Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

etappe

substantiv hankjønn

Uttale

etapˊpe; etapˋpe

Opphav

av fransk étape ‘rasteplass’; samanheng med stabel

Tyding og bruk

  1. del av strekning, veg eller reise;
    einskild distanse i stafett (2)
    Døme
    • vi deler inn reisa i tre etappar;
    • springe andre etappe
  2. del eller steg av eit arbeid eller ei utvikling
    Døme
    • arbeidet skal gjerast i fleire etappar
Artikkelside

dagsetappe

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

etappe (1) som strekkjer seg over ein dag
Døme
  • dagsetappane blir vanlegvis ti mil
Artikkelside

etappevis

adjektiv

Opphav

jamfør -vis

Tyding og bruk

i etappar eller litt etter litt;
éin etappe om gongen;
Døme
  • ei etappevis utbygging
  • brukt som adverb:
    • gjere arbeidet etappevis
Artikkelside

liggje, ligge

liggja, ligga

verb

Opphav

norrønt liggja

Tyding og bruk

  1. om person eller dyr: vere i meir eller mindre vassrett stilling
    Døme
    • liggje både på magen og på sida;
    • ho låg utstrekt;
    • hunden låg på graset
    • brukt som adjektiv
      • liggjande stilling
  2. vere på ein viss plass, ofte over tid;
    vere i ei viss stilling
    Døme
    • boka ligg på bordet;
    • pengane ligg i skuffa;
    • byen ligg på nordsida;
    • huset ligg fint til;
    • prisen ligg på om lag 100 kr;
    • liggje lågt i terrenget;
    • reinhaldsverket ligg under kommunen;
    • skipet ligg i land
  3. i overført tyding: vere naturleg, forståeleg;
    hengje saman med;
    Døme
    • det ligg nær å tru det;
    • årsaka ligg i dei låge strømprisane
  4. kvile i seng, halde senga
    Døme
    • liggje til sengs;
    • liggje og fryse;
    • liggje sjuk med feber
  5. vere utbreidd over, dekkje
    Døme
    • snøen låg meterhøg;
    • det låg rim på marka
  6. vere i ein viss tilstand
    Døme
    • liggje på latsida;
    • liggje i bløyt;
    • liggje brakk;
    • golvet låg fullt av klede;
    • liggje vêrfast;
    • liggje på lur;
    • liggje i trening;
    • liggje i tingingar

Faste uttrykk

  • liggje an
    vere plassert (i høve til andre);
    stille seg, teikne, ha utsikt (til)
    • liggje dårleg an;
    • det norske laget låg godt an etter første etappe
  • liggje att
    vere att, vere gløymd
  • liggje etter
    ikkje halde følgje
  • liggje for døden
    vere døyande;
    liggje på dødsleiet
    • liggje for døden i ei veke;
    • det året han låg for døden
  • liggje for
    passe til evnene og interessene til nokon
    • grammatikk ligg ikkje for dei
  • liggje føre
    vere til stades;
    finnast (1), eksistere (1)
    • materialet ligg endeleg føre i bokform;
    • det ligg ikkje føre konkrete planar for gjennomføringa
  • liggje i
    tyde, implisere
    • kva ligg det i den utsegna?
  • liggje med
    ha samleie med
  • liggje nede
    stå stille, ikkje vere i gang
    • straumnettet ligg nede
  • liggje noko under
    vere skjult eller hemmeleg
    • her ligg det noko under
  • liggje over
    • om person: overnatte
    • om fartøy: halle på sida
  • liggje på likstrå
    liggje på seng fram til gravferda
  • liggje på likstrå
    liggje på seng fram til gravferda
  • liggje til grunn
    vere årsak til eller grunnlag for
    • visjonane som ligg til grunn for satsinga
  • liggje til rette/rettes
    høve, passe bra
    • forholda ligg godt til rette for effektivt arbeid no
  • liggje til
    høyre til
    • det ligg til familien å vere snobbete
  • liggje under for
    vere avhengig av
    • han låg under for alkoholen
Artikkelside

liggje an

Tyding og bruk

vere plassert (i høve til andre);
stille seg, teikne, ha utsikt (til);
Sjå: liggje
Døme
  • liggje dårleg an;
  • det norske laget låg godt an etter første etappe
Artikkelside

medley

substantiv hankjønn

Uttale

medˊli

Opphav

frå engelsk , opphavleg ‘blanding’; av gammalfransk medlee ‘blanda’

Tyding og bruk

  1. symjekonkurranse der bryst, rygg, butterfly og fri skal brukast på kvar sin etappe
    Døme
    • 400 m medley
  2. Døme
    • dei syng ein medley med fleire kjende julesongar
Artikkelside

tak 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tak

Tyding og bruk

  1. det å ta;
    Døme
    • fangtak;
    • ta tak i noko;
    • få godt tak
    • i overført tyding:
      • mistak;
      • overtak
  2. (kraftig) rørsle med hand eller fot
    Døme
    • symjetak;
    • spadetak;
    • åretak
  3. Døme
    • basketak;
    • brytetak;
    • ryggtak;
    • ta eit tak med nokon
    • (på)røyning
      • krafttak;
      • skippertak
    • ri (1
      • sjukdomen kjem i harde tak
    • i overført tyding: merg, styrke (1
      • det er ikkje tak i han
  4. Døme
    • få tak med spettet;
    • elden fekk tak;
    • ho har eit tak på meg
  5. bolk, avdeling, etappe, (kort) stund, rykk
    Døme
    • eit heilt tak;
    • rykkje fram i tak;
    • arbeide i tak;
    • i eitt tak – utan stans
  6. del av reiskap som ein held i
    Døme
    • handtak
  7. stad der ein tek ut noko
    Døme
    • høytak;
    • sandtak

Faste uttrykk

  • få taket på
    meistre, greie noko(n)
  • ta seg på tak
    ta seg saman
  • tak om tak
    av og til
Artikkelside

sluttetappe

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

siste etappe
Døme
  • springe sluttetappen i stafetten
Artikkelside

etappetid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i idrett: tid brukt på ein etappe (1)
Døme
  • ha best etappetid
Artikkelside

byggjesteg, byggesteg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

steg (4), etappe (2) i eit større byggjearbeid
Døme
  • sjukeheimen er planlagd i tre byggjesteg
Artikkelside
Side 1 av 2