Avansert søk

Enkelt søk

Nynorskordboka 75 oppslagsord

krok

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt krókr

Tyding og bruk

noko som er krøkt, brukt til å halde fast noko med, henge noko på eller liknande;
stong med bøyg i enden
Døme
- nøkkelen hang på ein krok;
- eit snøre med krok på;
- ei stong med krok i enden
- - fiskekrok
  - jernkrok
  - stormkrok
bøyg, sving, vinkel på linje, elv, veg og liknande
Døme
- vegen gjekk i krokar og svingar
vinkel på kroppsdel
- - armkrok
  - augekrok
bortgøymd stad;
hjørne
Døme
- ein mørk krok;
- setje noko bort i ein krok
person som vekkjer medynk
Døme
- hjelpe ein gammal krok

Faste uttrykk

bite på kroken
la seg lure
bli trengd opp i ein krok
bli sett til veggs i ein diskusjon
den skal tidleg krøkjast som god krok skal bli
skal ein bli flink til noko, må ein byrje å øve seg tidleg
dra krok
prøve krefter ved å dra kvarandre etter ein finger
få nokon på kroken
få nokon til å bli engasjert;
få nokon som kjærast
skrive slik at ein får lesaren på kroken;
ho fekk han på kroken
krik og krok
- buktingar, svingar
  elva går i krikar og krokar
- alle tenkjelege stader
  kleda låg slengde i krik og krok;
  leite i alle krikar og krokar
kroken på døra
slutten på noko;
det å avslutte ei verksemd
avgifta vart kroken på døra for verksemda;
setje kroken på døra av økonomiske årsaker
kviskre i krokane
snakke saman i løynd;
sladre
spenne krok for
setje beinet slik at ein annan snublar i det

Artikkelside

skeiv

adjektiv

Opphav

norrønt skeifr

Tyding og bruk

som vik frå den rette linja;
som hallar til eine sida;
skakk, skrå, ikkje rett
Døme
- ein skeiv strek;
- eit skeivt tårn;
- skeive auge;
- skeive hælar;
- skeiv nase;
- ha skeiv rygg
bakvend, forkjært, vrang
Døme
- gje ei skeiv framstilling av noko;
- gå på skeive;
- kome skeivt ut – kome gale av stad
som bryt med tradisjonelle normer for seksualitet, kjønn og kjønnsidentitet
Døme
- ein møtestad for skeiv ungdom;
- skeive organisasjonar og miljø
- brukt som substantiv:
  mange har framleis negative haldningar til skeive

Faste uttrykk

gå sin skeive gang
utvikle seg eller utvikle seg tilfeldig og ofte uheldig
på skeive
på skakke, på skrå
kassene står på skeive
sjå skeivt til
sjå med uvilje, mistru på
skeiv vinkel
vinkel som ikkje er 90 grader

Artikkelside

hakekross

substantiv hankjønn

hakekors

substantiv inkjekjønn

Opphav

av hake (

Tyding og bruk

kross som har alle fire armane bøygde i rett vinkel (frå gammalt av brukt som religiøst symbol og magisk teikn, i nyare tid symbol for nazisme);

svastika

Artikkelside

krokgarn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

laksegarn som endar i ein vinkel lengst frå land

Artikkelside

kameravinkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vinkel eit motiv blir fotografert eller filma i

Døme

feil kameravinkel

Artikkelside

kardang

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk , etter italienaren Cardano, 1501–1576

Tyding og bruk

kopling mellom to akslar som dannar varierande vinkel med kvarandre;
kardansk ledd, universalledd, universalkopling
mellomaksel mellom girkasse og bakaksel på bakhjulsdriven bil;
jamfør differensial (1
Døme
- ho kunne høyre ei banking i kardangen

Artikkelside

hosliggjande vinkel

Tyding og bruk

vinkel i høve til (kvar og) ei av dei sidene som lagar vinkelbeina;

Sjå: hosliggjande

Artikkelside

hosliggjande side

Tyding og bruk

side som lagar det eine vinkelbeinet i ein vinkel;

Sjå: hosliggjande

Artikkelside

innfallsvinkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i fysikk: vinkel mellom ein innfallande stråle mot ei flate og innfallsloddet
i overført tyding: måte å nærme seg ei sak på;
synspunkt, synsvinkel
Døme
- sjå på stoffet frå ein ny innfallsvinkel

Artikkelside

hosliggjande, hjåliggande, hjåliggjande, hosliggande

adjektiv

Tyding og bruk

i geometrisk figur: som heng saman med;

vedliggande

Faste uttrykk

hosliggande side
side som lagar det eine vinkelbeinet i ein vinkel
hosliggande vinkel
vinkel i høve til (kvar og) ei av dei sidene som lagar vinkelbeina

Artikkelside

Side 2 av 8

Resultater per side: