Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

meld, melder

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt meldr; samanheng med male

Tyding og bruk

  1. det å male (på kvern, mølle)
  2. korn(mengd) som skal malast;
    mjøl(mengd) som kjem frå kverna eller mølla

melde 3

melda

verb

Opphav

frå lågtysk ‘forråde’

Tyding og bruk

  1. seie frå om ei ulovleg handling til styresmaktene, særleg politiet
    Døme
    • melde saka til lensmannen;
    • bli meld for ærekrenking
  2. gje til kjenne;
    gje beskjed om, varsle;
    kunngjere, rapportere
    Døme
    • kven kan eg melde?
    • melde brann;
    • melde forfall;
    • det er meldt regn;
    • avisene melder om nye kampar ved fronten;
    • har du noko nytt å melde ?
  3. Døme
    • kan du melde meg når du er komen heim?
  4. i kortspel: gje til kjenne (det spelet ein trur ein har kort til)
    Døme
    • melde to spar;
    • melde pass;
    • det er din tur til å melde
  5. gje ei (skriftleg) vurdering av;
    omtale offentleg
    Døme
    • melde nye bøker;
    • han melde plata i avisa

Faste uttrykk

  • med respekt å melde
    om eg så må seie;
    orsak uttrykket;
    sant å seie
    • dette er, med respekt å melde, berre tøv
  • melde frå
    varsle
    • dei melde frå om brannen
  • melde inn
    registrere som medlem
    • melde seg inn i eit lag;
    • dei melde klubben inn i forbundet
  • melde opp
    registrere for eksamen eller anna prøve
    • melde seg opp til eksamen;
    • det er trafikkskulane som melder opp elevar til oppkøyring
  • melde på
    registrere som deltakar
    • ho melde seg på franskurset;
    • skiforbundet har meldt han på til løpet
  • melde seg
    • (møte opp og) kunngjere at ein er interessert i eller klar til noko
      • melde seg i resepsjonen når ein kjem til legen;
      • melde seg til teneste;
      • det har meldt seg ni søkjarar
    • vise seg, kome
      • vanskane melder seg;
      • sjukdomen melde seg alt i barndomen
  • melde ut
    • seie opp medlemskap
      • ho melde seg ut av partiet;
      • dei vil melde landet ut av EU
    • ikkje lenger vere ein del av
      • du kan ikkje melde deg ut av samfunnet

melde 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

plante i slekta Chenopodium med ørsmå blomstrar og finhåra blad

melde opp

Tyding og bruk

registrere for eksamen eller anna prøve;
Sjå: melde
Døme
  • melde seg opp til eksamen;
  • det er trafikkskulane som melder opp elevar til oppkøyring

melde seg

Tyding og bruk

Sjå: melde
  1. (møte opp og) kunngjere at ein er interessert i eller klar til noko
    Døme
    • melde seg i resepsjonen når ein kjem til legen;
    • melde seg til teneste;
    • det har meldt seg ni søkjarar
  2. vise seg, kome
    Døme
    • vanskane melder seg;
    • sjukdomen melde seg alt i barndomen

meldar

substantiv hankjønn

Opphav

av melde (3

Tyding og bruk

  1. person som melder frå om noko;
    jamfør vêrmeldar
    Døme
    • ifølgje meldaren starta brannen klokka fire
  2. person som melder (3 i kortspel
  3. Døme
    • meldarane var positive til den nye filmen

filmmeldar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som melder (3 film i avis eller liknande

blåmåndag

substantiv hankjønn

Opphav

etter tysk blauer Montag ‘blå måndag’, etter farga som vart brukt i kyrkjene måndagen i fasteveka

Tyding og bruk

  1. måndag etter fastelavnssøndag
  2. dag etter ein rangel
  3. dag da ein angrar på noko ein har gjort eller vore med på;
    tid da vonde, uynskte konsekvensar av tidlegare sigrar eller suksessar melder seg
    Døme
    • politikarane vakna til ein økonomisk blåmåndag

problematikk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

gruppe av samanhengande problem som melder seg når eit innfløkt spørsmål skal løysast;
Døme
  • problematikken kring oppdrett og villaks;
  • problematikken i samband med distriktsutbygginga

utmelding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å melde (seg) ut;
bod om at ein melder (seg) ut
Døme
  • partiet har fått mange utmeldingar etter denne skandalen