Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 29 oppslagsord

tankegang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. måte å tenkje på
    Døme
    • sosial tankegang

av den gamle skulen

Tyding og bruk

prega av gammaldags tankegang;
Sjå: skule
Døme
  • han var bonde av den gamle skulen

nedrig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk , opphavleg ‘låg’

Tyding og bruk

sjofel, ussel
Døme
  • ha ein nedrig tankegang
  • brukt som adverb:
    • det var nedrig gjort

båsmentalitet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tankegang der ein plasserer menneske i båsar, gjerne basert på fordomar

alter ego

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘det andre eg’

Tyding og bruk

person som (i tankegang) er heilt lik ein annan;
åndeleg dobbelgjengar
Døme
  • mitt alter ego

mentalitet

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør mental

Tyding og bruk

sjeleleg innstilling;
sinnelag, tankegang
Døme
  • skattesnyting vitnar om ein usosial mentalitet

ryddig, ryddug

adjektiv

Tyding og bruk

  1. prega av orden;
    i orden, stelt
    Døme
    • rommet var ryddig;
    • det var ryddig og fint ute på tunet
  2. ordna, klar;
    Døme
    • ein ryddig saksgang;
    • han har ein ryddig økonomi
  3. om person: som har orden og system i sakene sine;
    systematisk
    Døme
    • ho har ein ryddig tankegang;
    • han er ryddig og samvitsfull

arvegods

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. ting og gods (2) som går eller har gått i arv
    Døme
    • gammalt arvegods
  2. i overført tyding: idear eller tankar som er arva frå eldre generasjonar
    Døme
    • ein tankegang full av gammalt arvegods

gammalmodig, gamalmodig

adjektiv

Opphav

etter tysk altmodisch

Tyding og bruk

særmerkt for ei eldre tid;
Døme
  • gammalmodige klede;
  • gammalmodig stil;
  • gammalmodig tankegang

logikk

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av logos ‘ord, tanke, fornuft’

Tyding og bruk

  1. grein av filosofien som studerer prinsippa for følgjerett tenking
    Døme
    • studere logikk
  2. (evne til) klar, følgjerett tankegang
    Døme
    • det er ein brest i logikken i provføringa hans
  3. regelbunden samanheng
    Døme
    • den indre logikken i naturen

Faste uttrykk

  • formal logikk
    del av logikken som ligg nær matematikken og som undersøkjer gyldigheita til ein argumentasjon ut frå den reint formale samanhengen mellom ledda i argumentasjonen, til dømes mellom premissar og konklusjon