Розширений пошук

Простий пошук

Словник нюношка 16 oppslagsord

reservere

reservera

дієслово

Походження

frå latin, av re- og servare ‘ta vare på’

Значення та вживання

sikre, halde av

Приклад

reservere plass

brukt som adjektiv:
- det er reserverte sete på toget

Фіксовані вирази

reservere seg
ta atterhald;
seie frå at ein har ei avvikande meining
reservere seg mot eit vedtak

Сторінка статті

tinge på

Значення та вживання

prøve å reservere;

prøve å sikre seg lov til;

Sjå: tinge

Приклад

tinge på leilegheit

Сторінка статті

tinge

tinga

дієслово

Походження

norrønt þinga; av ting (

Значення та вживання

gjere avtale om;
reservere, bestille (1)
Приклад
- tinge rom;
- tinge seg skyss
kjøpslå, forhandle
Приклад
- tinge om betre vilkår;
- tinge med kongen
abonnere på
Приклад
- tinge ei avis

Фіксовані вирази

tinge på
prøve å reservere;
prøve å sikre seg lov til
tinge på leilegheit

Сторінка статті

ta, take

taka

дієслово

Походження

norrønt taka

Значення та вживання

gripe med hendene eller reiskap (og halde fast eller flytte);
fate
Приклад
- ta tauet;
- ho tok hardt i guten;
- ta boka frå bordet;
- han tek fram koppane;
- du må ta veska opp frå golvet
fange;
få tak i
Приклад
- ta laksen i garn;
- ho tok fisk på snøre;
- dei har teke tjuven;
- ta nokon til fange
eigne til seg;
skaffe, hente;
krevje;
stjele
Приклад
- ta lærdom av noko;
- ta heim varer;
- ta pengar ut av banken;
- kvar skal ho ta pengar frå?
- sitatet er teke frå Snorre;
- dei tok inn mykje i inngangspengar;
- banken tok høg rente;
- ta 650 kroner for turen;
- ta lommeboka frå nokon
få makt over;
tvinge til seg;
erobre
Приклад
- ta ei festning;
- ta noko med vald;
- generalane har teke makta i landet;
- dei tok over styret;
- ta roret;
- faen ta deg!
- han tok henne fleire gonger
banke opp;
straffe;
drepe;
slakte
Приклад
- eg skal ta deg kraftig;
- den store ville ta den vesle;
- bjørnen tek lam;
- vi skal ta grisen i morgon
få til å forsvinne;
fjerne
Приклад
- nabohuset tek sola;
- han tok luven frå konkurrentane;
- ta blindtarmen
føre inn i ein ny tilstand;
overmanne, gripe
Приклад
- sinnet tok han;
- gråten tek henne
kome borti;
røre, nå
Приклад
- ikkje ta på den nymåla veggen!
- ta seg på kneet;
- det gjer vondt å ta på såret;
- vatnet er for varmt å ta i;
- ho tok varsamt på handa hans;
- ho vil ikkje ikkje ta i ei bok;
- flyet tek bakken;
- dei tok land lengst mot nord;
- bordet tok i veggen
verke på ei overflate;
kjennast, merkast;
røyne
Приклад
- høvelen tek dårleg;
- dei nye skoa tek over rista;
- vinden tok godt;
- det tek i knea;
- sjukdomen tok på han;
- arbeidet tek på kreftene
føre til eit visst resultat;
lage
Приклад
- ta knekken på nokon
gjere ei oppgåve;
lage;
fotografere
Приклад
- ta oppvasken;
- ta ei avskrift;
- ho tok eit bilete
ha evne til å greie;
meistre
Приклад
- båten tek sjøen lett
vinne, oppnå
Приклад
- ta gullmedalje;
- ta stikk
bruke
Приклад
- ta noko som mønster;
- dei tok tida til hjelp;
- ta noko i bruk
velje mellom fleire alternativ;
plukke ut
Приклад
- eg tek den grå dressen;
- han tok parti for dei svake;
- ta nokon som vitne;
- ta nokon i lære
få i seg mat, drikke, medisin eller liknande
Приклад
- ta tran;
- ho tek seg ein matbit
måle (1, 1)
Приклад
- ta temperaturen;
- skreddaren tok mål
ha ei viss utstrekning i tid eller rom
Приклад
- det tok lang tid;
- møblar som tek stor plass
ha plass til;
romme
Приклад
- spannet tek to liter;
- ferja kan ta 80 bilar
gå eller føre i ei viss lei, på ein viss måte eller med eit særskilt framkomstmiddel
Приклад
- ta til venstre;
- ta heim;
- ta seg fram;
- han tok trappa i eitt byks;
- ho tek båten inn til bryggja;
- ta los om bord;
- ta toget;
- dei tok bussen til byen
reagere eller oppfatte på ein viss måte;
forstå, tolke
Приклад
- han tok det bra;
- dei tok det med fatning;
- dei tek det tungt;
- ta noko på alvor;
- du tek feil;
- ta noko bokstavleg;
- ta nokon med det gode;
- ho tok forklaringa raskt;
- dei tok han for ein annan;
- kva tek du meg for?
brukt i uttrykk for å meine noko eller gjere noko for å endre ein tilstand, ei utvikling eller liknande;
setje i verk ei viss handling
Приклад
- ta mot til seg;
- ta seg saman;
- ta til vitet;
- ta ordet;
- ta ei avgjerd;
- ta sjansen;
- ta til nåde;
- ta i eid;
- ta ansvaret for noko;
- ta skulda for noko;
- ta vågnaden med noko;
- ta hemn;
- ta avskil;
- ta eksamen;
- ta seg ein tur;
- ta seg til noko;
- ta til våpen
brukt i uttrykk for at noko endrar seg på ein viss måte;
utvikle
Приклад
- ta form;
- ta koking;
- ta eld;
- treet har teke skade av tørken;
- ta ende
brukt i ein konstruksjon med ‘og’ og eit anna verb: gjere, utføre (det som det andre verbet nemner)
Приклад
- ta og gå heim!
- ho tok og hoppa ned
i grammatikk: bli følgt av eit visst ledd;
krevje ei viss form av eit tilknytt ord
Приклад
- eit verb som tek objekt;
- nokre verb tek dativ på tysk

Фіксовані вирази

ta att
- nå att;
  innhente;
  ta igjen (1)
  dei tok meg att i bakken
- gjere motstand;
  hemne;
  ta igjen (2)
  han fekk eit slag i magen, men ville ikkje ta att
- rette opp, bøte på;
  kompensere;
  ta igjen (3)
  ta att det tapte
ta av
- fjerne (frå)
  ta av loket;
  ho tok av kåpa;
  lensmannen vart teken av saka
- gje ly, gje livd;
  live (4, 1)
  ta av for vinden
- spakne
  vinden tok av utover dagen
- gå ned i vekt
  han har teke av i det siste
- byrje å stige kraftig;
  nå store høgder
  salet av el-bilar har teke av
- leggje til side;
  halde av;
  reservere
  ta av ei vare til nokon
- lette frå bakken
  flyet tok av
- vike av frå ei retning
  dei har teke av frå hovudvegen
ta av seg
kle av seg
ta etter
herme etter;
etterlikne, kopiere
ta for seg
- snakke alvorleg med
  mora tok guten for seg
- forsyne seg godt
  han tek for seg av godsakene
- ha som emne;
  drøfte
  boka tek for seg historia til menneska
ta i
gjere ein ekstra innsats
ta igjen
- nå igjen;
  innhente;
  ta att (1)
  ho tok dei igjen i bakken
- gjere motstand;
  hemne
  han ville ikkje slåst, og tok aldri igjen
- rette opp, bøte på;
  kompensere;
  ta att (3)
  ta igjen for mange år med stillstand i næringa
ta imot
- fange opp;
  motta
  ho tek imot ballen;
  ta imot helsinga
- ynskje velkomen (og sleppe inn)
  ta imot gjestene
- finne seg i å få
  han tek imot mykje kjeft
ta med
- føre med seg;
  la få vere med
  ho tok med seg sekken;
  ta med barna til byen
- inkludere i ein heilskap;
  ta omsyn til;
  rekne med
  ho har teke med seg mange erfaringar
ta opp
- gje plass til (på skule)
  ta opp studentar
- skaffe seg ved å låne
  ta opp lån
- leggje fram (ei sak eller liknande);
  fremje
  ta opp saka til drøfting;
  ta opp problema
- gjere opptak av lyd eller bilete
ta over
- ta til eige eller i bruk noko som andre har ått eller brukt
  dei skal ta over butikken
- ta på seg ansvar, plikt eller liknande som ein annan har hatt
  ta over som finansminister
- kome i staden for
  asfalt tok over for grus på vegane
ta på
føre med seg slit og strev;
tære på;
røyne
det tek på å drive butikk aleine
ta på seg
- kle på seg
- vere villig til å ta ansvar for
  ta på seg ei oppgåve
ta seg
bli drektig
hoppa tok seg
ta seg av
- gjere, utføre
  ho tok seg av førebuingane
- ha omsorg for
  ta seg av gamle og sjuke
ta seg for
gripe etter noko å halde seg i;
finne feste
han måtte ta seg for med handa
ta seg fram
flytte seg framover
ta seg fram i ukjent lende
ta seg inn
- kome seg inn
  nokon hadde teke seg inn i bygget
- få igjen krefter;
  samle seg
  det tek tid å ta seg inn etter ei hard veke
ta seg opp
- bli betre;
  rette seg
- bli sterkare;
  auke
  vinden tek seg opp
ta seg til
(byrje å) gjere;
gå i gang
kva skal eg ta meg til?
ta seg ut
- drive seg til det ytste
- arte seg eller sjå ut (på ein viss måte);
  synast
  dette tek seg dårleg ut
ta til
byrje
det tok til å mørkne
ta ut
- hente ut (gode, verdi eller liknande)
  ta ut pengar;
  ho har teke ut ferie i juli
- velje ut (personar) til konkurranse eller liknande
  ta ut laget
- skaffe offentleg kunngjering om
  ta ut separasjon;
  ta ut tiltale

Сторінка статті

halde

halda

дієслово

Походження

norrønt halda

Значення та вживання

ha tak i eller grep rundt
Приклад
- halde eit barn;
- halde noko i handa;
- ho held i blyanten;
- fuglen heldt noko i nebbet;
- halde seg fast i rekkverket
få noko eller nokon til å bli på ein viss stad;
ha fysisk makt over;
hindre i å utfalde seg fritt
Приклад
- halde hesten;
- halde nokon i fengsel;
- han heldt dei på avstand;
- det var ikkje mogleg å halde han heime;
- eg held meg frå å kommentere saka;
- halde seg i skinnet;
- halde pusten;
- ho heldt gråten tilbake;
- vi må prøve å halde smitten nede;
- hald kjeft!
la kome i ei viss stilling;
ha i ei viss stilling;
lyfte
Приклад
- halde fram handa;
- halde arket opp mot lyset;
- halde hendene på ryggen;
- halde hendene for auga;
- halde seg oppe
vere på ein bestemd stad;
ikkje vike av frå eller kome ut av;
røre seg eller styre i ei viss lei
Приклад
- halde til utanfor sentrum;
- halde seg heime;
- halde kursen;
- halde leia;
- halde farten;
- halde takta;
- halde noko i gang;
- halde seg på vegen;
- halde fram som ein stemner;
- ho er sjuk og har halde senga i fleire dagar;
- eg held meg helst i bakgrunnen;
- dei heldt følgje med meg nesten til mål
syte for at noko blir verande i same tilstand eller stilling;
framleis ha, ikkje miste;
vare ved uendra;
forsvare, hevde (1
Приклад
- halde stillinga;
- halde stand;
- halde ei festning;
- halde varmen;
- halde fargen etter mange vask;
- halde seg i form;
- prisane held seg;
- mjølka heldt seg lenge;
- dei prøvde å halde liv i han;
- dei heldt stemninga oppe
rette seg etter;
stå ved;
oppfylle
Приклад
- halde ord;
- halde lova;
- halde ein lovnad
ha eller nå opp i
Приклад
- vatnet held over 20 °C;
- vinen heldt ca. 10 % alkohol;
- halde mål
tole utan å gå sund eller gje etter;
stå imot trykk og påkjenning
Приклад
- varene var tunge, men posen heldt;
- skruen held ikkje;
- sjekk om isen held;
- overslaget heldt ikkje
ha i teneste eller til rådvelde;
eige (2, 1)
Приклад
- halde vaskehjelp;
- halde høns
abonnere på
Приклад
- halde ei avis
drive på med;
utføre (2
Приклад
- halde kurs i teikning og måling;
- halde styr på papira;
- halde kontroll på elevane;
- halde orden;
- halde fred;
- halde fest;
- dei heldt messe kvar søndag;
- koret skal snart halde konsert;
- kan du halde vakt i natt?
- skal du halde tale i bryllaupet?
- slutt med å halde slikt leven!
rekne for;
sjå på som
Приклад
- halde seg for god til noko;
- halde noko for eit mirakel;
- halde noko for sant;
- eg held han for å vere svært påliteleg

Фіксовані вирази

halde att
- hindre ei rørsle framover;
  bremse ei utvikling
  regjeringa tek ansvar ved å halde att på pengebruken
- ikkje sleppe frå seg
  forfattaren veit å halde att dei siste brikkene i krimgåta;
  visse typar utstyr blir stadig haldne att i leveransane
halde av
- vere glad i;
  verdsetje høgt
  eg held av han
- reservere
  kan du halde av ein plass til meg?
halde fast ved
vere tru mot
halde fram
- gå vidare, føre vidare, ikkje slutte
- hevde (1, 2)
  han heldt fram at han hadde vunne saka
halde frå kvarandre
skilje frå kvarandre;
ikkje blande
det kan vere vanskeleg å halde dei ulike teoriane frå kvarandre
halde hardt
vere vanskeleg;
lykkast berre så vidt
det skal halde hardt å bli ferdig før fristen
halde inne med
stanse talestraumen;
teie
ho heldt inne med kva ho eigenleg meinte
halde med
vere tilhengjar av;
vere einig med
halde med Viking
halde nokon med noko
forsyne;
forsyte
halde ungane med sko og klede;
dei heldt seg med mat sjølve;
eg kan gjerne halde deg med selskap
halde opp
slutte
han heldt opp å slå
halde på
- ikkje gje seg;
  halde fram med
  dei får no berre halde på
- vere i ferd med
  ein pasient heldt på å døy
- ikkje vilje gje slepp på;
  ta vare på
  dei held på dialekten si;
  han heldt på jobben sin så lenge han kunne
- satse (1)
  halde på feil hest
halde på med
vere oppteken med;
vere i gang med
ho heldt på med mobilen heile dagen;
eg held på med å lage middag;
kva held du på med?
halde saman
støtte og hjelpe kvarandre;
vise samhald
halde seg godt
sjå ung ut
halde seg inne med
syte for å vere god ven med
det er best å halde seg inne med sjefen
halde seg til
ty til;
lite på;
ikkje vike frå
dei held seg til kvarandre;
ho heldt seg til Arbeidarpartiet;
halde seg til fakta i saka
halde unna
leggje for seg sjølv;
leggje til side;
halde tilbake;
ikkje rekne med
halde unna for
halde på avstand;
stå imot
han heldt unna for konkurrentane inn mot mål
halde ut
tole eller orke;
ikkje gje tapt
sorga er nesten ikkje til å halde ut

Сторінка статті

booke

booka

дієслово

Вимова

bokˊke

Походження

av engelsk book ‘bok’

Значення та вживання

sikre seg med førehandsavtale;
tinge, reservere (billett, hotellrom eller liknande)
engasjere artist, modell eller liknande til å opptre
Приклад
- artisten er booka inn til Øya-festivalen

Фіксовані вирази

booke om
endre billett som tidlegare er tinga hos eit transportselskap, på eit hotell eller liknande
vi prøvde å booke om i går, men alt var fullt

Сторінка статті

bestille

bestilla

дієслово

Вимова

bestilˊle

Походження

frå lågtysk ‘setje inn (i embete), fastsetje’

Значення та вживання

gjere avtale om, be om;
tinge (1), reservere
Приклад
- bestille varer;
- bestille billettar;
- bestille bord;
- bestille plass;
- bestille time hos legen
gjere, halde på med
Приклад
- ha anna å bestille

Фіксовані вирази

som bestilt
i rette augeblinken
det fine vêret kom som bestilt

Сторінка статті

ta av

Значення та вживання

Sjå: ta

fjerne (frå)
Приклад
- ta av loket;
- ho tok av kåpa;
- lensmannen vart teken av saka
gje ly, gje livd;
live (4, 1)
Приклад
- ta av for vinden
spakne
Приклад
- vinden tok av utover dagen
gå ned i vekt
Приклад
- han har teke av i det siste
byrje å stige kraftig;
nå store høgder
Приклад
- salet av el-bilar har teke av
leggje til side;
halde av;
reservere
Приклад
- ta av ei vare til nokon
lette frå bakken
Приклад
- flyet tok av
vike av frå ei retning
Приклад
- dei har teke av frå hovudvegen

Сторінка статті

øyremerkje, øyremerke

øyremerkja, øyremerka

дієслово

Значення та вживання

setje eigarmerke i øyra på husdyr
i overført tyding: reservere for eit bestemt føremål
Приклад
- bataljonen er øyremerkt til å setjast inn i Nord-Noreg;
- øyremerke pengar til noko
- brukt som adjektiv:
  øyremerkte midlar

Сторінка статті

reservere seg

Значення та вживання

ta atterhald;

seie frå at ein har ei avvikande meining;

Sjå: reservere

Приклад

reservere seg mot eit vedtak

Сторінка статті

Результати на сторінці: