Avansert søk

Nynorskordboka 8 oppslagsord

sinnsro

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tilstand prega av ro i sinnet

Døme

ta meldinga med den største sinnsro

balansere

balansera

verb

Uttale

balanseˊre eller balangseˊre

Opphav

Tyding og bruk

halde, vere i likevekt;
vege jamt
Døme
- balansere ei stong på fingeren;
- balansere på ein bom;
- balansere ei skålvekt
i bokføring: vise samsvar mellom debetsida og kreditsida
Døme
- få rekneskapen til å balansere
brukt som adjektiv: med stor sinnsro;
sakleg, nøktern;
(vel) tilpassa
Døme
- ein balansert person;
- ei balansert framstilling av ei sak;
- eit balansert trafikksystem

stoisk

adjektiv

Uttale

stoˊ-isk

Opphav

gjennom latin; frå gresk, av stoa ‘søylehall’ (der stoiske filosofar underviste)

Tyding og bruk

som gjeld stoikarane eller stoisismen
som viser uforstyrra sinnsro og sjølvtøyming;
som er roleg og fast
Døme
- ein stoisk person

Faste uttrykk

stoisk ro
urokkeleg ro
han tek motgangen med stoisk ro

stoisisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

filosofisk retning i antikken som mellom anna hevda at dygda og dermed lykka berre kan nåast gjennom full sjølvtøyming og sinnsro
det å vere karakterfast og ha ro i sinnet;
sjølvtøyming;
sinnsro

fatning

substantiv hokjønn

Opphav

av fate og fatte

Tyding og bruk

åndeleg jamvekt;

Døme

ta noko med fatning

Faste uttrykk

miste fatninga
få panikk

une 1

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør norrønt unað n; av une (

Tyding og bruk

trivnad, hugnad, hyggje (1, 1)
Døme
- det følgjer slik une med henne
sinnsro;
tolmod
Døme
- ikkje ha une i seg til å vente
hug (1, 2), lyst (1)
Døme
- ha une til noko

flegma

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘hete, slim’

Tyding og bruk

roleg og tregt lynne (;

sinnsro

Døme

ho syner eit politisk flegma

ans

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

sans, interesse (for);
akt (2, 1)
Døme
- gje ans på
vit (1), sinnsro
Døme
- miste både ans og sans