over
preposisjon
Opphav
truleg av lågtysk ōver; jamfør norrønt yfir og eldre nynorsk yverTyding og bruk
Døme
- biletet heng over sofaen;
- ti meter over bakken;
- ho er over 30 år;
- vere over nokon i rang;
- herske over nokon
- brukt som adverb:
- bu i etasjen over
Døme
- diktaren over alle diktarar;
- dette går over alle andre omsyn
- ovanfrå og ned på
Døme
- få ei bytte vatn over seg;
- eg ynskjer berre vondt over han
Døme
- ha dyna over seg;
- kaste seg over ein motstandar;
- dei kasta seg over arbeidet
Døme
- ha frakk over dressen
- på eller til den andre sida av
Døme
- ro over fjorden;
- gå over fjellet;
- bu over gata
Døme
- halde ein tale over radio
- vidare enn (noko som avgrensar eller stengjer)
Døme
- vatnet rann over bassengkanten;
- setje seg ut over lova;
- det går over min forstand;
- over evne
- brukt som adverb:
- koke over
- meir enn
Døme
- temperaturen er over 20 °;
- eg betaler ikkje over 1000 kr;
- by over nokon
- til slutten av;gjennom (ei viss tid)
Døme
- det leid langt over middag;
- bli buande vinteren over
- brukt som adverb: slutt, til ende
- uvêret dreiv over;
- framsyninga er over
- brukt i uttrykk for kjensler eller annan reaksjon: på grunn av, når det gjeld
Døme
- glede seg over livet;
- vere fornærma over noko;
- sørgje over nokon;
- låte vel over noko
- brukt føre nemning på emne, gjenstand for ei åndsverksemd eller eit åndsprodukt:
Døme
- tenkje over noko;
- bli klar over kva som hende;
- preike over eit skriftord;
- lage eit oversyn over arbeidsoppgåvene
- i samband med visse verb: i to stykke
Døme
- sage over ein planke;
- file over ei jernstong
Faste uttrykk
- gje seg overovergje seg;
miste motet;
bli heilt maktstolen eller himmelfallen - gå overta slutt;
gje seg- sjukdomen gjekk over til slutt
- kome over
- støyte på;
finne tilfeldig- dei kom over eit godt tilbod
- leggje motgang eller krise bak seg
- han kom aldri over at mora døydde så tidleg
- over endened frå oppreist stilling;
hovudstups, i koll- bjørka bles over ende;
- ho stupte over ende;
- bli slått over ende;
- føretaket gjekk over ende
- over lagetmeir enn vanleg, overlag
- over og ut
- uttrykk brukt for å avslutte kommunikasjon via radio
- slutt for godt
- no er det over og ut for verksemda
- snakke over segtale i ørska
- stå overikkje ta del (i aktivitet som det er venta at ein tek del i)
- ho måtte stå over kampen
- vake overha jamt tilsyn med
- dei vakte over han gjennom natta