Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

avsnitt

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk; jamfør snitt (3

Tyding og bruk

  1. kvar av dei delane som noko er delt inn i;
    Døme
    • lese første avsnittet i ei bok;
    • du bør ha fleire avsnitt i teksten din
  2. administrativ avdeling i til dømes politiet
Artikkelside

linjeskift, linjeskifte, lineskift, lineskifte

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. overgang frå ei linje (4) i skrift til den neste
    Døme
    • avsnitt lagar du med vanleg linjeskift
  2. overgang frå éin måte å gjere ting på til ein ny;
    jamfør linje (9)
    Døme
    • det største politiske linjeskiftet på mange år
Artikkelside

passasje

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør passere

Tyding og bruk

  1. Døme
    • sikre fri passasje for skipstrafikken
  2. stad eller opning der ein kan kome gjennom
    Døme
    • gå gjennom ein trong passasje
  3. avsnitt eller mindre del av tekststykke
    Døme
    • sitere ein passasje
  4. i musikk: kort avsnitt av ein komposisjon
    Døme
    • eit verk med lyriske passasjar
  5. i astronomi: det at ei stjerne passerer over meridianen;
    det at ein himmellekam passerer over ein annan, særleg over solskiva
Artikkelside

leksjon

substantiv hankjønn

Opphav

av latin lectio, av legere ‘samle, lese’

Tyding og bruk

  1. tidsrom, oftast på 45 minutt, da det blir gjeve undervisning;
    Døme
    • ta leksjonar;
    • gje leksjonar
  2. del av kurs
    Døme
    • tysk i tolv leksjonar
  3. avsnitt, kapittel i ei lærebok
    Døme
    • kursboka har tolv leksjonar
  4. Døme
    • ein hard leksjon
  5. Døme
    • ein leksjon i moderne leiarskap
Artikkelside

avsnittssjef

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

leiar for eit avsnitt (2) eller ei administrativ avdeling
Artikkelside

horunge

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. forelda og nedsetjande nemning for barn født utan at foreldra var gifte
  2. brukt som bannord: dritunge (2)
    Døme
    • kom deg ut, din horunge!
  3. i sjømannsmål: tauende som heng og sleng etter at seglet er gjort fast
  4. i typografi: sluttord eller sluttlinje i eit avsnitt som kjem øvst på ei side eller spalte
Artikkelside

livsavsnitt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

avsnitt eit liv kan delast inn i;
Artikkelside

tekst 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt textr m eller texti m; frå latin ‘vev’

Tyding og bruk

  1. (skriftleg) samband av ord, setningar, avsnitt som oftast heng saman
    Døme
    • filmtekst;
    • lovtekst;
    • teksta er uleseleg;
    • teksta til eit bilete
  2. del, utsnitt av tekst (1, 1)
    Døme
    • kommentere ei tekst til eksamen;
    • gå vidare i teksta;
    • halde seg til, gå ut over teksta – det som gjeld emnet
  3. utdrag frå Bibelen, bibelstad som utgangspunkt for ei preike
    Døme
    • teksta i dag er frå Salmane;
    • leggje ut teksta
  4. skriftleg framstilling, litterært verk i opphavleg språkform (til skilnad frå seinare endringar og omsetjingar)
    Døme
    • grunntekst;
    • originaltekst;
    • ei gresk tekst med omsetjing
  5. skriftleg framstilling som utgjer det originale eller eigenlege innhaldet (til skilnad frå notar, kommentarar, illustrasjonar og liknande)
    Døme
    • ei bok med lite tekst og mykje bilete
  6. redaksjonelt stoff i avis;
    jamfør tekstreklame
  7. ord til ein melodi
    Døme
    • operettetekst;
    • visetekst;
    • popmelodi med norsk tekst
  8. i typografi: stor skriftgrad;
    20-punkts kegel

Faste uttrykk

  • lese nokon teksta
    irettesetje nokon
    • læraren las elevane teksta da halve klassa ikkje leverte i tide
Artikkelside

hit 3

adverb

Opphav

norrønt hit, hingat; frå svensk

Tyding og bruk

  1. til denne staden
    Døme
    • kom hit!
    • hit med pengane!
    • ta seg fram hit til utkanten
  2. til eit visst avsnitt, ein viss stad i ei bok
    Døme
    • vi skal gå gjennom hit til side 10
  3. til denne gruppa
    Døme
    • løva er eit rovdyr; hit høyrer også tigeren

Faste uttrykk

  • hit og dit
    att og fram, i alle retningar, utan mål
Artikkelside

andel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • kjøpe sin andel;
    • din andel av utgiftene;
    • ha andel i ein forretning;
    • få sin andel av utbytet
  2. Døme
    • regissøren har sin store andel i det fine resultatet
  3. Døme
    • ein liten andel av spesialistane i Forsvaret
Artikkelside
Side 1 av 3