Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

sakrament

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av sacrare ‘helge, innvie’

Tyding og bruk

heilag, rituell handling som etter den kristne læra er innsett av Kristus, til dømes dåp og nattverd
Artikkelside

olje 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av latin oleum ‘olivenolje’; samanheng med oliven (1

Tyding og bruk

  1. flytande stoff som blir laga av daude planter og dyr og vunne ut frå djupare jordlag eller havbotnen, brukt til dømes til brensel eller drivstoff;
    Døme
    • mineralsk olje;
    • bore etter olje;
    • vi må skifte olje på bilen
  2. flytande feittstoff som blir utvunne av planter eller dyr og blir brukt til dømes til føde eller legemiddel
    Døme
    • animalsk olje;
    • vegetabilske oljer;
    • steik kyllingen i olje
  3. Døme
    • ho målar med olje og akryl
  4. Døme
    • dei har investert i olje;
    • han jobbar i olja

Faste uttrykk

  • den siste olja
    • sakrament i den katolske kyrkja som blir gjeve til døyande
    • dei siste råda og formaningane;
      ein siste finpuss
  • helle/slå olje på elden
    gjere raseriet eller konflikten større;
    gjere vondt verre
    • myndigheitene heller olje på elden;
    • utsegnet slo olje på elden
  • helle olje på opprørt hav
    • helle olje på sjøen for å dempe bølgjene
    • dempe ein konflikt
Artikkelside

den siste olja

Tyding og bruk

Sjå: olje
  1. sakrament i den katolske kyrkja som blir gjeve til døyande
  2. dei siste råda og formaningane;
    ein siste finpuss
Artikkelside

dødssynd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. i den romersk-katolske kyrkja: grov synd (1) som ein berre kan få tilgjeving for gjennom eit sakrament
    Døme
    • dei sju dødssyndene;
    • latskap er ei dødssynd
  2. i overført tyding: grovt brot på ein regel eller ei norm
    Døme
    • å sitere utan å gje opp kjelda er ei dødssynd
Artikkelside

nattverd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt náttverðr ‘kveldsmåltid’

Tyding og bruk

sakrament i den kristne kyrkja, der ein tek imot eit lite stykke altarbrød og ei lita mengd nattverdsvin som symbol på at ein tek imot Jesu styrke
Artikkelside

dåpssakrament

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

lågkyrkjeleg

adjektiv

Tyding og bruk

som legg meir vekt på forkynninga enn på kyrkjeordninga (med presteembete, sakrament og liturgi);
til skilnad frå høgkyrkjeleg
Døme
  • lågkyrkjelege grupperingar;
  • ein lågkyrkjeleg organisasjon
Artikkelside

kvekar

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk quaker, av quake ‘skjelve (for Gud)'

Tyding og bruk

medlem av eit protestantisk kyrkjesamfunn som avviser alle ytre autoritetar, seremoniar og sakrament, stifta i England i 1649
Døme
  • kvekarane stør seg til Bibelen og det indre lyset
Artikkelside