Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
92 результатів

Словник букмола 34 oppslagsord

utilregnelig

прикметник

Значення та вживання

som ikke rår over sine handlinger;
Приклад
  • være utilregnelig i gjerningsøyeblikket

Фіксовані вирази

  • strafferettslig utilregnelig
    som ikke kan idømmes straff på grunn av psykisk sykdom
Сторінка статті

rå grunnen

Значення та вживання

ha den sterkeste posisjonen;
herske, dominere;
Se: grunn, rå
Приклад
  • om våren er det løvetannen som rår grunnen;
  • det er optimismen som rår grunnen i partiet;
  • han rår grunnen alene
Сторінка статті

skjebnetro, skjebnetru

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

tro på at skjebnen rår for alt;
Сторінка статті

skjebnegudinne

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

gudinne som rår over menneskenes skjebne;
jamfør norne
Сторінка статті

trell 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt þræll

Значення та вживання

  1. mest om norrøne forhold: ufri person som eieren rår over;
    Приклад
    • bli solgt som trell;
    • holde treller
  2. person som arbeider eller sliter tungt;
    jamfør arbeidstrell
  3. person som er underkastet noe
    Приклад
    • være syndens trell
  4. flottør (1) på fiskeredskap
Сторінка статті

teokrati

іменник середній

Походження

av teo- og -krati

Значення та вживання

  1. styreform der prestene rår;
  2. stat med teokrati (1)
Сторінка статті

rå for

Значення та вживання

styre over;
ha ansvar for;
Se: rå
Приклад
  • det er han som rår for utfallet i saken;
  • jeg kan ikke rå for hva de gjør
Сторінка статті

rå med

Значення та вживання

holde styr på;
makte;
Se: rå
Приклад
  • læreren rår ikke med elevene lenger
Сторінка статті

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturlig vesen som har makt over naturen og menneskene (og som blir æret og tilbedt)
    Приклад
    • Olympens guder;
    • romerske guder;
    • de norrøne gudene
  2. (brukt som egennavn) i monoteistiske religioner, særlig kristendommen: allmektig skaper som rår over verden og menneskene;
    personliggjort åndelig kraft som mennesker ber til
    Приклад
    • tro på Gud;
    • be til Gud;
    • takke og prise Gud;
    • i Guds navn;
    • Guds rike er nær;
    • troen på Jesus som Guds sønn;
    • Gud skapte himmelen og jorden;
    • lære at alle mennesker er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre mer eller mindre faste uttrykk
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • å gud, som du skremte meg;
    • du gode gud for en bok;
    • det er et guds under at ingen ble skadd;
    • det var en guds lykke at det ikke gikk verre

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    usedvanlig begavet;
    gudbenådet
    • en sanger av Guds nåde
  • det må gudene vite
    det aner jeg ikke
  • det skal gudene vite
    det er sikkert
  • et syn for guder
    noe som er svært vakkert eller veldig morsomt å se
  • for guds skyld
    framfor alt;
    for all del
    • vask for guds skyld hendene godt;
    • du må for guds skyld ikke si noe
  • gud bedre
    • brukt i utrop
      • gud bedre oss for et vær;
      • gud bedre for en artist hun er
    • sant å si;
      oppriktig talt
      • det får en da gud bedre finne ut av selv
  • Gud nåde
    brukt som trussel: måtte Gud vise nåde (til den som våger det nevnte)
    • Gud nåde den som kritiserer presidenten
  • gud og hvermann
    absolutt alle;
    alle og enhver
    • dette er ikke musikk for gud og hvermann
  • gud vet
    det er ikke godt å si;
    ingen kan vite
    • for første gang på gud vet hvor mange år
  • gudene vet
    det er ikke godt å si;
    ingen kan vite
    • gudene vet hva han kan finne på
Сторінка статті

rå 5, råde 2

дієслово

Походження

norrønt ráða

Значення та вживання

  1. ha makt over;
    ha overtaket;
    bestemme, herske, dominere;
    jamfør rådende
    Приклад
    • her er det jeg som rår;
    • her inne rår stillheten;
    • overalt rådde fortvilelse;
    • det rådde ingen tvil om at det var den rette avgjørelsen
  2. gi råd;
    komme med forslag om

Фіксовані вирази

  • rå bot på
    ordne opp med;
    rette på;
    skaffe til veie
  • rå for
    styre over;
    ha ansvar for
    • det er han som rår for utfallet i saken;
    • jeg kan ikke rå for hva de gjør
  • rå fra
    gi råd om ikke å gjøre noe;
    frarå
    • hun rådde ham fra å reise
  • rå grunnen
    ha den sterkeste posisjonen;
    herske, dominere
    • om våren er det løvetannen som rår grunnen;
    • det er optimismen som rår grunnen i partiet;
    • han rår grunnen alene
  • rå med
    holde styr på;
    makte
    • læreren rår ikke med elevene lenger
  • rå med seg
    sanse seg;
    våkne
  • rå over
    styre over
    • hun rådde over store rikdommer
  • rå seg selv
    gjøre det en selv vil
  • rå til
    gi råd om noe;
    tilrå, anbefale
    • de rår til forsiktighet;
    • jeg rådde henne til å vente
Сторінка статті

Словник нюношка 58 oppslagsord

utilrekneleg

прикметник

Значення та вживання

som ikkje rår over handlingane sine;
ikkje tilrekneleg;

Фіксовані вирази

  • strafferettsleg utilrekneleg
    som ikkje kan idømast straff grunna psykisk sjukdom
Сторінка статті

radikal 2

прикметник

Походження

nylaging av latin radix ‘rot’, opphavleg ‘som når til røtene’

Значення та вживання

  1. om (venstreorientert) person: som vrakar og vil endre det systemet som er, eller det synet som rår;
    til skilnad frå konservativ og moderat (2)
    Приклад
    • eit radikalt syn på ekteskapet;
    • ho er aktiv i dei radikale miljøa
    • brukt som substantiv:
      • dei radikale var sterkt kritiske til religion
  2. Приклад
    • ei radikal endring;
    • situasjonen er ein radikalt annan i dag enn for ti år sidan
Сторінка статті

smak

іменник чоловічий

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. eigenskap ved eit stoff som gjev eit karakteristisk sanseinntrykk når noko, særleg mat eller drikke, kjem i kontakt med sanseorgana i munnen
    Приклад
    • ein saus med fyldig smak;
    • krydder har sterk smak;
    • det er god smak på jordbæra
  2. evne til å skilje søtt, salt, surt, beiskt og umami;
    Приклад
    • dei fem sansane våre er syn, høyrsel, lukt, smak og kjensle
  3. liten bit;
    Приклад
    • få ein smak av den nysteikte kaka
  4. hug til å føretrekkje noko framfor noko anna;
    stil
    Приклад
    • kvar sin smak!
    • smaken som rår mellom folk
  5. evne til å døme om kva som er vakkert, smakfullt og verdifullt;
    estetisk sans
    Приклад
    • ha god smak

Фіксовані вирази

  • falle i smak
    vekkje velvilje eller velvære
    • maten fall i smak;
    • humor som fell i smak
  • få smaken på
    få lyst på meir av noko ein har prøvd eller oppdaga
    • få smaken på økologisk mat;
    • han fekk smaken på surfing
  • smak og behag
    personleg føretrekt kvalitet eller eigenskap
    • smak og behag kan ikkje diskuterast
  • vond/flau/dårleg smak i munnen
    dårleg kjensle;
    skamkjensle
    • ho sat att med ein vond smak i munnen etter avgjerda;
    • dei tok imot tilbodet med ein flau smak i munnen;
    • sigeren gav meg ein dårleg smak i munnen
Сторінка статті

træl 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt þræll

Значення та вживання

  1. mest om norrøne forhold: ufri person som eigaren rår heilt over;
    Приклад
    • bli seld som træl;
    • halde trælar;
    • setje trælane fri
  2. trottig arbeidar;
    jamfør arbeidstræl
    Приклад
    • ein træl til å arbeide
  3. person som er underkasta noko
    Приклад
    • vere træl av synd
  4. klump av tjukk hud inni handa etter hardt arbeid og gniking
    Приклад
    • få trælar i hendene av hogginga
  5. fløyt (3, 2), flå (1 på fiskereiskap
Сторінка статті

teokrati

іменник середній

Походження

av teo- og -krati

Значення та вживання

  1. styreform der prestane rår;
  2. stat med teokrati (1)
Сторінка статті

sosialisme

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. (økonomisk og politisk teori om eit) samfunnssystem der staten rår over produksjonsmidla og fordeler utbytet
  2. samfunnsordning der ein har gjennomført sosialisme (1);
    klasselaust samfunn utan utbyting (2
Сторінка статті

sjølvstyrt

прикметник

Значення та вживання

  1. som rår over seg sjølv
    Приклад
    • ein sjølvstyrt stat
  2. som har automatisk styring
    Приклад
    • skipet er sjølvstyrt
Сторінка статті

sjølvstendig

прикметник

Походження

etter tysk selbständig, opphavleg ‘som står for seg sjølv’

Значення та вживання

  1. som tenkjer og handlar utan å rette seg etter andre;
    som rår sjølv;
    fri, uavhengig, ubunden
    Приклад
    • ein sjølvstendig institusjon;
    • eg er vorten ein meir sjølvstendig person
    • brukt som adverb:
      • tenkje sjølvstendig
  2. Приклад
    • han stod fram som ein sjølvstendig forfattar;
    • dei har knapt tenkt ein sjølvstendig tanke
  3. som driv på eiga hand eller for eiga rekning
    Приклад
    • ho er sjølvstendig næringsdrivande
Сторінка статті

sjølvråden

прикметник

Значення та вживання

som rår seg sjølv;
Сторінка статті

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturleg skapning som har makt over naturen og menneska (og som blir æra og dyrka)
    Приклад
    • greske gudar;
    • dyrke framande gudar;
    • bli æra som ein gud
  2. (brukt som særnamn) i monoteistiske religionar, særleg kristendomen: allmektig skapar som rår over verda og menneska;
    personleggjord åndeleg kraft som menneske ber til
    Приклад
    • tru på Gud;
    • be til Gud;
    • takke Gud;
    • Gud vere lova;
    • Herren vår Gud;
    • forkynne Guds rike;
    • trua på Jesus som Guds son;
    • misbruke Guds namn;
    • lære at alle menneske er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre meir eller mindre faste seiemåtar
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • gode gud for eit vêr;
    • gud, så redd eg vart;
    • det er eit guds under at det gjekk godt;
    • det var ei guds lykke at ikkje fleire liv gjekk tapt

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    som er svært evnerik
    • ein kunstnar av Guds nåde
  • det må gudane vite
    det aner eg ikkje
  • det skal gudane vite
    det er sikkert
  • eit syn for gudar
    noko som er svært vakkert eller umåteleg morosamt å sjå
  • for guds skuld
    framfor alt;
    for all del
    • sei for guds skuld ikkje noko
  • gud betre
    • brukt i utrop
      • gud betre oss for eit vêr;
      • gud betre for ei herleg tid
    • sant å seie;
      ærleg talt
      • det er nok slik fatt, gud betre
  • Gud nåde
    brukt som trugsel: måtte Gud vise nåde (til den som vågar det nemnde)
    • Gud nåde deg om du kjem for seint!
  • gud og kvarmann
    absolutt alle
    • han skrytte av det til gud og kvarmann
  • gud veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gud veit kvar han er no
  • gudane veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gudane veit korleis det gjekk til
Сторінка статті