tunge 1
substantiv hokjønn
Opphav
norrønt tunga; samanheng med latin lingua ‘tunge, språk’Tyding og bruk
- beinlaust, muskuløst organ i munnhola hos menneske og dyr
Døme
- sleikje med tunga;
- (kunne ha) bite seg i tunga – til dømes med det same ein har sagt noko ein angrar
- på eller av dyr, mellom anna som matrett:
- torsketunge;
- smørbrød med tunge – til dømes av storfe
- om tunga som talereiskap:
- eg vil ikkje ta ordet på tunga;
- ha skarp tunge;
- tøyme tunga si;
- vonde tunger (seier at …) – folk som sladrar og vil sverte ein
- noko som liknar ei tunge (1, 1)
Døme
- bretunge;
- eldtunge;
- landtunge;
- tiriltunge;
- breen endar i ei tunge nedover dalen;
- kjolen hadde tunger i halslinninga;
- tunge i ein pens – rørleg skjenedel i sporveksel;
- tungene på bekaren;
- tunga i kilenota
- visar på vektskål
- flyndrefisken Solea solea
Faste uttrykk
- ha på tungahugsar (noko) nesten, skulle til å seie (noko)
- halde tunga beint i munnenkonsentrere seg for å halde jamvekta, passa på at alt går rett føre seg
- rette tungestrekkje ut tunga som uttrykk for vanvørdnad eller hovmod
- tale i tungerunder ekstase tale språk ein ikkje har lært og som må tolkast for tilhøyrarane
- tale med to tungerseie snart det eine, snart det andre
- tunga på vektskåladet som kan avgjera ei sak