Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

etternamn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

siste del av fullt namn på ein person (felles for fleire i familien);
Døme
  • skrive både førenamn og etternamn;
  • han har teke etternamnet til mor si;
  • kva heiter du til etternamn?
Artikkelside

senior 2

adjektiv

Opphav

frå latin, komparativ av senex ‘gammal’

Tyding og bruk

  1. brukt etter eit etternamn: den eldre;
    som er faren;
    forkorta sen. eller sr.;
    til skilnad frå junior (2
    Døme
    • Jens Hansen senior
  2. som er meir erfaren eller har høgare stilling eller rang
    Døme
    • senior innkjøpssjef
Artikkelside

førenamn, fornamn

substantiv inkjekjønn

Opphav

av for- (1

Tyding og bruk

første del av eit fullt namn;
Døme
  • førenamn og etternamn;
  • kva heiter du til førenamn?

Faste uttrykk

  • berre førenamnet
    ikkje fullt ut skildrande, mildt sagt;
    for svak uttrykksmåte
    • kaos er berre førenamnet på det virvaret eg snakkar om
  • vere på førenamn med
    vere dus med;
    kjenne
    • dei er på førenamn med dei fleste
Artikkelside

blad

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt blað

Tyding og bruk

  1. tynn, oftast flat, grøn plantedel som veks ut frå ein stengel eller ei grein
    Døme
    • alltidgrøne blad;
    • blad og blom;
    • fotosyntesen går føre seg i dei grøne blada
  2. noko tynt og flatt som minner om eit blad (1)
    Døme
    • bladet på ein kniv
  3. stykke papir (med eller utan tekst) som har eit visst format;
    Døme
    • siste blada i boka er borte;
    • ei skriveblokk med 100 blad;
    • spele frå bladet
  4. periodisk publikasjon;
    jamfør avis (1)
    Døme
    • aviser og blad

Faste uttrykk

  • ta bladet frå munnen
    snakke rett ut;
    seie klart frå
  • to blad
    brukt om to personar med same etternamn
    • to blad Berg
Artikkelside

tiltale 2

tiltala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

jamfør tale (2

Tyding og bruk

  1. vende seg til;
    rette ord til
    Døme
    • dei tiltalte kvarandre med etternamn
  2. i jus: setje under tiltale (1, 2);
    jamfør tiltalt
    Døme
    • bli tiltalt for drap
  3. verke lokkande;
    jamfør tiltalande
    Døme
    • kjenne seg tiltalt av noko
Artikkelside

to blad

Tyding og bruk

brukt om to personar med same etternamn;
Sjå: blad
Døme
  • to blad Berg
Artikkelside

namnelov

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

lov som fastset bruk av personnamn (førenamn, mellomnamn, etternamn)
Artikkelside

familienamn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

junior 2

adjektiv

Opphav

frå latin ‘yngre’, av juvenis ‘ung’

Tyding og bruk

brukt etter eit etternamn: den yngre;
forkorta jr. eller jun.;
til skilnad frå senior (2
Døme
  • Per Hansen junior
Artikkelside

døypenamn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • Jan er eit vanleg døypenamn i Noreg
  2. offisielt namn
    Døme
    • han blir kalla Alex, men døypenamnet er Aleksander
  3. etternamn frå fødselen av
    Døme
    • ho tok døypenamnet til mor si, Bakke
Artikkelside
Side 1 av 2