Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 55 oppslagsord

gap 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt gap

Tyding og bruk

  1. open (stor) munn
    Døme
    • sjå rett inn i gapet på dyret
  2. brei eller djup opning;
    svær kløft
    Døme
    • gapet mellom fjella
  3. stort skilje eller stor avstand mellom to partar eller tilhøve;
    Døme
    • gapet mellom fattige og rike aukar;
    • gapet mellom inntekter og utgifter
  4. Døme
    • fare med gap;
    • gjere noko på gap

Faste uttrykk

  • på vidt gap
    heilt open;
    vidopen
    • setje døra på vidt gap;
    • med kjeften på vidt gap
Artikkelside

ginnungagap

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå norrønt; av gine og gap (2

Tyding og bruk

  1. G- i norrønt mytologi: avgrunn før verda vart skapt
  2. stort gap (særleg II,3), ovstor avstand
    Døme
    • eit ginnungagap mellom rike og fattige
Artikkelside

oligarki

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk , av oligos ‘få’ og arkhein ‘råde’

Tyding og bruk

  1. styreform der makta er samla hos nokre få personar;
  2. gruppe av svært rike personar med stor politisk makt
    Døme
    • oligarkiet av rike familiar som styrer handelslivet i byen
Artikkelside

sopp

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med norrønt svǫppr ‘sopp, svamp’

Tyding og bruk

  1. rike (1, 3) av organismar som hentar næring utanfrå og manglar bladgrønt;
    Fungi, Mycota
  2. (fruktlekam av) sporesopp
    Døme
    • plukke sopp;
    • det finst giftige og etande soppar
Artikkelside

øyrike

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

rike eller stat som er ei eller fleire øyar
Døme
  • Storbritannia er eit øyrike
Artikkelside

vingard

substantiv hankjønn

Opphav

av vin (2

Tyding og bruk

mark til vindyrking;
i overført tyding, særleg i religiøst mål:
Døme
  • arbeide i Herrens vingard – for Guds rike mellom menneska (jamfør Matt 20,1–16)
Artikkelside

udeleleg

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje kan delast;
Døme
  • eit udeleleg rike
Artikkelside

uavhengig

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje avhengig;
som står fritt;
Døme
  • eit uavhengig rike;
  • politisk uavhengig(e) gruppe(r) – el. brukt subst:;
  • (dei) uavhengige;
  • produksjonen er uavhengig av olje;
  • eg reiser, uavhengig av vêret

Faste uttrykk

  • økonomisk uavhengig
    med eiga inntekt
Artikkelside

uavhendeleg

adjektiv

Tyding og bruk

som ein ikkje kan eller må gje frå seg;
som skal haldast på
Døme
  • eit uavhendeleg rike – Grunnlova § 1
Artikkelside

tvillingrike

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kvart av to sameinte rike
Døme
  • tvillingrika Danmark–Noreg – før 1814
Artikkelside
Side 4 av 6