Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 36 oppslagsord

folkesjukdom

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. utbreidd sjukdom eller liding
    Døme
    • kreft har vorte ein folkesjukdom
  2. i overført tyding: utbreitt negativt fenomen
    Døme
    • inaktivitet er ein folkesjukdom
Artikkelside

drit 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt drit nøytrum, av drítr ‘skit, skam’; av drite (2

Tyding og bruk

  1. avføring (2) eller ekskrement frå menneske eller dyr;
    Døme
    • moke driten i fjøset
  2. noko som er umoralsk eller uynskt
    Døme
    • det finst så mykje drit på internett
  3. noko som er skite;
    Døme
    • støv og drit på golvet
  4. person som har gjort noko gale, og som ein ikkje liker;
    Døme
    • ho er ein drit

Faste uttrykk

  • ikkje ein drit
    ikkje i det heile teke;
    ikkje nokon ting;
    ingenting (2
    • eg ser ikkje ein drit
  • kaste drit på
    snakke fornærmande eller nedsetjande om eller til
    • kaste drit på motstandaren
  • noko drit
    noko negativt eller uynskt;
    herk
    • for noko drit!
    • tap er noko drit!
    • dette vêret er noko drit!
  • slengje drit
    snakke fornærmande eller nedsetjande
    • dei slengde drit til læraren;
    • ingen skal få slengje drit om far min!
Artikkelside

drops

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av engelsk fleirtal av drop ‘drope’

Tyding og bruk

lite, hardt stykke av sukker og druesukker tilsett smak av frukt, peparmynte, lakris eller liknande til å suge på;
Døme
  • fylte drops;
  • drops med smak av appelsin

Faste uttrykk

  • blanda drops
    • litt av kvart
      • kategorien bestod av blanda drops, alt frå jazz til tradisjonell folkemusikk
    • både positivt og negativt;
      varierande
      • turen var blanda drops, men heldigvis var det fleire gode enn dårlege dagar
Artikkelside

degenerere

degenerera

verb

Uttale

degenereˊre

Opphav

av latin degener ‘vanslekta’, de- og genus ‘slekt’; jamfør de-

Tyding og bruk

  1. om art, organ eller liknande: utvikle seg negativt;
    bli gradvis dårlegare
    Døme
    • celler som degenererer
    • brukt som adjektiv
      • forkrøpla og degenererte dyr;
      • ein degenererande nervesjukdom
  2. forfalle moralsk eller åndeleg
    Døme
    • eit demokrati som har degenerert til eit fåmannsvelde
    • brukt som adjektiv
      • degenererte samfunn
Artikkelside

belaste

belasta

verb

Uttale

belasˊte

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. leggje tyngd eller press på;
    utsetje for ei påkjenning;
    Døme
    • store mengder snø som belastar taket;
    • trening som belastar føtene;
    • belaste nokon med arbeid;
    • vere arveleg belasta med noko
    • brukt som adjektiv
      • eit hardt belasta jernbanenett;
      • kriminelt belasta ungdom;
      • tungt belasta rusmiddelmisbrukarar;
      • ein svært belastande situasjon
  2. Døme
    • belaste ein konto

Faste uttrykk

  • belasta omgrep
    negativt ladd omgrep
    • misjon vart eit belasta omgrep
Artikkelside

anion

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør ana- og ion

Tyding og bruk

negativt ladd ion;
motsett kation
Artikkelside
Side 4 av 4