Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
12 treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

import

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk eller tysk; jamfør importere

Tyding og bruk

  1. det å føre inn varer frå utlandet;
    Døme
    • importen av bilar steig siste året
  2. mengd eller verdi av innførte varer
    Døme
    • importen gjekk ned med 10 % i fjor
  3. i overført tyding: det å hente personar frå eit anna land (til ei viss oppgåve)
    Døme
    • import av arbeidskraft
  4. i overført tyding: det å hente idear, haldningar eller liknande frå eit anna land eller område
    Døme
    • import av amerikansk musikk
Artikkelside

tollfri

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • tollfri import;
  • tankar er tollfrie – ein kan tenkje kva ein vil
Artikkelside

korntoll

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

toll (3, 1) på import av korn (2)
Artikkelside

føre 4

føra

verb

Opphav

norrønt fǿra, opphavleg ‘få til å fare’

Tyding og bruk

  1. flytte frå eitt punkt til eit anna;
    Døme
    • båten fører folk og gods;
    • gassen blir ført i land på Nord-Jæren
  2. vise veg frå eitt punkt til eit anna;
    gje tilgjenge (til)
    Døme
    • stigen fører opp på loftet;
    • den smale trappa som fører ned i kjellaren;
    • vegen fører opp til huset
  3. få til å nå ein viss tilstand eller situasjon;
    føre med seg, få til følgje;
    resultere i
    Døme
    • prisauken har ført til lågare forbruk;
    • eksponering for stoffet kan føre til alvorleg sjukdom;
    • krangling fører ingen stad;
    • ho har ført laget sitt til seier;
    • føre skam over familien
  4. påverke til å flytte seg i ei viss retning;
    Døme
    • føre buskapen på beite;
    • eg kan både føre og følgje i vals;
    • bli ført bort frå området;
    • musklane som fører tommelen og peikefingeren mot kvarandre;
    • føre vitne for retten
  5. stå i brodden for;
    Døme
    • føre ein hær;
    • kapteinen fører skipet
  6. drive med (over lengre tid);
    utføre, gjere
    Døme
    • partiet fører ein egoistisk politikk;
    • føre falske rykte;
    • føre gode grunnar for både det eine og det andre alternativet;
    • eg har ført samtaler med fleire ulike bankar;
    • føre krig;
    • føre eit sorglaust liv
  7. skrive ned systematisk eller etter kvart som noko skjer
    Døme
    • føre tilsyn med noko;
    • vi fører statistikk over import og eksport;
    • fører du dei nye namna på lista?
    • verksemda fører både budsjett og rekneskap
  8. ha til sals;
    vere utstyrt med
    Døme
    • forretninga fører ikkje denne vara;
    • vi har lenge ført mjølk frå to meieri;
    • skipet fører lanterne, segl og norsk flagg

Faste uttrykk

  • føre an
    gå i brodden (for);
    gå først
    • det var ungdomane som førte an i kampen mot krigen;
    • sjefen førte an ut døra
  • føre bak lyset
    narre, lure, villeie
  • føre fram
    • gje (positivt) resultat;
      lykkast
      • omlegginga førte fram;
      • vi må vurdere kva tiltak som faktisk fører fram
    • spele eller syne fram eit skodespel eller liknande;
      framføre (2
  • føre med seg
    få som følgje, resultat eller konsekvens
    • tiltaket fører ingenting godt med seg;
    • parasitten som fører med seg sjukdomen
  • føre opp
    • byggje (ei bygning)
      • planen er å føre opp fleire store leilegheitskompleks i området
    • skrive ned på liste eller liknande
      • alternativa skal førast opp i prioritert rekkjefølgje;
      • prosjektet blir ført opp som ein eigen post i budsjettet
  • føre over
    overføre
    • føre over mannskap til ei anna avdeling;
    • kan eg føre over dei siste feriedagane til neste år?
    • han førte over fleire tusen kroner til sparekontoen
  • føre seg
    te seg, oppføre seg;
    fare fram
    • ho fører seg med ære;
    • eg har alltid blitt lært opp til å føre meg fint
Artikkelside

vareimport

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

eksportoverskot, eksportoverskott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

positiv differanse mellom verdien av eksport (1) og verdien av import i eit område, tidsrom eller liknande
Artikkelside

deklarere

deklarera

verb

Uttale

deklareˊre

Opphav

av latin de- og clarus ‘klar’; jamfør de-

Tyding og bruk

  1. uttrykkje offentleg;
    Døme
    • landet har deklarert fullt sjølvstende;
    • han deklarerer at vi ikkje har noko å frykte
  2. gje skriftleg melding om innhald;
    registrere varer til fortolling eller liknande
    Døme
    • deklarere farleg avfall;
    • deklarere varer ved import;
    • alle ingrediensane skal deklarerast
Artikkelside

ulovleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. ikkje lovleg;
    forboden, lovstridig
    Døme
    • ulovleg import, demonstrasjon;
    • gjere noko ulovleg
  2. som adverb: temmeleg;
    Døme
    • ulovleg lenge;
    • tulle reint ulovleg (mykje)
Artikkelside

innførsel

substantiv hankjønn

innførsle

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt innfǿrsla

Tyding og bruk

  1. det å føre inn varer;
    Døme
    • Noreg har stor innførsel av bilar
  2. innførte varer;
    Døme
    • den samla innførselen til Noreg var større i år enn i fjor
Artikkelside

importfirma

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

firma som driv import (1) av varer
Artikkelside
Side 1 av 2