Avansert søk

5 treff

Nynorskordboka 5 oppslagsord

vett 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt vættr

Tyding og bruk

kvinneleg vette, hulder

vit, vett 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt vit; av vite

Tyding og bruk

  1. (praktisk) forstand eller skjøn;
    Døme
    • vit;
    • bruke vitet;
    • ta til vitet;
    • ha godt vit;
    • snakke som ein har vit til;
    • skremme vitet av nokon;
    • det leita på vitet
  2. fullt medvit;
    til skilnad frå uvit

Faste uttrykk

  • frå vitet
    utan evne til å tenkje eller handle rasjonelt
    • støyen kunne få kven som helst til å gå frå vitet
  • miste vitet
    bli galen;
    gå frå forstanden;
    gå frå vitet
    • ugjerninga plaga han så han var ved å miste vitet
  • ta til vitet
    tenkje seg om;
    bli meir fornuftig

vette

substantiv inkjekjønn

Opphav

av vett (1

Tyding og bruk

i folketru: overnaturleg skapnad eller ånd som held til nær menneska eller ute i naturen
Døme
  • møte troll og vonde vette

cand.med.vet.

substantiv hankjønn

Uttale

kann(d) medd vett

Opphav

forkorting for latin candidata eller candidatus medicinae veterinariae

Tyding og bruk

(tittel for) person med høgare grads eksamen i veterinærmedisin

skolt

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skoltr

Tyding og bruk

  1. hovud, skalle eller panne på menneske eller dyr
    Døme
    • slå seg i skolten;
    • det verkte i skolten
  2. i overført tyding: hovud som sete for tankar og vit;
    Døme
    • ha vett i skolten;
    • ho fekk det ikkje inn i skolten
  3. lite, rundt berg (som liknar ein skolt (1));
    rund knatt eller knaus