Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
30 treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

materiell 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av materiell (2

Tyding og bruk

  1. utstyr som reiskapar, maskinar og liknande
    Døme
    • militært materiell;
    • setje inn meir materiell på bussrutene
  2. hjelpemiddel til bruk i til dømes undervisning eller forsking
    Døme
    • samle materiell om lokal historie

Faste uttrykk

  • rullande materiell
    vogner på tog- eller trikkeskjener
Artikkelside

materiell 2

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå seinlatin materialis; jamfør material

Tyding og bruk

Døme
  • materiell og åndeleg kultur;
  • ei ulykke med berre materielle skadar;
  • materielle gode som mat og klede
Artikkelside

strikkball

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

(liten) ball som er festa til ein strikk

Faste uttrykk

  • fly/fare som ein strikkball
    ha det svært travelt
    • forskaren flyg som ein strikkball og hentar materiell;
    • direktøren har fare som ein strikkball mellom ulike møte
Artikkelside

kultur

substantiv hankjønn

Opphav

av latin cultura, av colere ‘dyrke’

Tyding og bruk

  1. levevis og førestillingsverd for ei bestemt folkegruppe på eit bestemt tidspunkt;
    Døme
    • bli kjend med framande kulturar;
    • materiell kultur;
    • amerikansk kultur
  2. menneskeleg framferd som uttrykk for miljø, oppseding og utdanning;
    Døme
    • ein mann med kultur;
    • kunst og kultur er viktig for menneska;
    • motsetninga mellom kultur og natur
  3. haldningar, verdiar og normer som rår hos ei viss gruppe menneske eller i visse samanhengar
    Døme
    • eg møtte ein heit ny kultur i den nye bedriften;
    • dei er kjend for den utagerande kulturen sin
  4. dyrking av jord, skog, planter eller vatn
    Døme
    • leggje land under kultur
  5. reindyrking av organismar eller populasjon av reindyrka organismar;
    væske bakteriar er dyrka i

Faste uttrykk

  • ha/vere kultur for
    ha eller vere aksept for
    • hos oss er det kultur for samarbeid;
    • vi har ein kultur for openheit
Artikkelside

antikvarisk

adjektiv

Uttale

antikvaˊrisk

Opphav

jamfør antikvar

Tyding og bruk

  1. som gjeld bevaring av materiell kultur (1) som til dømes byggjemåte;
    i gammaldags stil
    Døme
    • gjenoppbyggje etter antikvariske retningslinjer;
    • kombinere antikvariske omsyn med moderne sikkerheitskrav
  2. i overført tyding: forelda, gammaldags
    Døme
    • håplaust antikvariske synspunkt

Faste uttrykk

  • antikvarisk myndigheit
    myndigheit (1) med ansvar for å bevare antikvariske omsyn til materiell kultur (1)
    • få samtykke frå antikvariske myndigheiter
  • antikvarisk verdi
    ha verdi som gammal eller sjeldan gjenstand
    • ei gammal bok med stor antikvarisk verdi
Artikkelside

fly/fare som ein strikkball

Tyding og bruk

ha det svært travelt;
Døme
  • forskaren flyg som ein strikkball og hentar materiell;
  • direktøren har fare som ein strikkball mellom ulike møte
Artikkelside

trafikkulykke, trafikkulukke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

alvorleg personskade eller materiell skade i trafikken
Artikkelside

rullande materiell

Tyding og bruk

vogner på tog- eller trikkeskjener;
Sjå: materiell
Artikkelside

antikvarisk myndigheit

Tyding og bruk

myndigheit (1) med ansvar for å bevare antikvariske omsyn til materiell kultur (1);
Døme
  • få samtykke frå antikvariske myndigheiter
Artikkelside

marine

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør marin

Tyding og bruk

  1. særleg i bunden form eintal: krigsflåten med materiell, personar og institusjonar;
    Døme
    • ein kaptein i marinen;
    • Marinen og Kystvakta utgjer til saman Sjøforsvaret
  2. målarstykke med motiv frå havet
Artikkelside
Side 1 av 3