Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
18 treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

tilby, tilbyde

tilbyda

verb

Tyding og bruk

seie seg villig til å gje, låne bort, selje eller liknande;
seie seg villig til (å gjere, utføre)
Døme
  • tilby nokon hjelp, eit hus;
  • tilby styret å gå frå stillinga

Faste uttrykk

  • tilby seg
    melde seg frivillig
    • eg tilbaud meg å bake ei kake
Artikkelside

linje, line 2

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk, frå latin linea, av linum ‘lin’, opphavleg ‘tråd av lin’; jamfør line (1

Tyding og bruk

  1. (tenkt) strek, smal stripe
    Døme
    • ei skriveblokk med linjer;
    • ei prikka linje;
    • han gjekk i ei rett linje gjennom skogen
  2. i matematikk: storleik med berre éin dimensjon
    Døme
    • trekkje ei bein linje mellom to punkt
  3. omriss eller kontur som dannar ei (tenkt) linje (1) langs ytterkantane av noko
    Døme
    • linjene i landskapet;
    • ein bil med fine linjer
  4. vassrett rad eller rekkje av ord, tal, notar eller liknande
    Døme
    • eit vers på fire linjer;
    • send meg nokre linjer om korleis du har det!
    • du finn svaret på nedste linja
  5. rad, rekkje eller sjikt av personar, einingar eller liknande
    Døme
    • soldatane stod oppstilte på linje ved sida av kvarandre;
    • dette plasserer oss i fremste linje internasjonalt
  6. rekkje oppover eller nedover i generasjonane av skyldfolk;
    slektsgrein
    Døme
    • stamme frå nokon i rett nedstigande linje
  7. kopling mellom hendingar, fenomen og liknande
    Døme
    • trekkje ei linje frå oppvekst til eigen måte å oppdra barn på
  8. kanal eller samband som gjer kommunikasjon mogleg;
    ferdselsåre, sambandskanal
    Døme
    • brot på linja;
    • rydde linja før neste tog
  9. framgangsmåte;
    Døme
    • føre ei politisk restriktiv linje;
    • leggje seg på ei nøktern linje i tingingane;
    • ha klare linjer for korleis dei skal ta seg av slike saker
  10. i forsvaret: mobiliseringsstyrke av dei 15 yngste årsklassene av vernepliktige;
    til skilnad frå landvern
  11. eldre nemning for studieretning
    Døme
    • dei mest populære linjene ved skulen;
    • tilby både praktiske og teoretiske linjer
  12. i bunden form: ekvator
    Døme
    • passere linja
  13. gammalt lengdemål lik ¹⁄₁₂ tomme

Faste uttrykk

  • arbeid i linje
    arbeid som er direkte knytt til produksjonen; jamfør stab (2)
  • halde linja
    vente eller halde fram med å lytte i telefonen
    • eg tenkte at han ville leggje på, men han heldt linja
  • lese mellom linjene
    forstå noko som ikkje er direkte uttrykt
  • over heile linja
    for alle;
    blant alle utan unntak
  • på linje med
    • på same måte som
      • bli kvalifisert på linje med alle andre
    • jamgod med
      • båttrafikken er ein transportveg på linje med vegar og jernbaner
  • stamme frå nokon i like linje
    nedstamme direkte gjennom berre mannlege ledd (10)
  • vere på linje
    ha same syn
    • dei er heilt på linje i denne saka
Artikkelside

dumping 2

substantiv hokjønn

Uttale

domˊping eller  dømˊping

Opphav

av dumpe (2

Tyding og bruk

  1. det å selje ei vare eller teneste i utlandet til lågare pris enn i heimlandet;
    Døme
    • selskapet vart skulda for dumping
  2. det å tilby lågare løns- og arbeidsvilkår enn det som er normalt for same type arbeid

Faste uttrykk

  • sosial dumping
    situasjon der arbeidstakarar, ofte utanlandske, har dårlegare løns- og arbeidsvilkår enn det som er normalt for ein viss type arbeid
    • bruk av sosial dumping;
    • sosial dumping handlar om løns- og arbeidsvilkår
Artikkelside

by 2, byde

byda

verb

Opphav

norrønt bjóða

Tyding og bruk

  1. gje ordre om å gjere noko;
    gje pålegg om;
    Døme
    • gjere det som lova byr
  2. føre fram helsing eller liknande
    Døme
    • by velkomen
  3. gje tilbod om;
    invitere til å bli med
    Døme
    • by nokon drikke;
    • dei vart bodne til bords
  4. vere villig til å betale;
    gje pristilbod
    Døme
    • by 100 kroner for kniven

Faste uttrykk

  • by av
    nekte, avslå
  • by fram
    • setje fram mat eller drikk og be nokon forsyne seg
      • by fram eit fat med kaker
    • stille til rådvelde
      • kvalitetar som berre bygdene kan by fram
    • leggje fram for sal
      • biletet vart bode fram til sal
  • by imot
    vekkje mothug eller kvalme
    • maten baud han imot
  • by inn
    invitere
    • by inn til kyrkjekonsert
  • by opp
    • be nokon om å danse (med seg);
      engasjere
      • han baud opp til dans
    • drive opp prisen med høgare bod (3)
  • by over
    gje eit høgare bod (3)
  • by på
    • tilby mat eller drikk
      • by på kaffi
    • føre med seg;
      ha (eit visst trekk)
      • arbeidet baud på store utfordringar;
      • byen baud på eit pulserande liv
    • gje bod (3) på
      • by på ein antikk vase
  • by på seg sjølv
    la andre ta del i eigne tankar og kjensler;
    syne fram personlegdomen sin
  • by seg
    • oppstå;
      melde seg
      • nytte høvet når det byr seg;
      • det baud seg betre sjansar for arbeid i byen;
      • ta det som byr seg
    • seie seg villig
      • ho baud seg til å følgje han
  • by seg fram
    gjere seg attraktiv for bruk;
    stå til rådvelde
    • kroppar som byr seg fram på reklameflater;
    • næringslivet nytta ut den arbeidskrafta som baud seg fram
  • by til
    • byrje
      • plantene baud til å vekse
    • gjere seg klar til
      • by til kamp
  • by under
    gje eit lågare bod (3)
  • by ut
    gjere kjent at ein ønskjer å selje ei vare, ei teneste eller liknande
    • dei baud ut odelsjord til sal
  • takk som byr
    brukt som (ironisk) svar på tilbod, innbyding eller liknande
Artikkelside

bla, blade

blada

verb

Opphav

av blad

Tyding og bruk

snu blada (i ei bok eller liknande)
Døme
  • bla snøgt igjennom avisa;
  • bla om til neste side;
  • bla fram og tilbake i boka;
  • bla fram eit par hundrelappar

Faste uttrykk

  • bla opp
    tilby pengar;
    betale
    • reiaren bladde opp 100 millionar kroner
Artikkelside

anbod

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom bokmål, frå tysk anbieten ‘by, tilby’, av an- og bieten ‘by, tilby’; jamfør an- (1

Tyding og bruk

skriftleg tilbod om å gjere eit visst arbeid eller syte for ein leveranse for ei viss betaling;
(fastpris)tilbod
Døme
  • eit høgt anbod;
  • innhente anbod frå ein leverandør

Faste uttrykk

  • lyse/leggje noko ut på anbod
    opne for konkurranse om eit oppdrag
    • nybygget vart lyst ut på anbod;
    • dei la renoveringa ut på anbod
  • vinne eit anbod
    få tildelt eit oppdrag som var lyst ut på anbod
Artikkelside

tryggleikskontroll

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å kontrollere om noko er trygt å bruke;
    Døme
    • tilby gratis tryggleikskontroll av alle russebilar
  2. kontroll av besøkjande eller flypassasjerar for å sikre at dei ikkje har med seg farlege eller ulovlege ting inn i ein bygning eller om bord i eit fly;
    Døme
    • etter åtaket vart det skjerpa tryggleikskontroll på alle flyplassane
  3. stad der besøkjande eller flypassasjerar blir kontrollerte for å sikre at dei ikkje har med seg farlege eller ulovlege ting inn i ein bygning eller om bord i eit fly;
    Døme
    • vere på veg inn i tryggleikskontrollen
Artikkelside

pantstille

pantstilla

verb

Tyding og bruk

tilby som pant (2, 1) eller garanti
Artikkelside

tilby seg

Tyding og bruk

melde seg friviljug;
Sjå: tilby
Døme
  • tilby seg å gå
Artikkelside

bla opp

Tyding og bruk

tilby pengar;
betale;
Sjå: bla
Døme
  • reiaren bladde opp 100 millionar kroner
Artikkelside
Side 1 av 2