Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 24 oppslagsord

trøyst

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt traust ‘tillit’, samanheng med tru (1 og tru (3; tyding no frå tysk Trost

Tyding og bruk

(psykisk) støtte, lindring, lette, oppmuntring (i motgang, vonbrot, sorg)
Døme
  • gje nokon trøyst i sorga;
  • søkje, finne, få trøyst i Bibelen;
  • seie eit ord til trøyst;
  • ei mager, dårleg trøyst;
  • det var da enda ei trøyst;
  • du er einaste trøysta vården vi kan lite på

trøyste 1

trøysta

verb

Opphav

norrønt treysta, av traust; same opphav som trøyste (2

Tyding og bruk

ha mot til, våge
Døme
  • ikkje trøyste å gå lenger;
  • ikkje trøyste seg til å fare

trøyste 2

trøysta

verb

Opphav

av trøyst, jamfør trøyste (1; tyding frå tysk

Tyding og bruk

gje trøyst, lindre, oppmuntre
Døme
  • trøyste seg med at det kunne gått verre;
  • trøyste nokon i sorga
  • i ynske og utrop:
    • (Gud) trøyste og betre oss!
    • trøyste meg for eit uvêr!

Faste uttrykk

  • trøyste seg til
    søkje trøyst i (noko); setje si lit til (nokon)

plaster

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt plástr, gjennom mellomalderlatin; frå gresk emplassein ‘forme’

Tyding og bruk

  1. stoffstykke med klistrande overflate (og ein kompress (1) midt på), brukt til å dekkje mindre sår med
  2. stoffstykke preparert med legemiddel til å klistre på huda

Faste uttrykk

  • plaster på såret
    noko ein får som erstatning for det ein ville ha;
    lindring, trøyst

plaster på såret

Tyding og bruk

noko ein får som erstatning for det ein ville ha;
lindring, trøyst;
Sjå: plaster, sår

mager 2

adjektiv

Opphav

norrønt magr

Tyding og bruk

  1. med lite feitt på kroppen;
    i dårleg hold;
    tynn
    Døme
    • ein mager hund;
    • andletet har vorte magrare
  2. med lågt feittinnhald;
    kalorifattig
    Døme
    • magre ostar;
    • leve på mager kost
  3. med lite humus og mykje sand;
    skrinn, ufruktbar
    Døme
    • mager jord
  4. dårleg, skral;
    mangelfull
    Døme
    • eit magert resultat;
    • det vart eit magert utbyte;
    • ei mager trøyst

balsam for sjela

Tyding og bruk

noko som gjev mental lindring og trøyst;
Sjå: balsam
Døme
  • frisk luft er balsam for sjela

det kan hende den beste

Tyding og bruk

ofte brukt for å gje trøyst:;
Sjå: best
Døme
  • eit mistak som kan hende den beste;
  • utur kan skje sjølv den beste

hugsvaling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

hugge 1

substantiv hankjønn

Opphav

av hugge (2

Tyding og bruk