Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 53 oppslagsord

vask

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å vaske, vasking
    Døme
    • golvvask;
    • tøy som toler vask;
    • bilen treng vask;
    • ein vask av bølgjer
  2. klede (2, servise o a som blir vaska på éin gong
    Døme
    • oppvask;
    • skylje og hengje opp vasken
  3. Døme
    • slå ikkje kaffigrut i vasken

Faste uttrykk

  • gå i vasken
    ikkje bli noko av
    • turen gjekk i vasken

vaske

vaska

verb

Opphav

norrønt vaska; kanskje samanheng med vatn

Tyding og bruk

  1. reinse med vatn (og såpe) eller anna væske;
    gjere rein;
    Døme
    • vaske klede;
    • vaske hendene;
    • vaske seg (i andletet);
    • vaskemiddelet som vaskar kvitast;
    • vaske av ein flekk;
    • vaske (over) golvet;
    • vaske hus, vaske ned (huset) el. vaske rundthalde storreingjering
    • i uttrykk
  2. vinne metall or lause jordartar med å bruke rennande vatn
    Døme
    • vaske (ut) gull frå elvesanden
  3. skylje, strøyme, fosse (over)
    Døme
    • sjøane vaska over båten;
    • det vaska fælt på turendet var grov sjø;
    • bølgjene vaska oppover stranda

Faste uttrykk

  • gut som har vaska seg
    noko til kar

gå i vasken

Tyding og bruk

ikkje bli noko av;
Sjå: , vask
Døme
  • turen gjekk i vasken

lete 2, léte 2

leta, léta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt lita, av let

Tyding og bruk

Døme
  • lete garn;
  • genseren letar av i vask

kroppsvask

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vask av kroppen
Døme
  • ta ein grundig kroppsvask

byttekott, bøttekott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kott til å ha bytter og anna utstyr til (golv)vask i

hårvask

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vask (1) av håret

kulørtvask

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vask av farga tøy;
til skilnad frå kvitvask (1)

krype

krypa

verb

Opphav

norrønt krjúpa

Tyding og bruk

  1. om dyr: flytte seg ved å dra seg fram med kroppen mot underlaget
    Døme
    • ormen kraup bortover
  2. om menneske: flytte seg på ein måte som minner om å krype (1);
    røre seg på alle fire;
    Døme
    • krype på alle fire;
    • krype gjennom vindauget;
    • ho er alt kropen i seng
  3. røre seg tungt og seint
    Døme
    • bilen kraup opp bakken;
    • temperaturen har krope oppover dei siste dagane
  4. om plante: vekse langsetter marka og samstundes slå rot
  5. dra seg saman;
    Døme
    • plagget kraup i vask;
    • krype saman i redsle
  6. te seg audmjukt;
    Døme
    • krype for sjefen
  7. ha ei ekkel kjensle;
    Døme
    • kjenne kor det kryp oppetter ryggen

Faste uttrykk

  • alt som kan krype og gå
    alle folk
    • alt som kunne krype og gå, var møtt fram
  • det er like godt å hoppe i det som å krype i det
    det er like godt å ta alt det utrivelege med ein gong som litt etter kvart
  • ein må lære å krype før ein kan gå
    ein må lære det mest grunnleggjande først
  • krype til krossen
    • audmykje seg ved å krype til krusifikset og gjere bot;
      angre seg
    • søkje hjelp som ein før har avvist

gråvatn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

avløpsvatn frå vask, dusj og liknande;
til skilnad frå svartvatn
Døme
  • gråvatn og svartvatn skal førast til separate reinseanlegg