Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 43 oppslagsord

litterær

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller høyrer til skjønnlitteratur;
    Døme
    • eit litterært verk;
    • ha litterære interesser
    • brukt som adverb:
      • ordet finst berre litterært
  2. som er interessert i eller kunnig i litteratur
    Døme
    • i litterære krinsar

halde salong

Tyding og bruk

om eldre forhold: samle vener og kjende hos seg til festleg samvære, ordskifte eller litterær eller musikalsk underhaldning;
Sjå: salong

nærlesing

substantiv hokjønn

Opphav

etter engelsk close reading

Tyding og bruk

i litteraturvitskap: inngåande gransking av ei litterær tekst utan omsyn til korleis ho har vorte til

bløming

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • eit frukttre i bløming;
  • litterær bløming

bondeforteljing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

litterær forteljing om bønder
Døme
  • Bjørnsons bondeforteljingar

biedermeier

substantiv hankjønn

Uttale

biˊdermaier; biˊdermæier

Opphav

frå tysk ‘spissborgar’, skjemtande omlaging av Biedermann, opphavleg litterær signatur, nytta ironisk

Tyding og bruk

møbelstil frå første halvdel av 1800-talet

menneskeskildring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kunstnarleg, litterær skildring av menneske

eg-forteljar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

forteljar i ein litterær tekst som nyttar direkte tale i første person eintal;
jamfør eg-form
Døme
  • eg-forteljaren i romanen har opplevd mykje vondt

eg 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

substantivering av eg (2

Tyding og bruk

  1. eins eigen person;
    eins eigenlege karakter eller personlegdom;
    Døme
    • eget og omverda;
    • mitt tidlegare eg;
    • finne sitt sanne eg
  2. forteljar i 1. person eintal i ein litterær tekst
    Døme
    • det lyriske eget

Faste uttrykk

  • mitt andre eg
    • den løynde eller ukjende sida av personlegdomen
      • avsløre sitt andre eg
  • mitt betre eg
    den moralske delen av personlegdomen;
    det gode i ein person
    • mitt betre eg overvann mitt svakare

eliteklasse

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. klasse (1, 3) av dei beste i ei idrettsgrein eller ein disiplin (2)
    Døme
    • laget skal spille i eliteklassen;
    • ho dansar i eliteklassen
  2. klasse (1, 4) for dei beste
    Døme
    • han skal starte i eliteklassen
  3. i overført tyding: gruppe av dei beste
    Døme
    • ein litterær handverkar i eliteklassen