Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 5 oppslagsord

fate

fata

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt fata; samanheng med fat og fatte

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fate tak i noko
  2. fengje, ta fyr
    Døme
    • veden fatar

fat

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt fat; samanheng med fate , opphavleg ‘noko som fatar om noko’

Tyding og bruk

  1. flatvoren skål (1, 1) til å ha mat på
    Døme
    • eit fat med kaker;
    • dekkje på med koppar og fat
  2. tønneforma kar
    Døme
    • øl frå fat
  3. rommål for petroleum (1 fat = 158,99 liter)

Faste uttrykk

  • halde fingrane av fatet
    halde seg unna
  • krevje hovudet til nokon på eit fat
    (etter Matt 14,8 f. og Mark 6,25 f.) krevje at nokon blir avretta;
    krevje at nokon blir ofra som syndebukk

fe 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom fransk fée, frå italiensk fata; jamfør fatamorgana

Tyding og bruk

overnaturleg kvinneskapnad
Døme
  • ei god fe

fatamorgana, fata morgana

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå italiensk, av fata ‘fe’ og namnet til fea Morgana, som ein trudde stod bak luftspeglingar

Tyding og bruk

femme fatale

substantiv hokjønn

Uttale

utt famm fataˊl

Opphav

fransk

Tyding og bruk

farleg kvinne, vamp