Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

arrest

substantiv hankjønn

Uttale

arˊest

Opphav

gjennom lågtysk, frå gammalfransk; sjå arrestere

Tyding og bruk

  1. i jus: mellombels fengsling av ein person eller beslaglegging, konfiskering av gods
    Døme
    • ta arrest i uteståande fordringar;
    • arrest i eller på gods
  2. i militærstell: vaktarrest, kakebu
  3. rom til å ha arrestantar i
    Døme
    • sitje i arresten

hol 2, hòl 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hol

Tyding og bruk

  1. opning eller rivne tvers gjennom noko
    Døme
    • slå hol i veggen;
    • ha hol i sokkane;
    • krype gjennom eit hol i gjerdet;
    • ha hol i øyra
  2. Døme
    • ha hol i kunnskapane
  3. mindre søkk, grop (1
    Døme
    • grave hol i jorda;
    • eit stort hol i vegen;
    • ha hol i tennene
  4. celle (1) til å sperre nokon inne i;
    Døme
    • kome i holet
  5. trongt, mørkt og usselt rom;
    utriveleg stad
    Døme
    • bu i eit hol;
    • eit avsidesliggjande hol

Faste uttrykk

  • få hol på
    endeleg få opna eller løyst (noko);
    få has på
  • hol i hovudet
    dumt, vanvettig;
    bort i natta
  • stikke hol på
    få tak i innhaldet;
    la innhaldet strøyme fritt
    • stikke hol på byllen
  • svart hol
    område i verdsrommet med så sterk gravitasjon at ingenting slepp ut, ikkje eingong lys
    • svarte hol ser ein ikkje, men ein kan sjå verknaden på omgjevnadene
  • ta hol på
    • opne og begynne å bruke av
      • ta hol på chipsposen
    • nemne (noko som er vondt eller vanskeleg)

forvaring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å forvare, ta vare på
    Døme
    • forvaring av mat;
    • mellombels forvaring i ei pappøskje
  2. arrest (1), det å halde fengsla
    Døme
    • politiet tok våpna i forvaring;
    • personen vart innsett til fengsla forvaring
  3. i jus: straff utan endeleg sluttid for særs alvorleg kriminalitet
    Døme
    • den sikta vart dømd til forvaring i minimum ti år

arrestforvarar

substantiv hankjønn

Opphav

av arrest

Tyding og bruk

tittel på person som har tilsyn med arrestantar

vaktarrest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

arrest i eit militært vaktlokale
Døme
  • få ein refs på tre dagers vaktarrest

ungdomsarrest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

før: særskild, kortvarig arrest for unge lovbrytarar, med vekt på opplæring og meint som ei åtvaring

arrestlokale

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

frigje, frigi, frigjeve

frigjeva

verb

Tyding og bruk

  1. gje fri frå trældom, fangenskap, arrest eller liknande
    Døme
    • frigje fangar;
    • dei frigav gislane
    • brukt som adjektiv
      • ein frigjeven fange
  2. gje frå seg;
    gjere tilgjengeleg
    Døme
    • frigje elektrisk kraft;
    • frigje ressursar
    • brukt som adjektiv
      • frigjevne midlar
  3. oppheve forbodet mot;
    gjere fri frå restriksjonar
    Døme
    • frigje handelen;
    • dei gjekk rettens veg for å få bileta frigjevne
    • brukt som adjektiv
      • frigjevne dokument

rådstove, rådstue

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: rådhus
  2. om eldre forhold: politistasjon, arrest (3)