Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 5 oppslagsord

støve

støva

verb

Opphav

lågtysk stoven

Tyding og bruk

  1. fyke, ryke av støv
    Døme
    • det støvar fælt når bilane køyrer forbi;
    • bøkene støvar ned i hyllene
  2. Døme
    • hunden støva opp vilt;
    • støve opp antikvitetar
    • i presens partisipp:
      • kome støvandekome feiande;
      • ein støvande(s) karein kjekk, grei kar

gøyve 2

gøyva

verb

Opphav

samanheng med gyve

Tyding og bruk

gøyse, velle opp, koke over
Døme
  • røyken gøyver;
  • gryta gøyver over;
  • elva gøyver over

gyfte

gyfta

verb

Tyding og bruk

ned

adverb

Opphav

norrønt niðr

Tyding og bruk

  1. frå høgare til lågare stad, grad, steg eller liknande;
    motsett opp (1)
    Døme
    • kome ned frå fjellet;
    • huke seg ned;
    • hoppe ned i dumpa;
    • brette ned ei skjorteerm;
    • setje ned prisane;
    • ein feil som dreg ned;
    • dette har vart ned til vår tid;
    • lynet slår ned;
    • betale ned eit lån;
    • sige lenger ned
  2. ut til kysten;
    sørover
    Døme
    • fare ned til Frankrike
  3. brukt i uttrykk for at noko blir teke vare på eller liknande
    Døme
    • fryse ned matvarer;
    • låse ned verdipapir
  4. brukt i uttrykk for at noko blir dekt til
    Døme
    • støve ned;
    • grave noko ned;
    • bilen er snødd ned
  5. brukt i uttrykk for at noko eller nokon blir kua, øydelagt, gjort til inkjes eller liknande
    Døme
    • slå ned all motstand;
    • rive ned ein bygning;
    • slakte ned buskapen;
    • røyste ned eit framlegg;
    • huset brann ned;
    • bilen kjem til å ruste ned
  6. brukt i uttrykk for at ei handling er utført
    Døme
    • bustaden er vaska ned
  7. brukt som preposisjon: nedover (1)
    Døme
    • gå ned trappa;
    • køyre ned slalåmbakken

Faste uttrykk

  • ned i
    om rørsle: i retning nedover
    • ho flytta ned i dalen
  • ned på
    om rørsle: i retning nedover
    • eg skal ned på skulen
  • nord og ned
    til helvete;
    svært dårleg
    • døme nokon nord og ned;
    • det gjekk nord og ned med dei
  • opp og ned
    • att og fram (på)
      • gå opp og ned på stovegolvet;
      • gå opp og ned hovudgata
    • frå ein tilstand til ein annan
      • det går opp og ned på børsen

duste

dusta

verb

Opphav

av dust (1

Tyding og bruk

  1. tørke støv
    Døme
    • duste av bordet
  2. boltre seg, leike
  3. Døme
    • ikkje duste til noko