Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

konsekvent

adjektiv

Opphav

frå latin , av consequi ‘følgje med’

Tyding og bruk

  1. i samsvar med visse prinsipp;
    Døme
    • ein konsekvent praksis
    • brukt som adverb:
      • handle konsekvent
  2. som tenkjer eller handlar logisk
    Døme
    • ein konsekvent person

gjennomført

adjektiv

Opphav

perfektum partisipp av gjennomføre

Tyding og bruk

konsekvent i alle detaljer;
Døme
  • dei har ein gjennomført stil
  • brukt som adverb
    • oppgåva er gjennomført god

ytst

adjektiv

Opphav

norrønt ýztr; jamfør ytre (2

Tyding og bruk

  1. som er, ligg lengst ute (mot kant, rand, grense, overflate eller utvendig side og liknande), som ligg lengst borte (frå sentrum og liknande);
    som er nærmast havet
    Døme
    • ytste garden;
    • det var ytst på kanten;
    • ytste øyane;
    • ytste odden;
    • frå den ytste landsenden;
    • det var ytst på tunga mieg hadde nær sagt det;
    • ytste laget, skalet;
    • ytste fingertuppendel av fingertuppen lengst ute
    • i religiøst mål:
      • det ytste mørkeretstad lengst frå Gud der fullstendig mørker rår
    • som adverb: lengst ute (mot kant, rand, grense, overflate eller utvendig side o l)
      • ytst på kanten, stupet;
      • han sat ytst på benken;
      • ytst ute på neset;
      • ytst hadde han ein tjukk genser
  2. etter nytestamentleg gresk eskhatos ‘sist’
    Døme
    • den ytste tidasiste tida, tida før dommedag
    • om person:
  3. sterkast, størst mogleg, overmåte intens, særs djuptgåande;
    òg: prekær, på livet laus
    Døme
    • i den ytste einsemd;
    • i den ytste naud
  4. mest langtdriven;
    mest konsekvent, mest reindyrka
    Døme
    • til dei ytste konsekvensar;
    • i sine ytste former

Faste uttrykk

  • den ytste dagen
  • gjere sitt ytste
    gjere det ein kan;
    yte sitt beste
  • liggje på sitt ytste
    liggje for døden
  • til det ytste
    til grensa av det moglege;
    i aller høgste grad
    • spenninga er driven til det ytste;
    • utnytte noko til det ytste;
    • han er harmfull til det ytste

følgjestreng, følgestreng, fylgjestreng

adjektiv

Opphav

jamfør streng (2

Tyding og bruk

Døme
  • ei følgjestreng utleiing

inkonsekvent

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje konsekvent;
ulogisk, sjølvmotseiande
Døme
  • rettskrivinga i boka var inkonsekvent

følgjerett, følgerett, fylgjerett

adjektiv

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

Døme
  • følgjerett tankegang

konsekvens

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin, av consequi ‘følgje’; jamfør konsekvent

Tyding og bruk

  1. gjennomført samsvar
    Døme
    • det må vere konsekvens i framstillinga
  2. logisk slutning eller følgje
    Døme
    • trekkje konsekvensar av noko
  3. følgje eller verknad av ei utvikling eller av kva nokon har gjort
    Døme
    • konsekvensane av klimaendringane;
    • redusert vassføring vil vere den mest synlege konsekvensen

Faste uttrykk

  • ta konsekvensen/konsekvensane
    ta ansvaret for noko ein har gjort, og handle ut frå det
    • kommunen må ta konsekvensen av feila;
    • dei måtte ta konsekvensane av handlingane sine

tankeføring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • konsekvent tankeføring

konsistent

adjektiv

Tyding og bruk

  1. i samsvar med noko anna
    Døme
    • vere konsistent med statuttane for institusjonane
  2. Døme
    • konsistent argumentering;
    • ein konsistent og oversiktleg rettstilstand

høgnorsk

adjektiv

Opphav

av høg (1

Tyding og bruk

om nynorsk: som konsekvent byggjer på Ivar Aasens skriftnormal
Døme
  • skrive i høgnorsk stil
  • brukt som substantiv
    • ordliste for høgnorsk;
    • verne om høgnorsken