Avansert søk

Nynorskordboka 10 oppslagsord

tuft 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt topt, tupt, tuft; same opphav som tomt

Tyding og bruk

stad der eit hus står, (byggje)grunn, tomt
Døme
- hustuft;
- ein skal byggje på tufta og ikkje i lufta
stad der eit hus har stått;
rest, spor etter gammal busetnad
Døme
- sjå tuftene etter gamlehusa;
- grave ut tufter frå mellomalderen
om eldre forhold: jordgolv i hus;
(jord)golv under høy- eller kornstål
trakt, strøk
Døme
- vere på gamle tufter;
- er du på desse tuftene?
grunnlag (som noko har stått på)
Døme
- skipe eit nytt parti på tuftene av det gamle

tuft 2, tufte 1

substantiv hankjønn

Opphav

av tuft (; jamfør tomte (

Tyding og bruk

husvette, tunkall
tuss (1), haugbu

tufte 2

tufta

verb

Tyding og bruk

lage tuft (1, 2) til (eit hus), fundamentere, (byrje å) byggje
Døme
- tufte eit hus;
- huset er tufta på berg;
- no skal dei til å tufte
grunne (2, basere
Døme
- partiet er tufta på liberale idear
ha som grunn(lag), grunne seg, byggje
Døme
- dette tuftar på ei mistolking

hustuft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

stad med restar etter hus;
jamfør tuft (1, 1)
Døme
- finne hustufter frå bronsealderen
tomt til eit hus;
jamfør tuft (1, 2)

byggje 1, bygge 1

byggja, bygga

verb

Opphav

norrønt byggja; samanheng med bu (

Tyding og bruk

(la) føre opp;
(la) tømre eller mure;
lage til
Døme
- byggje hus;
- byggje vegar;
- byggje skip og båtar;
- fuglane byggjer reir;
- han drøymer om å byggje sin eigen el-gitar
setje hus på (ei tuft);
busetje (eit land)
Døme
- byggje eit land
utvikle muskelmasse
Døme
- trene og byggje musklar
skape, utvikle
Døme
- byggje sin eigen identitet;
- byggje vidare på dei interessene ein har;
- ha som mål å byggje tillit

Faste uttrykk

byggje bru
få i stand tilnærming mellom to partar med heilt ulike standpunkt
byggje bru mellom generasjonane
byggje inn
føye inn (i noko anna)
kraftverket er bygd inn i fjellet
byggje luftslott
leggje store planar som ikkje let seg gjennomføre
byggje ned
trappe ned;
redusere
byggje ned fordomar og motsetningar
byggje og bu
busetje seg;
ha tilhald
folk vil byggje og bu i distrikta
byggje om
endre (ei bygning)
byggje om huset
byggje opp
setje saman;
utvikle
byggje opp tenestetilbodet;
boka er bygd opp som ei kriminalgåte;
dei planlegg å byggje opp eit historisk arkiv
byggje på
- gjere ei bygning større;
  lage til eit tilbygg
  huset vart bygd på i høgda
- vere tufta på;
  ha til grunnlag for
  vurdere omstenda som vedtaket er bygd på
byggje seg opp
vekse i styrke
høgtrykk byggjer seg opp;
spenninga har bygd seg opp
byggje til
reise som tilbygg
den nye stova vart bygd til
byggje ut
- gjere meir effektiv;
  utvikle
  mange fossar er bygde ut
- utvide, styrkje
  byggje ut tenestene i kommunen
Roma vart ikkje bygd på éin dag
eit stort arbeid krev si tid

tyfte

tyfta

verb

Opphav

Tyding og bruk

Døme

tyfte eit hus

tuftekall

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tuft (2, 1), tunkall, gardvord
tuft (2, 2), tuss, haugbu

tomte 1

substantiv hankjønn

Opphav

av tomt; jamfør tuft (

Tyding og bruk

husvette;
nisse (1, tunkall, tuft (2, 1), gardvord
haugbu, tuss (1), tuft (2, 2), tuftekall

tomt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt to(m)pt; same opphav som tuft (

Tyding og bruk

stad der bygning står, har stått eller skal stå;
(byggje)grunn, tuft (1, 2)
Døme
- bustadtomt;
- festetomt;
- hyttetomt;
- byggjeklar tomt;
- villa med to mål tomt;
- huset er rive, og det kjem høgblokk på tomta
utandørs lagringsplass
Døme
- lagertomt
trakt (1, strøk, tuft (1, 4)
Døme
- vere på gamle tomter

branntuft

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tuft (, 1) etter eit nedbrunne hus