Avansert søk

11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

skiljelinje, skiljeline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. linje som lagar grense mellom noko
    Døme
    • dra ei skiljelinje over eit teikneark
  2. i overført tyding: tenkt linje mellom ulike oppfatningar
    Døme
    • dei store skiljelinjene i norsk politikk

grense 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk og lågtysk, frå slavisk; jamfør russisk gran ‘grense’

Tyding og bruk

  1. skiljelinje mellom geografiske område, til dømes mellom statar, fylke, eigedomar
    Døme
    • grensa mellom Noreg og Sverige;
    • bu nær grensa;
    • gå opp grensene mellom eigedomane
  2. tenkt linje mellom ulike tilstandar
    Døme
    • grensa mellom rett og urett;
    • dette ligg på grensa til det absurde
  3. punkt ein ikkje kan eller bør overskride
    Døme
    • oppføre seg på grensa til det useriøse;
    • nå grensa for det ein kan tole;
    • på grensa til å vere ærekrenkjande;
    • halde seg innanfor visse grenser;
    • det får vere grenser for tull;
    • det vil bli utført modernisering innanfor rimelege grenser

Faste uttrykk

  • flytte grenser
    endre eller få nokon til å endre oppfatning
    • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
  • gå over alle grenser
    gå for vidt
    • grådigskapen går over alle grenser
  • setje grenser
    • bestemme kva som er akseptabelt
      • setje grenser for kva barna skal få gjere
    • bestemme kva som er mogleg
      • berre fantasien set grenser
  • sprengje grenser
    overgå det ein kunne før;
    utvide innsikta eller liknande
    • ungdomar er opptekne av å sprengje grenser;
    • ho sprengjer grenser med dei ekstreme polturane sine

frontlinje, frontline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. fremste linje av hær;
    fremste linje i aksjon eller liknande
  2. skilje mellom to fiendslege hærar;
    skiljelinje mellom to grupperingar
    Døme
    • frontlinjene i politikken

Faste uttrykk

  • stå i frontlinja
    vere eller arbeide i ein utsett posisjon

front

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; frå latin ‘panne’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fronten på huset;
    • kollidere front mot front
  2. fremste linje av hæravdeling (i oppstilling eller kamp)
    Døme
    • kjempe på brei front;
    • på vikande front
  3. (personar i ein) samla (motstands)aksjon
    Døme
    • gå til samla front mot noko;
    • danne ein front mot noko
  4. skiljelinje mellom to luftmassar med ulike eigenskapar
  5. område der hærar kjempar mot kvarandre;
    Døme
    • vere ved fronten;
    • kjempe på to frontar
  6. område for verksemd eller liknande;
    Døme
    • på den sosiale fronten

Faste uttrykk

  • ha front mot
    vere retta mot; vere eit åtak på
  • med front mot
    vendt mot
  • på vikande front
    i ferd med å gje opp, gje etter eller liknande;
    på defensiven

ha lite for seg

Tyding og bruk

ha ubetydeleg å seie;
Sjå: liten
Døme
  • dette synspunktet har lite for seg;
  • det har lite for seg å dra ei kvass skiljelinje

frontavsnitt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

skiljelinje;
Døme
  • det opna seg eit nytt juridisk frontavsnitt

delelinje, deleline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. linje som deler (2 eller lagar grense mellom;
    Døme
    • ei delelinje i norsk politikk
  2. internajonal grenselinje i havområde
    Døme
    • både på norsk og russisk side av delelinja

delingslinje, delingsline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

linje som deler (2 eller lagar grense mellom;

demarkasjonslinje, demarkasjonsline

substantiv hokjønn

Opphav

førsteleddet gjennom fransk, frå spansk demarcacion, av de- og marca ‘avgrensingsmerke’; samanheng med merke (2 og markere

Tyding og bruk

  1. grenselinje eller skiljelinje mellom to partar i eit konfliktområde, ofte fastsett ved våpenkvile
    Døme
    • køyre langs demarkasjonslinja;
    • forslag om våpenkvile og demarkasjonslinje
  2. skilje (1 mellom ulike idear, meiningar, grupperingar eller liknande
    Døme
    • dei kulturelle demarkasjonslinjene i landet

grenselinje, grenseline

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • grenselinja mellom landa
  2. i overført tyding: skiljelinje (2)
    Døme
    • grenselinja mellom godt og vondt