Avansert søk

Nynorskordboka 18 oppslagsord

tvert

adverb

Opphav

n av tverr

Tyding og bruk

tvers
Døme
- tvert over fjorden;
- tvert igjennom
- med substantivisk funksjon etter preposisjon:
  dele seg på tvert;
  liggje på tvert (i senga)
brått, plutseleg, momentant
Døme
- bli tvert slutt;
- bli tvert borte;
- bestemme seg tvert;
- eg kjem tvert
heilt, beint, plent
Døme
- svare tvert nei;
- det er tvert umogleg;
- er du glad? – Nei, eg er tvert imot lei meg;
- slik er det ikkje, tvert om er det slik at …

Faste uttrykk

bryte over tvert
slutte heilt
ho braut over tvert med all politisk verksemd
på tvert
vrang, uvillig
tvert imot
- heilt motsett;
  omvendt
  tilhøva har ikkje vorte betre, snarare tvert imot
- rett overfor (1)
  ho satt tvert imot han
tvert om
heilt motsett

tverr

adjektiv

Opphav

norrønt þverr

Tyding og bruk

som er nokså vinkelrett (i enden)
Døme
- båten er tverr bak og spiss framme;
- den tverre enden på blyanten
som snur eller går nokså vinkelrett til sides;
krapp
Døme
- ein tverr strek – jamfør tverrstrek;
- ein tverr sving
som er på tverke;
ulagleg, bakvend
Døme
- det går på det tverre – på tverke;
- ikkje kome av tverre staden – ikkje av flekken
brå (2, plutseleg
Døme
- ei tverr vending – jamfør tvert (1)
uvillig, egen, vrang(villig), gretten
Døme
- vere tverr og vrang å ha med å gjere

tvert imot

Tyding og bruk

Sjå: imot, tvert

heilt motsett;
omvendt
Døme
- tilhøva har ikkje vorte betre, snarare tvert imot
rett overfor (1)
Døme
- ho sat tvert imot han

imot

preposisjon

Opphav

norrønt ímót

Tyding og bruk

Døme

han kom gåande imot meg;
båten har kurs rett imot land;
imot kvelden stilna det;
han er god imot barna;
kjempe imot kriminalitet

brukt som adverb
- gå med vinden rett imot

Faste uttrykk

ha imot
meine at noko er negativt;
ikkje like, rekne som dårleg
eg har ikkje noko imot å hjelpe til;
kva har du imot ho?
seie imot
uttrykkje usemje;
innvende, protestere
vere modig nok til å seie imot;
ungdomar som seier læraren imot
tale nokon midt imot
ope og uredd seie seg usamd med ein person eller ei gruppe med makt
han talte si eiga regjering midt imot
tale Roma midt imot
ope og uredd tale mot autoritetane
tvert imot
- heilt motsett;
  omvendt
  tilhøva har ikkje vorte betre, snarare tvert imot
- rett overfor (1)
  ho sat tvert imot han

smør

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt smjǫr, smør

Tyding og bruk

næringsmiddel som ein lagar med å kinne fløyte (av kumjølk)
Døme
- fjellsmør;
- meierismør;
- leggje tjukt med smør på brødet;
- ete fisk med smelta smør
- i utrop:
  jammen sa eg smør! – tvert imot!
margarin
før: smør (1) nytta som verdimål i landskyldrekning o a

Faste uttrykk

smør på flesk
unødvendig mykje;
dobbelt opp

nei 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

nektande svar;

Døme

seie tvert nei;
vi kan ikkje få meir enn eit nei

Faste uttrykk

ikkje ta eit nei for eit nei
ikkje godta eit avslag

bryte over tvert

Tyding og bruk

bryte, slutte heilt;

Sjå: tvert

endeflate

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

flate (, 2) som dannar enden ( på ein avlang ting

Døme

ein stokk med tvert avhoggen endeflate

nubben

adjektiv

Tyding og bruk

stutt og avhoggen, butt, ukvass

Døme

ein nubben kniv;
svare nubbe nei – tvert nei

botnstokk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

del av spantet som ligg tvert over kjølen i ei treskute

Side 1 av 2

Resultat per side: