Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 164 oppslagsord

medisin

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, av mederi ‘lækje’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • studere medisin
  2. Døme
    • ta medisin

Faste uttrykk

  • smake sin eigen medisin
    bli utsett for det ein har utsett andre for
Artikkelside

reaksjon

substantiv hankjønn

Opphav

av reagere

Tyding og bruk

  1. utslag, handling eller endring som ein påverknad eller førespurnad kallar fram
    Døme
    • positive reaksjonar;
    • det har kome reaksjonar mot framlegget;
    • forbodet har møtt skarp reaksjon hos fiskarane;
    • da det heile var over, melde reaksjonen seg
  2. politisk retning som går ut på å hindre reformer og få att gamle tilstandar;
  3. retning eller rørsle som opponerer mot ei rådande retning
    Døme
    • nyromantikken var ein reaksjon mot realismen
  4. i medisin: endring framkalt av ytre påverknad
    Døme
    • få ein allergisk reaksjon
  5. i fysikk: tilbakeverkande kraft;
  6. kjemisk prosess, til dømes at stoff blir spalta eller lagar nye samband
  7. i biologi: rørsle eller liknande som svar på sanseinntrykk
    Døme
    • refleks er ein automatisk reaksjon
Artikkelside

respirator

substantiv hankjønn

Uttale

respiraˊtor, i fleirtal respiraˊtorar; respiratoˊrar

Opphav

jamfør respirasjon

Tyding og bruk

i medisin: apparat til kunstig anding;
Artikkelside

resept

substantiv hankjønn

Opphav

av latin receptum ‘noko ein har teke på seg’, av recipere ‘ta imot’

Tyding og bruk

  1. skriftleg pålegg frå ein lege om å levere ut medisin til ein person;
    oppskrift for tillaging og bruk av medisin
    Døme
    • skrive ut resept på penicillin
  2. i overført tyding: rettleiing for korleis ein kan oppnå noko bestemt
    Døme
    • dei følgjer resepten til trenaren
Artikkelside

prolaps

substantiv hankjønn

Opphav

latin

Tyding og bruk

i medisin: framfall eller nedsiging av eit indre organ, til dømes livmor eller virvelskive
Artikkelside

profylakse

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk, av pro ‘for, før’ og phylaksis ‘vern’; jamfør pro-

Tyding og bruk

i medisin: førebyggjande rådgjerd mot sjukdom
Artikkelside

plastikk

substantiv hankjønn

Uttale

plastikˊk

Opphav

av fransk plastique; av plast

Tyding og bruk

  1. formande kunst, modellering;
  2. kunsten å føre seg mjukt, ledig og vakkert
  3. i medisin: kirurgisk inngrep for å normalisere eller betre ein persons utsjånad;
    Døme
    • kosmetisk plastikk
Artikkelside

lommeapotek

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lita eske med medisin og forbindingssaker
Artikkelside

patentmedisin

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. eldre nemning for medisin som skulle vere særleg verksam (mot fleire sjukdomar);
  2. Døme
    • nytte patentmedisinen ‘tenk på noko anna’
Artikkelside

organisk

adjektiv

Opphav

frå gresk; jamfør organ

Tyding og bruk

  1. som høyrer til dyre- eller planteriket;
    Døme
    • organisk avfall;
    • det finst ikkje organisk liv på planeten
  2. i kjemi: som inneheld karbonsambindingar;
    Døme
    • grunnkurs i organisk kjemi
  3. i medisin: som gjeld eit organ (1) i kroppen
    Døme
    • organisk sjukdom
  4. som er ein harmonisk og naturleg del av ein større heilskap
    Døme
    • ein organisk del av samfunnet
Artikkelside
Side 1 av 17