Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 63 oppslagsord

kristne

kristna

verb

Opphav

norrønt kristna, av gammalengelsk cristnian; jamfør kristen (2

Tyding og bruk

  1. gjere kristen;
    omvende til kristendomen
    Døme
    • Olav den heilage kristna Noreg

kristen 1

substantiv hankjønn

Opphav

av kristen (2

Tyding og bruk

kristen person
Døme
  • leve som ein kristen

kristen 2

adjektiv

Opphav

norrønt kristinn, gjennom gammalengelsk, frå latin christianus; av gresk Khristos ‘den salva, Kristus’

Tyding og bruk

  1. som vedkjenner seg til kristendomen;
    som vil leve etter Kristi lære
    Døme
    • bli kristen;
    • ein kristen nasjon;
    • eit kriste menneske;
    • vere personleg kristen
  2. som gjeld kristendomen og dei kristne
    Døme
    • den kristne læra;
    • ein kristen skikk

Faste uttrykk

  • i kristen tid
    i tida etter at kristendomen vart innført
  • kristen jord
    vigd jord

den koptiske kyrkja

Tyding og bruk

den kristne kyrkja i Egypt og Etiopia;
Sjå: koptisk

den kristne kyrkja

Tyding og bruk

alle kristne;
Sjå: kyrkje

sakrament

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av sacrare ‘helge, innvie’

Tyding og bruk

heilag, rituell handling som etter den kristne læra er innsett av Kristus, til dømes dåp og nattverd

martyr

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin; frå gresk martys ‘vitne’

Tyding og bruk

  1. person som ofrar livet for trua si;
    Døme
    • Stefanus var den første kristne martyren
  2. person som må lide for overtydinga si
    Døme
    • martyrane i fridomskampen
  3. uskuldig offer
    Døme
    • like å spele martyr

katekumen

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av katekhein ‘undervise’; jamfør katekisere

Tyding og bruk

i oldkyrkja: person som blir opplært i den kristne læra før han eller ho blir døypt

lekmannsrørsle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

religiøs rørsle i norsk kyrkjeliv som er styrt av lekmenn;
til skilnad frå prestestyre
Døme
  • den kristne, pietistiske lekmannsrørsla

altar, alter

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt altari, altera; av latin altare

Tyding og bruk

  1. i den kristne kyrkja: bord i koret der ein del av gudstenesta blir forretta og ein del av dei kyrkjelege handlingane blir utførte
    Døme
    • presten stod ved altaret
  2. Døme
    • reise eit altar
  3. i overført tyding noko: som er så viktig at det minner om religiøs tilbeding
    Døme
    • bli ofra på realpolitikkens altar

Faste uttrykk

  • gå til altars
    gå til nattverd
  • stå for altaret
    gifte seg i kyrkja