Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
121 treff

Bokmålsordboka 34 oppslagsord

Nynorskordboka 87 oppslagsord

døyt

substantiv hankjønn

Opphav

av nederlandsk duit ‘liten koparmynt’

Faste uttrykk

  • ikkje døyten
    ikkje det minste;
    ikkje det grann
    • ho bryr seg ikkje døyten om kva folk seier
  • ikkje ein døyt
    ikkje det minste;
    ikkje det grann
    • eg skjønar ikkje ein døyt
Artikkelside

duft

substantiv hokjønn

Opphav

frå tysk ‘vellukt’; jamfør norrønt dupt ‘støv’

Tyding og bruk

  1. god lukt;
    Døme
    • ei svak duft av granbar
  2. Døme
    • ei duft av gamle dagar
  3. Døme
    • ei duft av tidsånda
Artikkelside

bak 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bak

Tyding og bruk

  1. lekamsdel på baksida mellom rygg og (bak)bein på menneske eller dyr;
    Døme
    • dette på baken;
    • få ris på baken;
    • sitje på baken
  2. bakarste ende av noko;
    Døme
    • bilen køyrde inn i baken på bussen framføre seg
  3. del av kledeplagg som dekkjer baken
    Døme
    • buksa har hol i baken

Faste uttrykk

  • sitje på baken
    drive dank;
    vere uverksam, lat;
    sitje på rumpa
    • dei sit på baken heile dagen og gjer ikkje det grann
  • smaken er som baken, delt
    ulike folk har ulik smak og ulik meining
    • eg tykte ikkje om det, men smaken er som baken
  • spark i baken
    sterk oppmoding eller plutseleg inspirasjon til å gjere noko
    • kunstnaren trong berre eit spark i baken for å kome i gang;
    • programmet på tv gav meg eit spark i baken
  • år på baken
    års røynsle;
    års fartstid
    • ekteparet har mange år på baken som gifte;
    • orkesteret har snart 200 år på baken
Artikkelside

augegrann, augnegrann

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

ørande lite grann (1
Artikkelside

annamme

annamma

verb

Uttale

anamˊme

Opphav

frå lågtysk ‘ta imot’

Tyding og bruk

  1. ta imot
    Døme
    • ikkje annamme eit grann
    • i forelda kraftuttrykk
      • djevelen annamme!
  2. om eldre forhold: ta over, måle og merkje tømmer på vegner av kjøparen
Artikkelside

anger

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt angr

Tyding og bruk

sorg eller trege (1 over noko ein har gjort eller har late vere å gjere
Døme
  • kjenne anger over noko;
  • ikkje det grann anger;
  • det lyste dårleg samvit og anger av dei
Artikkelside

aldri

adverb

Opphav

norrønt aldri(gi(n) ), eigenleg dativ aldri av aldr ‘alder’ og nektingssuff -gi

Tyding og bruk

  1. ikkje nokosinne
    Døme
    • betre seint enn aldri;
    • sjeldan eller aldri;
    • no eller aldri;
    • aldri i livet!
  2. slett ikkje;
    på ingen måte
    Døme
    • aldri det grann;
    • dette går aldri vel!
    • det er vel aldri presten?
  3. om særs høg grad:
    Døme
    • vente aldri så lenge
    • i uttrykk for vedgåing:
      • om dei var aldri så sterke, nytta det ikkje
Artikkelside
Side 9 av 9