Avansert søk

19 treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

overveldande

adjektiv

Opphav

av overvelde

Tyding og bruk

  1. i stor mengd eller høg grad
    Døme
    • vinne med overveldande fleirtal
  2. som gjer sterkt inntrykk;
    storfelt, imponerande
    Døme
    • ei overveldande oppleving

overvelde

overvelda

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

gjere sterkt inntrykk på;
gripe sterkt;
imponere;
Døme
  • inntrykka overvelda henne;
  • la seg overvelde av kjenslene;
  • bli overvelda av all gjestmildskapen

ting 1

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som ting (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • i mange, somme, visse ting;
    • eg må snakke med deg om ein ting
    • noko (kunnskap, dugleik) som høyrer med til eit arbeid eller fag
      • ho kan sine ting;
      • setje tinga på plassfå orden, klare opp;
      • alle gode ting er tretredje gongen vil det lykkast;
      • det er tingen!løysinga, nett det som trengst
  2. noko (livlaust) som finst;
    Døme
    • gje barna ting i staden for omsorg;
    • berre ein daud ting;
    • ha vakre ting rundt seg
  3. i jus: fast eigedom og lausøyre
  4. i filosofi: det som eksisterer sjølvstendig, uavhengig av det vi erkjenner
  5. Døme
    • utføre store ting;
    • dei venta seg store ting av han;
    • oppleve fæle ting;
    • det gjekk føre seg merkelege ting
  6. omstende, moment ved sak, tilstand og liknande
    Døme
    • det er ein god ting ved han at han er arbeidsglad;
    • på mange ting var det lett å merke at noko var gale
    • noko som blir opplyst eller som blir ynskt opplyst
      • sei meg ein ting: Kvar var du i går?
    • einskild del av prestasjon, arbeid og liknande
      • det var mange ting å gle seg over i framføringa
    • utveg, alternativ (1
      • her er berre to ting å velje mellom
    • årsak, grunn (1
      • han blir rasande for den minste ting
    • brukt i uttrykk for å klassifisere fenomen, omgrep og liknande i ein viss kategori:
      • jordiske ting
    • brukt i uttrykk for vurdering, karakteristikk av forhold, fenomen og liknande:
      • dette var da ein sørgjeleg ting!
    • brukt saman med adjektiv for å uttrykkje overveldande omfang eller grad:
      • det var store ting som han tok på veg
    • med attributivt pronomen:
      • alle tingallting;
      • ingen tingingenting

Faste uttrykk

  • ikkje den ting
    ikkje noko
    • det er ikkje den ting dei ikkje kan klare
  • tingen i seg sjølv
    (etter tysk das Ding an sich (Kant))

babelsk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld eller kjem frå oldtidsbyen Babylon

Faste uttrykk

svimlande

adjektiv

Opphav

av svimle

Tyding og bruk

  1. som gjer ein svimmel
    Døme
    • eit svimlande stup;
    • ho var ikkje van med svimlande høgder
  2. Døme
    • ein svimlande sum;
    • drive gjennom reformer i eit svimlande tempo

babelsk forvirring

Tyding og bruk

overveldande ståk;
total (språkleg) røre (1, 2);
Sjå: babelsk

overstrøymande

adjektiv

Tyding og bruk

som er ut over det vanlege eller venta;
hjarteleg, overveldande;
Døme
  • overstrøymande glede;
  • vere overstrøymande i omtala av boka

veldig

adjektiv

Opphav

frå lågtysk, jamfør norrønt vǫldugr ‘mektig, gjæv’; samanheng med velde (3

Tyding og bruk

  1. særs mektig, stor, sterk
    Døme
    • ordne opp med veldig hand;
    • ei veldig påkjenning
  2. som gradsadverb: svært, særs, overlag (2
    Døme
    • veldig godt, bra, snilt, stygt;
    • veldig høge fjell

elende

substantiv inkjekjønn

Uttale

eˊlende eller  elenˊde

Opphav

frå tysk; jamfør elendig

Tyding og bruk

elendig tilstand;
Døme
  • naud og elende;
  • det overveldande elendet

brakval

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

overveldande godt resultat i eit val (3, 2);
jamfør brak (2)
Døme
  • ordføraren gjorde eit brakval i kommunevalet