Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

lede, lee

leda, lea

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

opphavleg to ord i norrønt, i tydinga ‘bøye’ liða, i tydinga ‘røre ved’ hliða ‘vike til sida’

Tyding og bruk

  1. røre på, bevege (særleg lem eller ledd)
    Døme
    • lede føtene;
    • kan du lede på øyra?
    • han leda på seg
  2. røre ved, rikke, flytte;
    Døme
    • steinen var så stor at eg fekk ikkje leda han

Faste uttrykk

rugge

rugga

verb

Opphav

norrønt rugga

Tyding og bruk

  1. røre seg att og fram på same stad;
    setje i gyngande rørsle;
    Døme
    • båten rugga;
    • sitje og rugge i stolen;
    • ho har rugga barnet i søvn
  2. få til å flytte seg;
    rikke (1), lee på
    Døme
    • rugge ein stein
  3. gå med voggande gang
    Døme
    • han kom ruggande

røre på seg

Tyding og bruk

lee på seg; mosjonere;
i overført tyding: ta til å gjere seg gjeldande;
Sjå: r

rikke

rikka

verb

Opphav

same opphav som vrikke; jamfør rige

Tyding og bruk

  1. røre, lee, flytte
    Døme
    • rikke på seg;
    • sleden rikka seg ikkje;
    • dei kunne ikkje rikke steinen
  2. i overført tyding: få til å endre meining
    Døme
    • ho var sta og ikkje til å rikke

labank

substantiv hankjønn

Uttale

labanˊgk; laˋbangk

Opphav

opphavleg ‘ slå (1 som ein kan lee på’

Tyding og bruk

tverrtre spikra på ein lem, ei dør eller liknande for å halde fjølene i hop

svage

svaga

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

kanskje samanheng med sveig (2

Tyding og bruk

lee seg att og fram (om same punktet);
Døme
  • treet stod og svaga

fastnagla

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av nagle (2 og fast

Tyding og bruk

  1. som er nagla fast i noko
    Døme
    • fastnagla bord
  2. i overført tyding: som ikkje kan lee på seg
    Døme
    • han stod fastnagla

dille 2

dilla

verb

Opphav

av dalle

Tyding og bruk

  1. lee på;
    riste
    Døme
    • lammet dillar med rova
  2. drive med meiningslause syslar;
    rote omkring;
    surre, tulle, tøyse
    Døme
    • dille rundt utan evne til å prioritere