Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
12 результатів

Словник нюношка 12 oppslagsord

temperament

іменник середній

Вимова

temperamanˊg

Походження

frå latin ‘blanding’

Значення та вживання

  1. grunnpreg i kjenslelivet til eit individ;
    karakteristisk måte å vere og reagere på;
    Приклад
    • ha eit lyrisk temperament;
    • deira medfødde temperament
  2. det å vere livleg eller oppfarande
    Приклад
    • ho har jammen temperament!
    • det er eit skikkeleg temperament på guten
Сторінка статті

sinn 1

іменник середній

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. (det indre i mennesket som stad for) tankar og kjensler;
    Приклад
    • få ro i sinnet
  2. indre eigenskapar som særmerkjer ein person og pregar veremåte og temperament;
    hug, gemytt, natur, lynne, sinnelag
    Приклад
    • ha eit kjenslevart sinn

Фіксовані вирази

  • ha i sinne
    tenkje på;
    ha som føremål;
    planleggje
  • i sinn og skinn
    både åndeleg og fysisk; heilt igjennom
  • i sitt stille sinn
    i tankar som ein held for seg sjølv
  • leggje seg på sinnet
    hugse på
  • med ope sinn
    utan fordomar
    • møte nye menneske med eit ope sinn
  • sjuk på sinnet
    psykisk sjuk
  • til sinns
    med ei viss sinnsstemning eller innstilling
    • vere lett til sinns;
    • vere tung til sinns
  • ute av syne, ute av sinn
    det ein ikkje ser eller er medviten om, gløymer ein raskt
Сторінка статті

temperamentsfull

прикметник

Значення та вживання

som har temperament (2);
Приклад
  • eit temperamentsfullt innlegg frå talarstolen
Сторінка статті

blod

іменник середній

Походження

norrønt blóð

Значення та вживання

  1. hos menneske og høgareståande dyr: raud kroppsvæske som hjartet pumpar gjennom blodårene, og som fører oksygen og andre næringsemne til kroppscellene og avfallsstoff bort frå dei
    Приклад
    • gje blod;
    • skjere seg til blods;
    • blodet spruta da grisen vart stukken
  2. i overført tyding: livskraft (1), huglag, temperament
    Приклад
    • heitt blod;
    • setje blodet i brann
  3. avstamming, skyldskap
    Приклад
    • av same blod

Фіксовані вирази

  • blod er tjukkare enn vatn
    slektskap betyr meir enn venskap
  • blått blod
    brukt i uttrykk for å ha adeleg opphav
    • ha blått blod i årene;
    • ei kvinne av blått blod
  • eige kjøt og blod
    eigne etterkomarar
  • friskt blod
    nye og yngre krefter
  • få blod på tann
    bli sterkt oppteken av noko og ha hug til å halde fram med det
  • gå nokon i blodet
    bli ein del av nokon
    • arbeidet har gått han i blodet
  • helle/slå kaldt vatn i blodet på nokon
    dempe sterke kjensler hos nokon
  • med kaldt blod
    utan skruplar;
    roleg og med overlegg
  • setje vondt blod mellom
    skape uvilje eller harme mellom
Сторінка статті

kunstnarblod

іменник середній

Значення та вживання

i overført tyding: anlegg eller temperament (1) som ein kunstnar;
jamfør blod (2)

Фіксовані вирази

  • ha kunstnarblod i årene
    • høyre til ein familie av kunstnarar
    • vere ein dyktig kunstnar
Сторінка статті

natur

іменник чоловічий

Походження

av latin natura ‘fødsel’; jamfør norrønt náttúra

Значення та вживання

  1. landskap som ikkje er skapt av menneske, som har eit plante- og dyreliv, og som kan skildrast ut frå topografi, klima og liknande;
    til skilnad frå byar, parkar, gardar og liknande
    Приклад
    • rein og urørt natur;
    • kome seg ut i naturen;
    • vern om naturen;
    • oppleve den storslåtte naturen
  2. den sanselege eller materielle verda som heilskap, den ytre røynda;
    til skilnad frå den åndelege eller indre verda
    Приклад
    • lovene i naturen
  3. noko opphavleg, uutvikla, lite påverka av menneska; motsett kultur
    Приклад
    • attende til naturen;
    • kamp mellom natur og kultur
  4. medfødd eller opphavleg knippe eigenskapar ved ei gruppe, ein person, ein ting eller eit fenomen;
    vesen, eigenart, grunnhått, drift (3);
    Приклад
    • høna er frå naturen si side aktiv
  5. karakteristisk måte å te seg på hos eit levande vesen, typisk med individuelle skilnader i ei gruppe;
    legning, sinnelag, temperament, gemytt, lynne
    Приклад
    • av natur er eg rastlaus

Фіксовані вирази

  • liggje i sakas natur
    vere gjeve av naturlege tilhøve
    • det ligg i sakas natur at frivillig arbeid ikkje er noko vi kan påleggje folk
  • tre av på naturens vegner
    trekkje seg vekk for å gå på do
Сторінка статті

bu 3

дієслово

Походження

norrønt búa

Значення та вживання

  1. ha heimen sin (på ein stad);
    ha fast tilhald;
    halde til
    Приклад
    • bu i byen;
    • ha ein stad å bu;
    • bu i lag;
    • dei fleste her i landet bur godt
  2. finnast (i ein person);
    skjule seg
    Приклад
    • det bur mykje i han;
    • det bur eit farleg temperament i henne
  3. gjere klar;
    førebu
    Приклад
    • dei tilsette er budde til å gå til streik

Фіксовані вирази

  • bu seg
    førebu seg
    • bu seg på å møte konfliktar
  • byggje og bu
    busetje seg;
    ha tilhald
    • folk vil byggje og bu i distrikta
Сторінка статті

lynne 1, lynde

іменник середній

Походження

norrønt lyndi; av lund (2

Значення та вживання

grunnpreg i kjenslelivet;
karakteristisk måte å vere og reagere på;
Приклад
  • dei er like i lynne;
  • norsk lynne;
  • få folk i godt lynne
Сторінка статті

hugbrann

іменник чоловічий

Значення та вживання

Сторінка статті

sangvinsk

прикметник

Походження

gjennom tysk; frå latin ‘blodfull’, av sanguis ‘blod’

Значення та вживання

lett å gjere inntrykk på;
livleg, sorglaus, håpefull
Приклад
  • ha eit sangvinsk temperament
Сторінка статті