Avansert søk

15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

regime

substantiv inkjekjønn

Uttale

resjiˋme

Opphav

gjennom fransk; frå latin regimen

Tyding og bruk

  1. (eineveldig eller omsynslaus) styreform;
    styre, regjering
    Døme
    • eit reaksjonært regime;
    • dei kjempar mot regimet i landet;
    • under hennar regime var det ikkje mogleg å sluntre unna
  2. opplegg ein følgjer
    Døme
    • han har eit strengt regime for trening og kost

den smale sti

Tyding og bruk

eit vanskeleg eller strengt regime;
Sjå: smal
Døme
  • ein bør unngå sjokolade om ein vil halde seg på den smale sti;
  • han slepp fengsel om han held seg på den smale sti;
  • ho valde den smale sti som kunstnar

smal 2

adjektiv

Opphav

norrønt smalr ‘liten’

Tyding og bruk

  1. med lita utstrekning i breidda;
    Døme
    • ei lang og smal trapp;
    • eit smalt sund;
    • vegen er smal
  2. spinkel, tynn
    Døme
    • vere smal om livet
  3. som vender seg til eit lite publikum
    Døme
    • smale filmar;
    • ho blir rekna som ein smal forfattar

Faste uttrykk

  • den smale sti
    eit vanskeleg eller strengt regime
    • ein bør unngå sjokolade om ein vil halde seg på den smale sti;
    • han slepp fengsel om han held seg på den smale sti;
    • ho valde den smale sti som kunstnar
  • ei smal sak
    noko som er lett å ordne

vestvend

adjektiv

Opphav

jamfør vende (3

Tyding og bruk

  1. som vender eller hallar mot vest
    Døme
    • ein vestvend veranda
  2. Døme
    • eit vestvendt regime

krampetrekning, krampetrekking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. samandraging av muskel under krampe
  2. i overført tyding: (siste, hektiske) aktivitet eller reaksjon hos noko som er i ferd med å forsvinne
    Døme
    • regime i krampetrekningar

oligarkisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller er eit oligarki
Døme
  • eit oligarkisk regime

diktatorisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller karakteriserer diktatorar eller diktatur;
    Døme
    • diktatorisk makt;
    • eit diktatorisk regime
  2. prega av at nokon stadig tvingar viljen sin gjennom;
    Døme
    • leiinga utvikla diktatoriske trekk

korrupt

adjektiv

Opphav

av latin corruptus

Tyding og bruk

som mutar eller lèt seg mute;
Døme
  • ein korrupt tenestemann;
  • eit korrupt regime

nøytralistisk

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • eit nøytralistisk regime

motstandsarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

organisert verksemd for å gjere motstand mot eit regime, særleg mot ei okkupasjonsmakt eller eit diktatur;
Døme
  • drive aktivt motstandsarbeid