Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
32 treff

Nynorskordboka 32 oppslagsord

stimulere

stimulera

verb

Opphav

frå latin av stimulus ‘odd, pigg’

Tyding og bruk

  1. verke opplivande, setje fart i;
    stive opp;
    • det verkar som alkohol stimulerer i stunda;
    • stimulere til auka innsats
  2. i presens partisipp:
    • det er stimulerande å få ros
Artikkelside

reite

reita

verb

Opphav

norrønt reita

Tyding og bruk

  1. lage forer;
    leggje i rader
  2. terge, gjere arg;
    irritere, stimulere (nerve eller muskel)

Faste uttrykk

  • reite seg innpå
    egle seg innpå (nokon)
Artikkelside

pigge 2

pigga

verb

Opphav

av pigg (2

Faste uttrykk

  • pigge opp
    gjere meir opplagd;
    stimulere
    • ein kopp kaffi kan sikkert pigge deg opp;
    • han pigga opp forsamlinga med ein song
Artikkelside

nære 2

næra

verb

Opphav

truleg frå lågtysk neren ‘underhalde’, jamfør norrønt næra; samanheng med nøre (2

Tyding og bruk

  1. gje næring til;
    fø (1), halde opp
    Døme
    • nære plantene;
    • landet kan knapt nære folket sitt
  2. halde i gang eller ved like;
    Døme
    • dagdrøyming nærer fantasien;
    • eg vil ikkje nære sladderen
  3. ha i hugen, kjenne på;
    Døme
    • nære interesse for noko;
    • dei nærer stor kjærleik til musikken;
    • han nærer inga frykt for det ukjende

Faste uttrykk

  • nære ein slange ved sitt bryst
    hjelpe ein som seinare blir ein trugsel eller som kan skade ein
  • nære seg
    livnære, livberge
    • dyra nærer seg av graset;
    • det var så vidt vi kunne nære oss;
    • lykka hennar nærte seg frå kjærleiken
Artikkelside

induksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av inducere ‘føre inn’; jamfør indusere

Tyding og bruk

  1. i filosofi: det å slutte frå ei rekkje einskildtilfelle til det allmenne;
  2. i fysikk: det å få fram elektrisk straum i ein leiar ved å endre magnetfeltet rundt
    Døme
    • elektrisk induksjon
  3. i biologi: det at visse celler eller stoff, særleg under fosterutviklinga, utløyser ein bestemt vekst hos visse andre celler eller gjer at visse andre stoff blir laga
  4. i medisin: det å framkalle eller stimulere til ein ønskt respons

Faste uttrykk

  • elektromagnetisk induksjon
    produksjon av elektrisitet ved å endre den magnetiske fluksen (1 gjennom ein straumkrins
  • elektrostatisk induksjon
    det at elektrisk ladning blir utvikla på overflata av ein leiar (3) når leiaren blir plassert i eit elektrostatisk felt
Artikkelside

fyre

fyra

verb

Opphav

frå lågtysk; av fyr (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fyre i omnen
  2. varme opp
    Døme
    • fyre med ved;
    • fyre med straum;
    • no må vi byrje å fyre

Faste uttrykk

  • fyre av
    skyte (1)
    • han fyrte av eit skot
  • fyre for kråkene
    sleppe ut varmen
  • fyre laus
    • stille mange spørsmål eller kritisere
  • fyre opp
Artikkelside

understimulere

understimulera

verb

Tyding og bruk

stimulere for lite
Døme
  • elevane er blitt understimulerte
  • brukt som adjektiv:
    • understimulerte barn
Artikkelside

trigge

trigga

verb

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

setje i gang;
framkalle, stimulere
Døme
  • musikk triggar kjensler
Artikkelside

tiltaksnemnd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

om tidlegare forhold: (inter)kommunal nemnd som skulle arbeide for jamn sysselsetjing og for å stimulere næringslivet
Artikkelside

språkstimulering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å stimulere eller bli stimulert til å bruke eit språk
Artikkelside
Side 1 av 4