Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

uanstendig

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er anstendig (2);

Døme

uanstendig påklednad;
uanstendige prisar

gris 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gríss

Tyding og bruk

husdyr av svinefamilien med tjukk kropp, korte bein, små auge og tryne;
tamsvin
Døme
- halde gris og sau;
- slakte grisen til jul;
- feit som ein gris
ureinsleg eller slurven person
Døme
- ikkje søl slik, din gris!
uanstendig eller umoralsk person
Døme
- ein gammal gris
kortspel for barn
Døme
- skal vi spele gris?

Faste uttrykk

alt går i grisen
uttrykk for ikkje å vere kresen
fy til grisen
brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
fy til grisen, så kjedeleg det er!
hyle/skrike som ein stukken gris
skrike høgt og skjerande, særleg av smerte
ikkje likne grisen
vere uakseptabel eller forkasteleg;
vere dårleg eller meiningslaus
dette liknar ikkje grisen!

lummer

adjektiv

Opphav

truleg samanheng med lam ( og lunke (

Tyding og bruk

om luft og vêr: trykkjande, still, varm og fuktig
Døme
- ein lummer kveld;
- det er lummert i dag
uanstendig
Døme
- ein lummer roman

anstendig

adjektiv

Uttale

anstenˊdig

Opphav

frå tysk; jamfør anstand

Tyding og bruk

som ein kan vere bekjent av
Døme
- eit anstendig budsjett
sømeleg;
høveleg, skikkeleg;
til skilnad frå uanstendig
Døme
- eit anstendig menneske
- brukt som adverb
  vere anstendig kledd

grisete

adjektiv

Tyding og bruk

skiten, urein, møkete
Døme
- eit grisete matbord;
- oppvasken kan vere eit grisete arbeid
om person: ureinsleg, skitsam, uordentleg
Døme
- ikkje ver så grisete ved bordet!
usømeleg, ufin, uanstendig
Døme
- grisete prat;
- få grisete meldingar
som ikkje tek omsyn;
rå, brutal
Døme
- ei grisete takling;
- ho driv med grisete spel