Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
Eitt treff
Nynorskordboka
41
oppslagsord
naken
adjektiv
Vis bøying
Opphav
norrønt
nakinn
Tyding og bruk
utan klede
;
berr
(1)
Døme
kle seg naken
;
nakne armar
;
vere splitter naken
udekt, snau
Døme
gå ikkje ut så naken!
ein naken fugleunge
som er utan vegetasjon
Døme
ein naken holme
bladlaus
Døme
ei naken grein
tom, kald
Døme
nakne vegger
som ikkje er tilslørt
Døme
den nakne sanninga
;
nakne fakta
Artikkelside
brunrotte
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
gråbrun
gnagar
i
musefamilien
med karakteristisk lang og naken hale
;
rotte
(
1
I)
;
Rattus norvegicus
Artikkelside
tråd
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
þráðr
;
samanheng
med
dreie
Tyding og bruk
svært tynn snor av (tvinna) tekstil, av kunstfiber
eller
av anna materiale
;
trådforma tåg, fiber
eller liknande
Døme
sy med nål og tråd
;
træ i tråden
òg i
samansetningar
som
bektråd
nervetråd
nylontråd
ståltråd
ulltråd
samanheng, samsvar
;
jamfør
raud
Døme
eg finn ingen tråd i framstillinga
;
gå som ein raud tråd gjennom boka
Faste uttrykk
henge i ein tynn tråd
om tiltak, prosjekt
eller liknande
: berre så vidt kunne bergast
i tråd med
falle, vere i tråd med (reglane, vedtaket, synspunkta)
–
samsvare med
knute på tråden
usemje mellom vener, kjærastar, partnarar
eller liknande
;
mellombels uvenskap
det er knute på tråden mellom familiane
;
diplomatiske knutar på tråden
lett på tråden
erotisk lauslynt
miste tråden
kome ut av samanhengen, gå surr
på tråden
i andre enden i ein telefonsamtale
samle trådane i ei hand
dirigere alle ledda i ei verksemd e l
slå på tråden
ringje opp, telefonere
ta opp att tråden
halde fram med hovudemnet i eit foredrag e l etter eit sidesprang
trekkje i trådane
dirigere noko utan å ha ein synleg framskoten plass
trekkje tråd
lage, forme metalltråd i ymse dimensjonar
utan ein tråd
heilt naken
Artikkelside
berr
adjektiv
Vis bøying
Opphav
norrønt
berr
Tyding og bruk
ikkje (over)dekt, udekt
;
naken
,
snau
(
2
II)
Døme
vere
berr
på halsen
;
blomstre på
berr
kvist
openberr
,
synleg
Døme
sanninga ligg ikkje alltid
berr
for auga
brukt som
adverb
: klart,
tydeleg
det skein så bert for henne korleis det var
ublanda
;
rein
(
3
III)
,
skir
;
jamfør
berre
(
4
IV
, 1)
Døme
drikke dropane
berre
;
seie berre sanninga
brukt som
adverb
:
vere bert aleine
brukt
forsterkande
:
jamfør
berre
(
4
IV)
Døme
det var som
berre
fanden
;
sterk som
berre
det
Faste uttrykk
berr mark
mark utan snødekke
;
berrmark
for sitt berre liv
om det så galdt livet
på berr bakke
utan noko å hjelpe, livberge seg med
under berr himmel
utan tak over hovudet
Artikkelside
ovantil
,
ovatil
preposisjon
Tyding og bruk
ned frå
;
ovanfrå
Døme
kome
ovantil
fjellet
brukt som
adverb
: på den øvste delen av noko
Døme
genseren hadde ei bord
ovantil
;
ho var naken ovantil
Artikkelside
pinup
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Uttale
pinˊnøp
Opphav
frå
engelsk
‘stifte opp’, kortform for
pin-up-girl
Tyding og bruk
bilete av naken eller lett påkledd kvinne til å henge på veggen
Artikkelside
avberr
adjektiv
Vis bøying
Tyding og bruk
snau
(
2
II)
,
naken
;
snøberr
Artikkelside
krone
1
I
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
norrønt
krúna
,
gjennom
lågtysk
og
latin
corona
‘krans, ring’
;
frå
gresk
opphavleg ‘noko krumma’
Tyding og bruk
ring-
eller
hjelmforma hovudpryd som symbol på makt eller vyrdnad
Døme
kongen hadde krone på hovudet
;
brura er pynta med krone og sølv
som etterledd i ord som
brurekrone
kongekrone
kongemakt
(2)
Døme
gjere krav på krona
;
krona åtte mykje jord
topp(del), øvste punkt
Døme
setje krone på ei tann
som etterledd i ord som
murkrone
tannkrone
gevir
Døme
ein hjort med krone
isse
Døme
barbere håret på krona
indre krans av blad på blomsterdekke
Døme
blomsteren har raude blad på toppen av krona
greiner og blad på tre med høg, naken stamme
Døme
treet er tett i krona
som etterledd i ord som
furukrone
del mellom hov og
kode
(
1
I)
hos hest
mynteining i Skandinavia og på Island
;
forkorta
kr
Døme
1 krone = 100 øre
;
betale tusen kroner
;
danske kroner
kronestykke
Døme
krona trilla over golvet
myntside med bilete av ei
krone
(
1
I
, 1)
Faste uttrykk
kaste mynt og krone
avgjere noko ved å kaste eit pengestykke og sjå kva for ei side som blir liggjande opp
krona på verket
det som fullendar eit arbeid eller gjeremål
setje krona på verket med å vinne cupfinalen
Artikkelside
netto
1
I
substantiv
hankjønn
Vis bøying
Opphav
av
netto
(
2
II)
Tyding og bruk
storleik med frådrag, til dømes sum når kostnadene er trekte frå, eller vekt utan innpakning
;
forteneste
Døme
brutto minus tara gjev netto
;
dele nettoen
;
gevinsten er rein netto
det å vere naken
Døme
eg liker best å bade i nettoen
Artikkelside
netto
2
II
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
italiensk
‘skuldfri, klar’
Tyding og bruk
som er med frådrag,
til dømes
av utgifter eller innpakning
;
motsett
brutto
(
2
II)
Døme
netto vekt
;
netto inntekt
;
alle prisane er netto
brukt som
adverb
:
tene 10 000 kr netto på ein handel
;
slaktet veg 18 kg netto
utan klede
;
naken
(1)
Faste uttrykk
selje brutto for netto
rekne ut prisen etter bruttovekta
Artikkelside
Forrige side
Side 1 av 5
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100