Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

gresk 3

adjektiv

Opphav

av lågtysk gresen ‘gyse’, samanheng med grue (2; med innverknad frå grisk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • greske folk, krøter, greier
Artikkelside

grysje

grysja

verb

Opphav

samanheng med grue (2 og grus (2

Tyding og bruk

  1. brått skjelve eller kulse i kroppen
    • grysje av uhyggje, skrekk;
    • grysje ved tanken
  2. upersonleg:
    • det grys i meg
Artikkelside

grøsse

grøssa

verb

Opphav

samanheng med grue (2 og grus (2

Tyding og bruk

brått skjelve eller kulse i kroppen
Døme
  • grøsse av uhyggje;
  • eg grøsser ved tanken;
  • det grøsser i meg
Artikkelside

gruvsam

adjektiv

Opphav

av grue (2

Tyding og bruk

  1. som gruer seg;
    Døme
    • bli så gruvsam (med åra)
  2. som ein må grue seg for;
    skremmande, fæl
    Døme
    • eit gruvsamt arbeid
Artikkelside

gruve 1

substantiv hokjønn

Opphav

av tysk Grube; same opphav som grue (1

Tyding og bruk

hole eller gangar under jorda der dei bryt mineral og malm
Døme
  • arbeide i gruva
Artikkelside

gruff

substantiv inkjekjønn

Opphav

av grue (2 og uff

Tyding og bruk

noko ubehageleg, uønskt;
Døme
  • ho sprang og sveitta og fekk ut mykje gruff;
  • det er mykje gruff på den arbeidsplassen
Artikkelside

åre 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt arinn, árinn, same opphav som dansk; bokmål arne

Tyding og bruk

om eldre forhold: open eldstad utan pipe midt på golvet i ljorestove eller røykstove;
Artikkelside

yvast 1

verb

Opphav

av yve (2

Tyding og bruk

kvi seg, grue seg
Døme
  • han stod lenge og yvdest;
  • han yvdest vekkje henne
  • òg: rygge
    • yvast attende frå noko

Faste uttrykk

  • yvast med
    kvi seg for (noko)
Artikkelside

spis

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som peis (1

Tyding og bruk

Artikkelside

skorstein

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skorsteinn; frå lågtysk schorsten truleg av schore ‘skorde, støtte’

Tyding og bruk

  1. open, mura eldstad;
    Døme
    • kveikje opp på skorsteinen
  2. kanal, røyr som leier røyk opp (eller ut) i det fri
    Døme
    • eit dampskip med to skorsteinar
Artikkelside
Side 2 av 3