Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 112 oppslagsord

aktivitetsleiar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som har i oppgåve å leie (organisert) aktivitet (2) i ei gruppe
Døme
  • vere aktivitetsleiar i ungdomsklubben
Artikkelside

grå 1

adjektiv

Opphav

norrønt grár; samanheng med gry (2

Tyding og bruk

  1. som har ein farge mellom kvit og svart
    Døme
    • eit grått hus;
    • grå som oske;
    • få grått hår
  2. gusten og sliten å sjå til
    Døme
    • vere grå i huda;
    • bli gammal og grå
  3. Døme
    • han vart tidleg grå
  4. Døme
    • grått vêr;
    • det er grått i dag
  5. lite spennande;
    fargelaus, trist, einsformig
    Døme
    • den grå kvardagen;
    • eit grått tilvære;
    • grått humør;
    • ikkje sjå dei eldre som ein grå masse
  6. som går utanom lova eller offisielle kanalar;
    Døme
    • låne pengar på den grå pengemarknaden;
    • svarte og grå pengestraumar;
    • grått arbeid

Faste uttrykk

  • avskil på grått papir
    plutseleg oppseiing
    • ho fekk avskil på grått papir
  • dei små grå
    hjernecellene, hjernen
    • bruke dei små grå;
    • ein aktivitet som skjerpar dei små grå
  • grå eminense
    person som held seg i bakgrunnen, men likevel har stor reell makt i kraft av å påverke mektige personar
    • ein grå eminense i amerikansk musikkliv
  • grå mus
    person med kjedeleg og anonym framtoning
    • ein spion skal helst vere ei grå mus utan fortid
  • grå stær
    augesjukdom der linsa i auget er uklar og ugjennomsiktig
  • i mørkeret er alle kattar grå
    i mørkeret er alle skilnader viska ut
  • setje grå hår i hovudet på nokon
    stadig valde ein annan uro og bry
Artikkelside

game 1, gem 1

substantiv inkjekjønn

Uttale

geim; gem

Opphav

frå engelsk; same opphav som gaman

Tyding og bruk

  1. omgang (1 i kortspel, dataspel, tennis eller liknande
    Døme
    • vinne første game;
    • vinne settet med 6 game mot 4
  2. aktivitet som er prega av konkurranse
    Døme
    • vere med på gamet;
    • risikoen er ein del av gamet;
    • vere gammal i gamet

Faste uttrykk

  • game over
    • spelet er over
      • etter 64 minutt var det game over
    • slaget er tapt
      • snart er det game over for industriføretaket
Artikkelside

draumeforhold, draumforhold

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forhold (1) som er ideelle for ein aktivitet;
Døme
  • draumeforhold for skientusiastar
Artikkelside

draumetilhøve, draumtilhøve

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilhøve (1) som er ideelle for ein aktivitet;
Artikkelside

erobringstokt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. felttog (1) som har til mål å erobre (1) eit område
    Døme
    • vikingane drog på erobringstokt
  2. aktivitet som har til mål å vinne makt eller innverknad
    Døme
    • ho er ute på musikalsk erobringstokt
Artikkelside

fasilitere

fasilitera

verb

Opphav

av fransk faciliter ‘gjere lett’

Tyding og bruk

leggje til rette for (aktivitet, arbeid);
gjere lettare
Døme
  • fasilitere eksport av desse varene
Artikkelside

dødsdans

substantiv hankjønn

Opphav

etter tysk Totentanz; jamfør fransk dance macabre

Tyding og bruk

  1. i kunst: dans (1) der døden (1 er framstilt som ein person som byr offera sine opp til dans
  2. i overført tyding: aktivitet som fører til død
    Døme
    • dei krigførande partane er fanga i ein dødsdans
Artikkelside

EKG-apparat, ekg-apparat

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

apparat som elektronisk måler og registrerer aktivitet i hjartet;
Artikkelside

damebesøk

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

besøk av kvinne, oftast brukt for å uttrykkje underforstått seksuell aktivitet
Døme
  • få damebesøk på hotellrommet
Artikkelside
Side 8 av 12