Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 76 oppslagsord

måle ut

Tyding og bruk

skildre på ein levande og utførleg eller overdriven måte;
Sjå: måle
Døme
  • måle ut om studentlivet
Artikkelside

måle 2

måla

verb

Opphav

norrønt mála; av lågtysk malen

Tyding og bruk

  1. dekkje med måling
    Døme
    • måle huset;
    • måle stolen kvit
  2. lage målarstykke
    Døme
    • måle landskapsbilete;
    • Kitty Kielland har måla ‘Torvmyr’
  3. i overført tyding: framstille, uttrykkje, skildre
    Døme
    • han målar situasjonen temmeleg svart;
    • redsla stod måla i andletet hennar

Faste uttrykk

  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • måle med brei pensel
    skildre i kraftige og tydelege ordelag
  • måle seg inn i eit hjørne
    sjølv vere skuld i at ein hamnar i ein vanskeleg situasjon
  • måle seg
    sminke seg
  • måle ut
    skildre på ein levande og utførleg eller overdriven måte
    • måle ut om studentlivet
Artikkelside

manisk

adjektiv

Opphav

av mani

Tyding og bruk

  1. som lid av mani (1)
  2. som viser overdriven interesse for noko
    Døme
    • ei manisk åtferd
    • brukt som adverb:
      • bli manisk oppteken av noko
Artikkelside

kultursnobb

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som legg overdriven stor vekt på finkultur og ser ned på populærkulturen;
jamfør snobb (1)
Døme
  • han er ein elitistisk kultursnobb
Artikkelside

krigsmåling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. måling i andletet og på kroppen som har vorte nytta av visse folkegrupper når dei skal i krig
  2. måling som kamuflerer militært utstyr og personell (med fargar og mønster);
  3. brukt skjemtande om overdriven sminke
    Døme
    • ho var i full krigsmåling
Artikkelside

inflasjon

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk; frå latin inflatio, av inflare ‘blåse opp’

Tyding og bruk

  1. prisstiging som kjem av aukande pengemengd i høve til varemengda som skal omsetjast;
    motsett deflasjon
  2. i overført tyding: overdriven bruk av noko som gjer at det går ned i verdi;
    verdisenking
    Døme
    • det har gått inflasjon i bruken av framandord
Artikkelside

kjæleri

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

overdriven kjæling;
Artikkelside

innlatande

adjektiv

Tyding og bruk

som uttrykkjer ynske om å oppnå kontakt på ein overdriven eller smiskande måte;
flørtande
Døme
  • ho var munter, men ikkje innlatande;
  • eit innlatande smil
Artikkelside

hovmod

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lågtysk ho(g)mod ‘høgt huglag’

Tyding og bruk

overlegen, arrogant framferd;
overdriven byrgskap;
Døme
  • han lid av hovmod

Faste uttrykk

  • hovmod står for fall
    ein som er hovmodig, kan lett miste all makt og vørdnad
Artikkelside

stå med hatten i handa

Tyding og bruk

uttrykkje undergjevnad eller (overdriven) vyrdnad;
Sjå: hatt
Artikkelside
Side 3 av 8