Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

sosialisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (økonomisk og politisk teori om eit) samfunnssystem der staten rår over produksjonsmidla og fordeler utbytet
  2. samfunnsordning der ein har gjennomført sosialisme (1);
    klasselaust samfunn utan utbyting (2

marxisme

substantiv hankjønn

Uttale

marksisˊme

Opphav

etter namnet til den tyske økonomen og filosofen Karl Marx 1818–1883

Tyding og bruk

  1. økonomisk og politisk teori som vart grunnlagd av Karl Marx, delvis saman med Friedrich Engels, og som vart utvikla vidare til sosialisme (1) og kommunisme (2)
  2. samnemning for ulike tolkingar av marxisme (1)

-isme

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk og latin -ismus; frå gresk -ismos

Tyding og bruk

  1. suffiks brukt til å lage substantiv som uttrykkjer handlemåte, tenkjemåte, ein tilstand, eit forhold;
  2. suffiks brukt til å lage substantiv som uttrykkjer ei åndeleg eller ideologisk rørsle eller retning, eit visst teoretisk system og liknande;
  3. suffiks brukt til å lage substantiv som uttrykkjer ord eller vending som er lånt frå eit anna språk;
    i ord som anglisisme og svesisme

sosialist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tilhengjar av sosialisme

sosialistparti

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

politisk parti som arbeider for sosialisme

sosialistisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld sosialisme
Døme
  • ei sosialistisk samfunnsordning

sosialistland

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kapitalisme

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

økonomisk system med høgt utvikla produksjonsteknikk og privatåtte produksjonsmiddel;
til skilnad frå sosialisme (1) og kommunisme (1)

revisjonisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. form for sosialisme eller kommunisme som går inn for endring gjennom reformer, og som derved vik av frå det marxistisk-leninistiske målet om væpna revolusjon
  2. (historisk eller politisk) retning som går imot allment godtekne oppfatningar om og haldningar til nazismen og den andre verdskrigen