Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 67 oppslagsord

art

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk ‘natur, medfødd eigenskap’

Tyding og bruk

  1. eigenskapane til noko eller nokon;
    Døme
    • eit problem av åndeleg art;
    • tilfelle av denne arta;
    • skaden er av ei alvorleg art;
    • køyretøy av forskjellig art
  2. undergruppe av dyre- eller planteslekt der individa får einsarta avkom med evne til å få eige avkom
    Døme
    • ei art i bjørnefamilien;
    • truga arter;
    • ta vare på mangfaldet av arter
  3. medfødd eigenskap;
    (naturleg) anlegg
    Døme
    • det er vanskeleg å endre arta si

jordekorn, jordikorn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

dyr av fleire arter i ekornfamilien som for det meste held til i jorda og grev holer, lever i Nord-Amerika og Sibir

kryssing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • kryssing av to ulike arter;
  • ver varsam ved kryssing av vegen

orkidé, orkide

substantiv hankjønn

Uttale

årkideˊ

Opphav

frå nylatin; av gresk orkhis ‘testikkel’, etter forma på rotknollane i somme arter

Tyding og bruk

boreal

adjektiv

Uttale

boreaˊl

Opphav

gjennom latin; frå gresk Boreas ‘nordavinden’

Tyding og bruk

som høyrer til, gjeld nordlege, men ikkje arktiske strøk;
særleg om arter som på grunn av Golfstraumen finst lenger nord enn vanleg
Døme
  • boreal regnskog;
  • boreale planter og dyr

Faste uttrykk

  • boreal tid
    tørr og varm periode rett etter istida

benzo

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom mellomalderlatin benzoe; frå arabisk

Tyding og bruk

harpiks av Styrax-arter som veks i Thailand, på Java og Sumatra

slange 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt slangi ‘orm’; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. bøyeleg leidning, røyr (av gummi, plast og liknande) til å leie væske eller gass i
    Døme
    • brannslange;
    • gummislange;
    • hageslange;
    • vasslange;
    • slangen til vasspreiaren
  2. røyrforma ring av gummi på bilhjul, sykkelhjul til å ha luft i
    Døme
    • sleppe å kjøpe nye slangar og dekk
  3. særleg om utanlandske arter: orm (1)
  4. buktete linje (i ornament og liknande)

aspargesfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie med viltveksande arter som liljekonvall og maiblom, og mange hageblomstrar

aloe

substantiv hankjønn

Uttale

aloˊe; aˊloe

Opphav

gjennom gresk; frå hebraisk

Tyding og bruk

  1. (plante av) slekt i liljefamilien;
    Aloe
  2. (medisin av) inntørka saft av blada frå visse arter av aloe (1)

almefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: plantefamilie som femner om ca. 200 arter av busker og tre;
Ulmaceae