Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
62 treff

Nynorskordboka 62 oppslagsord

skrå 4

verb

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skrå kantane på noko
  2. gå i skrå retning
    Døme
    • skrå over vegen
  3. Døme
    • lendet skrådde litt
Artikkelside

skrå 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skrá ‘tørt skinnstykke’

Tyding og bruk

om eldre forhold: skinn- eller pergamentstykke med oppskrivne lover, vedtekter og liknande
Artikkelside

skrå 2

substantiv hokjønn eller inkjekjønn

Opphav

av lågtysk schrat ‘avskore stykke’, av schraden ‘skjere’

Tyding og bruk

om eldre forhold: avskore stykke av skråtobakk til å tyggje på;
Døme
  • ta seg ei skrå;
  • tyggje skrå
Artikkelside

skrå 3

adjektiv

Opphav

av lågtysk schrat ‘skrå’. av schraden ‘skjere’

Tyding og bruk

som hallar til eine sida;
Døme
  • den skrå linja på teikninga

Faste uttrykk

  • dei skrå breidder
    scena
    • drøyme om å stå på dei skrå breidder
  • på skrå
    i hellande retning eller stilling;
    på skeive, på snei
Artikkelside

breidd 2, breidde 2

substantiv hokjønn

Opphav

frå bokmål

Faste uttrykk

  • dei skrå breidder
    scena
    • drøyme om å stå på dei skrå breidder
Artikkelside

vinkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med vinke, opphavleg ‘bøying’

Tyding og bruk

  1. geometrisk figur som er avgrensa av to rette linjer frå same punktet;
    opning mellom to rette linjer som skjer kvarandre
  2. posisjon som ein ser eller gjer noko frå
    Døme
    • eit knallhardt skot frå skrå vinkel;
    • ta biletet frå ein annan vinkel
  3. i overført tyding: synsvinkel
    Døme
    • sjå noko frå ulike vinklar
  4. reiskap til å måle (rette) vinklar med
  5. kryss (1, 3) (i fotballmål)
    Døme
    • skotet gjekk heilt opp i vinkelen
  6. militær distinksjon (2) i form av ein omvend V
    Døme
    • ein korporal med to vinklar på jakka

Faste uttrykk

  • bein/like vinkel
    vinkel på 180° = rett linje
  • i vinkel
    med 90° vinkel mellom to delar i ein heilskap
    • dørkarmen er ikkje i vinkel;
    • stova er bygd i vinkel
  • klikke i vinkel
    miste fatninga;
    bli rasande;
    gå frå konsepta
  • konkav vinkel
    vinkel mindre enn 180°
  • konveks vinkel
    vinkel større enn 180°
  • rett vinkel
    vinkel på 90°
  • spiss vinkel
    • vinkel under 90°
    • i fotball og handball: utgangspunkt for spark eller kast langt nede mot dødlinja på sida av målet
      • skyte ballen frå spiss vinkel
  • stump vinkel
    vinkel mellom 90° og 180°
Artikkelside

snei

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sneið; av snide

Tyding og bruk

avskore stykke, avskoren skive
Døme
  • skjere ei snei av brødet

Faste uttrykk

  • på snei
    på skrå;
    hallande
    • med hatten på snei
Artikkelside

skrås

adverb

Tyding og bruk

i skrå stode eller retning
Døme
  • ro skrås over fjorden

Faste uttrykk

  • på skrås
    på skrå
    • ha eit ordensband på skrås over brystet
Artikkelside

skråplan

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. plan (2, 1) som står på skrå;
    flate som hallar
  2. tilvære som ber gale i veg

Faste uttrykk

  • hamne/kome på skråplanet
    kome gale i veg i livet
    • jentene stod i fare for å hamne på skråplanet;
    • dei hjelper menneske som har kome på skråplanet
Artikkelside

skeiv

adjektiv

Opphav

norrønt skeifr

Tyding og bruk

  1. som hallar til eine sida;
    ikkje rett;
    skakk, skrå
    Døme
    • ha skeiv rygg;
    • skeiv nase;
    • skeive hælar;
    • eit skeivt smil;
    • det skeive tårnet i Pisa
    • brukt som adverb:
      • flire skeivt
  2. Døme
    • gje ei skeiv framstilling av noko;
    • gå på skeive
  3. som bryt med tradisjonelle normer for seksualitet, kjønn og kjønnsidentitet
    Døme
    • ein møtestad for skeiv ungdom;
    • skeive organisasjonar og miljø
    • brukt som substantiv:
      • mange har framleis negative haldningar til skeive

Faste uttrykk

  • gå sin skeive gang
    utvikle seg eller utvikle seg tilfeldig og ofte uheldig
  • kome skeivt ut
    kome gale av stad
  • på skeive
    • på skakke;
      på skrå
      • kassene står på skeive
    • på ein uheldig og uynskt måte
      • alt går på skeive
  • sjå skeivt til
    sjå på med uvilje eller mistru
  • skeiv vinkel
    vinkel som ikkje er 90 grader
Artikkelside
Side 1 av 7