Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
73 результатів

Словник нюношка 73 oppslagsord

ven 1, venn

іменник чоловічий

Походження

norrønt vinr, samanheng med latin venus ‘venleik’; jamfør Venus romersk kjærleiksgudinne

Значення та вживання

  1. person ein har godhug for;
    særs god kjenning
    Приклад
    • barndomsven;
    • omgangsven;
    • ein god ven;
    • ha mange vener;
    • vere (ein) god ven med, til nokon;
    • møte slekt og vener;
    • bli, gjere seg, halde seg til vens med nokon;
    • bli vener igjen etter ei usemje;
    • skilje mellom ven og fiende
    • i tiltale:
      • god dag, gamle ven!
    • i tiltale, særleg til ektemake eller barn:
      • den går ikkje, venen min
  2. Приклад
    • få seg ein ny ven
  3. særleg i religiøst mål: medlem i visse kristne trussamfunn
    Приклад
  4. i litterært mål: elskar (3), dyrkar
    Приклад
    • barneven;
    • bokven;
    • ein sann ven av gode historier
Сторінка статті

ven 2

прикметник

Походження

norrønt vænn, eigenleg ‘som gjev (god) von’

Значення та вживання

  1. til dømes i folkedikting: vakker, fager, fin, pen
    Приклад
    • ein ven gut;
    • vene blomar, fargar;
    • den venaste møy og gildaste kar
    • i utrop:
      • kjære vene, gjer ikkje det!
  2. om dyr: tam, tyd, spak (2
    Приклад
    • fuglen, sauen var heilt ven
Сторінка статті

venje, venne

venja, venna

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt venja; samanheng med vane

Значення та вживання

gje ein vane;
lære opp
Приклад
  • venje kalven til å stå på bås;
  • dei har vant seg til å bruke bilbelte

Фіксовані вирази

  • venje av
    få til å slutte med ein vane
    • venje barnet av med å få bryst
  • venje seg av med
    leggje av ein vane
    • ho prøver å venje seg av med såpeoperaer
Сторінка статті

sørgje, sørge, syrgje

sørgja, sørga, syrgja

дієслово

Походження

norrønt syrgja; jamfør sorg

Значення та вживання

vere fylt av sorg (1), til dømes ved tap eller liknande
Приклад
  • ho sørgde over mannen sin;
  • sørgje over tapet av ein ven

Фіксовані вирази

  • sørgje for
    • ha omsorg for
      • sørgje for seg og sine
    • ta seg av (at noko går i orden)
      • sørgje for forfriskingar
  • sørgje nokon av
    ha sorg for nokon i den trua at han eller ho er bortkomen
Сторінка статті

nær 1

прикметник

Походження

same opphav som nær (2

Значення та вживання

  1. som er like ved;
    som ikkje er langt unna
    Приклад
    • dei var nære grannar;
    • på nært hald;
    • i nær framtid
  2. Приклад
    • ein nær ven;
    • det er eit nært forhold mellom dei;
    • han har nær kjennskap til miljøet
Сторінка статті

synonym 2

прикметник

Походження

frå gresk, av syn- og onyma ‘namn’; jamfør syn-

Значення та вживання

som tyder det same eller nesten det same;
Приклад
  • ord som ‘ven’, ‘vakker’ og ‘pen’ er synonyme
Сторінка статті

rom 2

іменник чоловічий

Походження

frå romanes ‘mann’

Значення та вживання

person som høyrer til ei (tradisjonelt omreisande) folkegruppe som opphavleg utvandra frå India og har romanes som språk;
til skilnad frå romanifolk
Приклад
  • romane har status som éin av dei fem nasjonale minoritetane i Noreg;
  • ho har ein ven som er rom;
  • mange norske romar feirar den internasjonale romdagen 8. april
Сторінка статті

sjåleg

прикметник

Значення та вживання

  1. som det er råd å sjå;
  2. som ein lett legg merke til;
    vakker, ven
    Приклад
    • ei sjåleg jente
  3. som ligg fritt til;
    som det er godt utsyn frå
    Приклад
    • ein sjåleg stad
    • brukt som adverb:
      • garden ligg sjåleg til
Сторінка статті

syn

іменник середній або жіночий

Походження

norrønt sýn; same opphav som sjon

Значення та вживання

  1. evne til å sjå;
    Приклад
    • ha godt syn;
    • dimmast på synet
  2. det å sjå, få auge på
    Приклад
    • ved synet av noko;
    • få syn for segn – få sjå sjølv at noko verkeleg er slik ein har høyrt;
    • for syns skuld – på liksom
  3. noko som ein ser;
    Приклад
    • det var eit trist syn;
    • det var eit syn eg seint vil gløyme
  4. Приклад
    • få sola midt i synet;
    • sjå beint i synet på ein;
    • seie det beint i synet på ein
  5. Приклад
    • ha eit anna syn på saka
  6. høve til å sjå, sikt (2, 1)
    Приклад
    • det var godt syn i dag
    • høve i det heile
      • eg ser (meg) ikkje syn med el. på å gjere det
Сторінка статті

umisteleg, umisseleg

прикметник

Значення та вживання

  1. svært verdifull;
    Приклад
    • kollegaen er ein umisteleg ressurs
  2. svært kjær og elska
    Приклад
    • vår umistelege ven
Сторінка статті