Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
44 результатів

Словник букмола 20 oppslagsord

formann

іменник чоловічий

Походження

norrønt formaðr

Значення та вживання

  1. (valgt) leder
    Приклад
    • være formann i en forening;
    • hun er valgt som ny formann
  2. leder for et arbeidslag;
Сторінка статті

i analogi med

Значення та вживання

etter mønster av;
med lignende egenskaper som;
Приклад
  • betegnelsen ‘forkvinne’ er laget i analogi med ‘formann’
Сторінка статті

tid

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt tíð

Значення та вживання

  1. varighet, (målt) tidsrom, stund
    Приклад
    • ha god, dårlig, liten tid;
    • ta tiden;
    • dommeren blåste for full tid;
    • la henne få tid på seg til å bli ferdig;
    • tid er penger;
    • det tar sin tid – det går ikke så fort;
    • gi, ta seg god tid – ta det med ro;
    • en times tid – ca. en time;
    • han avbryter hele tiden – stadig vekk;
    • all min tid – hele livet;
    • dra, trekke ut tiden – forhale noe;
    • på lang(e) tid(er) – på lenge;
    • betenkningstid, arbeidstid, kontortid;
    • i disse …tider (for eksempel valgkamptider, etterutdanningstider)
  2. Приклад
    • tiden er inne;
    • alt til sin tid;
    • min tid skal komme;
    • det var på høy tid at du kom;
    • få grå hår før tiden – før det er normalt;
    • nattetid, dagtid
  3. Приклад
    • tidenes morgen;
    • fra, siden Adams tid;
    • i atten hundre og den tid;
    • i svunne tider;
    • opp, ned gjennom tidene;
    • i min tid som formann;
    • når tiden er moden;
    • det går mot bedre, lysere tider;
    • du slette tid!
    • den tid den sorg – ta ikke sorgene på forskudd ; se sorg (4);
    • være forut for sin tid – se forut;
    • være tidenes største – (fra sv) den største i historien;
    • glanstid, velmaktstid, dyrtid
  4. om følge, rekke av hendinger (endringer, tilstander eller lignende):
    Приклад
    • tiden går;
    • det var som om tiden stod stille;
    • tiden faller lang;
    • fordrive tiden;
    • tidens tann – se tann (1)
  5. Приклад
    • norsk tid;
    • sommertid
  6. Приклад
    • verbets tider

Фіксовані вирази

  • alle tiders
    svært bra
    • vi fikk en alle tiders mulighet
  • bare tiden og veien
    ikke mer tid enn en trenger for å komme fram eller rekke det som skal gjøres
    • skal vi rekke fristen, har vi bare tiden og veien
  • for tiden
    nå om dagen;
    forkortet f.t.
  • før i tiden
    tidligere
    • før i tiden måtte barna arbeide
  • i sin tid
    for lenge siden;
    tidligere
    • partiet var i sin tid imot lovendringen
  • i tide og utide
    støtt
  • med tid og stunder
    før eller senere
  • med tiden
    etter hvert;
    litt etter litt
    • det går over med tiden
  • på ubestemt tid
    i en ikke nærmere definert periode;
    til så lenge
    • vi har utsatt reisen på ubestemt tid
  • se tiden an
    vente og se
  • ta tiden til hjelp
    bruke den tiden som trengst;
    la være å forsere;
    vente og tro at noe blir bedre etter som tiden går
  • til alle døgnets tider
    støtt
  • til enhver tid
    bestandig
  • til evig tid
    for bestandig
    • de vil være sammen til evig tid
  • til tider
    av og til;
    en gang imellom
    • til tider er jeg lei av jobben
  • vende i tide
    snu før det er for sent
Сторінка статті

stemme 1

іменник чоловічий

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. lyd som kommer fra taleorganene til mennesker;
    Приклад
    • høre en kjent stemme;
    • skjelve i stemmen;
    • ha en praktfull stemme;
    • en indre stemme
  2. (person eller instrument som har et) enstonig parti i flerstemmig sang eller samspill
    Приклад
    • stemmene i et orkester
  3. votum som avgis ved valg eller avstemming
    Приклад
    • avgi stemme;
    • telle stemmer;
    • bli valgt til formann med 27 mot 11 stemmer

Фіксовані вирази

  • gi stemme til
    • formidle på vegne av (noen)
      • gi stemme til de som blir oversett
    • framføre replikker til personer eller figurer på film, særlig tegnefilm;
      stemmelegge
      • han gir stemme til det snakkende eselet
Сторінка статті

analogi

іменник чоловічий

Вимова

analogiˊ

Походження

av gresk analogia ‘likhet’

Значення та вживання

sammenligning på bakgrunn av delte egenskaper;
Приклад
  • historien kan leses som en analogi på den vestlige sivilisasjon

Фіксовані вирази

  • i analogi med
    etter mønster av;
    med lignende egenskaper som
    • betegnelsen ‘forkvinne’ er laget i analogi med ‘formann’
Сторінка статті

uegnet, uegna

прикметник

Значення та вживання

som ikke egner (1 seg for eller passer til;
ubrukelig
Приклад
  • være uegnet til menneskeføde;
  • være uegnet som formann
Сторінка статті

klubbformann

іменник чоловічий

Значення та вживання

formann i en klubb (2;
Сторінка статті

formannsskifte

іменник середній

Значення та вживання

skifte av formann (1)
Сторінка статті

avtroppende

прикметник

Походження

jamfør troppe

Значення та вживання

som går av;
som slutter i tjenesten;
motsatt påtroppende
Приклад
  • avtroppende vakt;
  • avtroppende formann
Сторінка статті

formannsvalg

іменник середній

Значення та вживання

valg av formann (1)
Сторінка статті

Словник нюношка 24 oppslagsord

formann

іменник чоловічий

Походження

norrønt formaðr

Значення та вживання

  1. (vald) leiar
    Приклад
    • formannen i nemnda;
    • lokallaget har fin kjønnsbalanse med kvinneleg formann og mannleg nestformann
  2. sjef for arbeidslag;
Сторінка статті

velje

velja

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt velja; samanheng med val (3 og vilje (1

Значення та вживання

  1. av eigen vilje bestemme seg for (noko);
    slå inn på, satse på;
    ta, leite, peike, nemne ut;
    Приклад
    • velje å bli fagarbeidar, lærar;
    • ha mykje å velje i, mellom;
    • velje med omhug;
    • velje ut det beste;
    • velje feil, rett
  2. om fleire personar, grupper og liknande: peike ut ved røysting
    Приклад
    • velje nytt styre, ny formann;
    • velje nokon til lagkaptein;
    • bli vald inn på Stortinget

Фіксовані вирази

  • velje bort
    la vere å velje;
    velje noko anna enn
    • løysinga vart vald bort fordi ho var for dyr
  • velje og vrake
    ta det ein helst vil ha
    • det er berre å velje og vrake frå menyen;
    • du kan velje og vrake frå eit utval italienske vinar
Сторінка статті

vegre

vegra

дієслово

Походження

frå lågtysk; samanheng med norrønt vega ‘kjempe, drepe’

Значення та вживання

i uttrykk
Приклад
  • vegre seg for å be om hjelp;
  • vegre seg for å bli formann

Фіксовані вирази

  • vegre seg
    stille seg avvisande;
    vere negativ;
    kvi seg
    • han vegrar seg for å be om hjelp;
    • eg vil vegre meg for å stille til attval
Сторінка статті

tid 1

іменник жіночий

Походження

norrønt tíð

Значення та вживання

  1. det som følgjer suksessivt etter kvarandre;
    fenomen, hendingar og tilstandar i ein irreversibel prosess frå det som har vore, gjennom det som er no til det som kjem
    Приклад
    • tida går;
    • det var som om tida stod still;
    • tida fell lang;
    • korte, fordrive tida;
    • det går over med tida – etter kvart
  2. Приклад
    • austeuropeisk tid
  3. del av døgnet
    Приклад
    • i morgon på desse tider
  4. Приклад
    • på same tid – i same augeblink, samtidig;
    • alt til si tid;
    • dette er ikkje tida for å krangle;
    • det er tid for oss å gå;
    • i rette tid;
    • tida er inne;
    • mi tid skal kome;
    • før tida – før det er normalt el. rimeleg
  5. tidsrom, stund (som noko varer)
    Приклад
    • ha fri, vente ein times tid;
    • det tek kort tid, tek si tid;
    • det er lang tid sidan;
    • bli avbroten heile tida – støtt, ofte;
    • ho er her heile tida – utan avbrot;
    • ha tid på seg, på noko;
    • ha tida for seg;
    • ha dårleg, lita, god tid;
    • vi har inga tid å kaste bort;
    • få, ha tid til;
    • sjå, ta seg tid til noko(n);
    • gje, ta seg god tid – ta det med ro;
    • kaste bort, spille tida;
    • gje nokon tid til å bli ferdig;
    • få tid på seg;
    • det er stutt tid att;
    • vinne tid;
    • nytte, trekkje ut tida;
    • enno er det tid;
    • tid er pengar;
    • på lang(e) tid(er) – på lenge;
    • vere kvitt noko(n) for lange, alle tider
  6. målt tidsrom (som noko varer)
    Приклад
    • ta tida på noko(n);
    • ei god, sterk tid på 1500 m;
    • fløyta gjekk for full tid
  7. Приклад
    • dei eldste tider;
    • frå alders tid;
    • i gamle tider;
    • opp, ned gjennom tidene;
    • før i tida, i si tid – før i verda;
    • i komande tider;
    • tider skal kome;
    • til, i dei siste tider;
    • den tid, den sorg;
    • tidene skiftar;
    • på Kristi tid;
    • i mi tid som formann;
    • mi tid er over, forbi;
    • (over)leve si tid;
    • vere føre si tid;
    • ingen veit (leve)tida si;
    • slutte, gå mens tida er god – før det er for seint;
    • det var tider det!
    • all, heile si tid;
    • i tider som desse;
    • vår teknifiserte tid;
    • harde, tronge tider;
    • du slette tid!
    • tida er mogen;
    • følgje med i tida;
    • tankar i tida;
    • den viktigaste oppgåva for, i tida;
    • det går mot betre, lysare tider;
    • gode tider – konjunkturar;
    • alle tiders (beste) sjanse
  8. i grammatikk: tempus
    Приклад
    • tidene av verbet

Фіксовані вирази

  • alle tiders
    svært bra
    • han er ein alle tiders mann
  • berre tida og vegen
    ikkje meir tid enn ein treng for til å kome fram eller rekke det som skal gjerast
    • skal vi rekke fristen, har vi berre tida og vegen
  • for tida
    no om dagen;
    forkorta f.t.
  • gå ut av tida
    døy
  • i mi tid
    da eg var ung;
    da eg var aktiv
    • dette ville ikkje skjedd i mi tid som leiar
  • i tide
    til rett tidspunkt;
    før det er for seint
    • vi kom fram i tide til middag;
    • hugs å snu i tide
  • kva tid
    når
    • kva tid er møtet?
    • eg vil gjerne vite kva tid du kjem
  • med tid og stunder
    før eller seinare
  • på tide
    • på rett tidspunkt;
      det at eit tidspunkt er kome
      • det er på tide å gå
    • på høg tid
      • no var det sanneleg på tide at du kom heim
  • på ubestemt tid
    i ein ikkje nærmare definert periode;
    til så lenge
    • vi har utsett reisa på ubestemt tid
  • rett tid
    tidspunkt som høver for ei sak eller hending;
    frist
    • betal kontingenten i rett tid
  • til alle tider
    alltid
  • til alle tider på døgnet
    støtt
  • til evig tid
    utan å ta slutt;
    for alltid
    • dei vil vere saman til evig tid
  • til tider
    av og til;
    ein gong imellom
    • til tider er eg ganske frustrert
Сторінка статті

funksjon

іменник чоловічий

Походження

frå latin; av fungere

Значення та вживання

  1. (evne til å utføre) oppgåve eller arbeid;
    Приклад
    • funksjonen som formann;
    • maskinen har fleire funksjonar;
    • anlegget er ute av funksjon;
    • havna fyller ein viktig funksjon som knutepunkt for sjøtransporten i landet;
    • har blindtarmen nokon funksjon?
  2. i matematikk: variabel storleik som har ein verdi som er avhengig av verdien til ein annan storleik
    Приклад
    • f(x) er ein funksjon av x;
    • trykket er ein lineær funksjon av djupna
  3. følgje, konsekvens
    Приклад
    • den kalde krigen var ein funksjon av forholdet mellom USA og Sovjetunionen
  4. i IT: operasjon eller handling ei datamaskin eller eit dataprogram kan utføre
    Приклад
    • nettsida til ordbøkene har fått mange nye funksjonar

Фіксовані вирази

  • tre i funksjon
    byrje å verke
Сторінка статті

analogi

іменник чоловічий

Вимова

analogiˊ

Походження

av gresk analogia ‘likskap’

Значення та вживання

samanlikning med bakgrunn i felles eigenskapar;
Приклад
  • historia er ein analogi på den vestlege sivilisasjonen

Фіксовані вирази

  • i analogi med
    etter mønster av;
    med liknande eigenskapar som
    • nemninga ‘forkvinne’ er laga i analogi med ‘formann’
Сторінка статті

ueigna

прикметник

Значення та вживання

som ikkje eignar seg for eller passar til;
ubrukeleg
Приклад
  • vere ueigna til formann;
  • fisken er ueigna til folkemat
Сторінка статті

i analogi med

Значення та вживання

etter mønster av;
med liknande eigenskapar som;
Sjå: analogi
Приклад
  • nemninga ‘forkvinne’ er laga i analogi med ‘formann’
Сторінка статті

komitéformann, komiteformann

іменник чоловічий

Значення та вживання

Сторінка статті

for- 1

складне речення

Походження

same opphav som for (6

Значення та вживання

  1. trykksterkt førsteledd i substantiv;
  2. trykksterkt førsteledd i adjektiv;
    i ord som forhistorisk
Сторінка статті