grenser;
    • det får vere grenser for tull;
    • det vil bli utført modernisering innanfor rimelege grenser

Фіксовані вирази

  • flytte grenser
    endre eller få nokon til å endre oppfatning
    • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
  • gå over alle grenser
    gå for vidt
    • grådigskapen går over alle grenser
  • setje grenser
    • bestemme kva som er akseptabelt
      • setje grenser for kva barna skal få gjere
    • bestemme kva som er mogleg
      • berre fantasien set grenser
  • sprengje grenser
    overgå det ein kunne før;
    utvide innsikta eller liknande
    • ungdomar er opptekne av å sprengje grenser;
    • ho sprengjer grenser med dei ekstreme polturane sine
Сторінка статті

tilplanting

іменник жіночий

Походження

av plante til

Значення та вживання

det å dekkje med planter
Приклад
  • tilplanting med gran
Сторінка статті

borkbrann

іменник чоловічий

Значення та вживання

skade i borken på tre med tynn bork (særleg gran) framkalla av direkte solstråling
Сторінка статті

julegran, jolegran

іменник жіночий

Значення та вживання

(stort) juletre av gran
Приклад
  • den norske julegrana i sentrum av London
Сторінка статті